Giun biển 5 triệu đồng/kg: Điều gì khiến các bà vợ vung tiền mua về cho chồng?

Loài giun có giá đắt đỏ

Những con giun biển (có tên gọi khác là sá sùng, sâm đất, sâu biển) tươi khiến nhiều người ghê sợ bởi hình dáng của chúng trông như con giun đất thì sau khi phơi, sấy khô trông chúng lại còng queo, "hiền khô" như cọng cây.

Chúng trưởng thành dài từ 7-15cm. Mùa khai thác chủ yếu vào tháng 3-7. Trên thị trường, sá sùng đang là món hàng cực kỳ hút khách. Sá sùng tươi có giá trên dưới 500.000 đồng/kg. Còn sá sùng khô, loại rẻ nhất từ 1,8-2,4 triệu đồng/kg, loại thượng hạng lên tới 4-5 triệu đồng/kg.

Sá sùng khô loại thượng hạng có thể lên đến 5 triệu đồng/kg

Sá sùng là một loại giun biển, thuộc họ sâu đất, có tên khoa học là Sipunculus nudus Linnaeus. Loài vật này còn được gọi bằng nhiều tên khác như trùn biển, giun biển, mồi, địa sâm, sa sùng, sâu đất, sâu biển, đồn đột, chặt khoai.

Sá sùng dài khoảng 10cm, nặng từ 10 - 12g, cá biệt có con dài đến 15 - 40cm, nặng 1 - 3kg, thân thon tròn như ống, màu hồng nhạt, ở giữa thân có 30 sợi cơ dọc bao quanh. Loại sá sùng to được gọi là sá sùng chuối, hoạt động chậm chạp hơn loại nhỏ.Sá sùng từ xưa đã được xem là món ăn giúp bổ thận, tráng dương nên chỉ được khai thác để cống tiến cho vua, quan hoặc những người giàu có mới được ăn.

Thông tin trên GĐXH, anh Nguyễn Văn Chương (ở Văn Quán, Hà Nội), chuyên buôn bán các loại đặc sản vùng miền cho biết, nơi có sá sùng ngon nhất phải kể đến hai vùng là Vân Đồn và Quan Lạn (Quảng Ninh). Trước đây, người dân bắt sá sùng khá dễ dàng, bán với giá vừa phải để làm món nhắm hoặc nấu phở. Nhưng do nhu cầu tăng cao, sá sùng ngày càng hiếm, khó đánh bắt nên giá cũng trở nên đắt đỏ. Hiện anh đang bán với giá từ 4-4,5 triệu đồng/kg.

Sá sùng tươi có màu nâu đỏ, trông bề ngoài có hình dạng giống như con giun đất (trùn đất), trên mình có những sợi vân nhỏ li ti, nhưng kích thước lớn hơn giun đất và ruột chứa nhiều cát. Sá sùng sống trong hang sâu dưới cát. Sá sùng còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như bông thùa, sâm đất, chặt bông...

Sá sùng tươi có thân nhũn, mát như giun đất, chỉ khác ở chỗ miệng của sá sùng được bao quanh bằng 18 đến 24 tua cảm, tua này có thể lộn vào trong cơ thể. Sá sùng không phân đốt, không có ngăn vách như giun đất.

Phần ngon nhất của sá sùng chính là thành cơ thể, đó là một vách cơ khỏe. Điều đặc biệt là khi bị đe dọa, sá sùng có thể co cơ thể lại thành khối trông giống như củ lạc to.

Sá sùng giống như một chiếc túi cát mỏng, vì thế để chế thành sá sùng khô đem bán thì trước tiên là phải thả sá sùng vào nước biển, lộn ruột để bỏ hết cát ra ngoài, tiếp đến rửa bằng muối cho bớt tanh, rồi cho vào chảo rang cho khô.

