Iran kiện Mỹ vì cấm vận vô cớ, Washington nổi giận đáp trả mạnh

Iran phát đơn kiện

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Ghasemi xác nhận, đơn kiện Mỹ đã được nộp lên lên Tòa án Công lý Quốc tế của Liên hợp quốc (ICJ) ngày 16.7.

Theo Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif, hành động của Tehran nhằm buộc Washington phải chịu trách nhiệm về việc áp đặt trở lại một cách bất hợp pháp các biện pháp trừng phạt đơn phương nhằm vào quốc gia Trung Đông này. 

"Iran cam kết tuân thủ các quy định của luật pháp quốc tế trong khi Mỹ phớt lờ các nghĩa vụ pháp lý và ngoại giao của mình", ông Mohammad Javad Zarif tuyên bố đồng thời nhấn mạnh thêm rằng, việc chống lại thói quen vi phạm luật quốc tế của Mỹ là việc cấp bách hiện nay.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif

Hành động mới của Iran được cho là nhằm đáp trả việc Tổng thống Donald Trump ngày 8.5 tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, được gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), ký kết năm 2015 giữa Iran với Nhóm P5+1 (gồm Nga, Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc và Đức) đồng thời áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt đã được dỡ bỏ trước đó đối với Iran. 

Trung Quốc ngang nhiên cử tàu gián điệp dòm ngó Mỹ tập trận  

Dự kiến, Mỹ sẽ áp đặt lại các lệnh trừng phạt