Sau đó, tiếp tục bỏ ra rổ, xoa cho hết những hạt cát còn lại bám lại; kế đến là mang luộc vừa sôi, phải có kỹ thuật luộc để sá sùng không chín hẳn mà cũng không bị ươn, rồi chọn ngày nắng thật to mang phơi hai hoặc ba nắng là được. Sá sùng sau khi phơi khô có hình dạng như miếng vỏ cây khô quăn queo, có thể để được trong thời gian dài.

Ở vùng biển Việt Nam hiện có tới 21 loài sá sùng. Những vùng biển có nhiều sá sùng là các bãi triều ở Quảng Ninh, Hải Phòng, Quảng Nam, Phú Yên, Khánh Hòa, Côn Đảo và các khu rừng ngập mặn ở Cần Giờ, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau, Bến Tre. Sá sùng ưa môi trường sạch, nước biển giàu oxy, nên những vùng biển ô nhiễm không có sá sùng.

Riêng sá sùng mỏng, màu trắng trong, ngửi không có mùi thơm đặc trưng là sá sùng Trung Quốc đã được tẩy trắng. Loại này được bán với giá rẻ hơn rất nhiều, chỉ khoảng 1 triệu đồng/kg nhưng vẫn được quảng cáo là sá sùng Quảng Ninh loại xấu mã để lừa người tiêu dùng.

Thứ đặc sản "ông ăn bà thích"

Sá sùng dễ khiến người yếu bóng vía phát hoảng vì hình thức của chúng. Song loại sinh vật này từ xưa đã được xem là món ăn giúp bổ thận, tráng dương chỉ được khai thác để tiến vua.

Sá sùng bắt về, lộn ruột ra, xát muối và rửa nhiều lần cho sạch cát. Có thể cắt bỏ vòi sá sùng vì vòi là nơi chứa nhiều cát nhất, cho vào chảo rang nhỏ lửa (không cần cho dầu) để sá sùng chín vàng. Dược liệu có hình dạng như miếng vỏ cây khô quăn queo, có thể bảo quản được trong thời gian dài.

Do có giá trị dinh dưỡng cao, có thể chế biến nhiều món ăn khác nhau nên thời gian gần đây, sá sùng được nhiều người dân tìm mua. Tại Quan Lạn, ngoài bán cho các du khách trong và ngoài nước, loại đặc sản này chủ yếu bán cho các tiểu thương hoặc được xuất đi Trung Quốc.

Món ăn được chế biến từ sá sùng được cho là có tác dụng bổ thận tráng dương.

Loại thực phẩm này tuy đắt như vàng nhưng vẫn được nhiều người dân lùng mua bằng được là bởi những đồn thổi từ kinh nghiệm dân gian cho sá sùng là thần dược tráng dương "ông ăn bà khen hay".

Kinh nghiệm dân gian còn dùng sá sùng phơi hoặc sấy khô rồi nướng giòn, tán thành bột thật mịn, uống mỗi ngày ba lần, mỗi lần 6 - 10g với nước ấm hoặc rượu để bổ thận ích tinh, chữa yếu sinh lý, liệt dương hoặc dùng sá sùng hấp với lá dâm dương hoắc để chế thành món ăn bài thuốc có công dụng bồi bổ ngũ tạng, tư âm tráng dương, tăng cường khí lực.

Sá sùng tươi còn được chế biến thành các món rán, xào, nướng hoặc nấu cháo cho người ốm bồi bổ sức khỏe. Sá sùng khô có vị ngọt tự nhiên rất đậm nên chỉ cần nướng qua là đã thành một món ăn bổ dưỡng tiện lợi cho "quý ông".

Loại thực phẩm này tuy đắt như vàng nhưng vẫn được nhiều người dân lùng mua bằng được là bởi những đồn thổi từ kinh nghiệm dân gian cho sá sùng là thần dược tráng dương "ông ăn bà khen hay". Tuy chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào được thực hiện đầy đủ về công dụng trị liệt dương từ sá sùng, nhưng thực tế không thể phủ nhận đây là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, có công dụng tốt trong việc bồi bổ sức khỏe, khí lực.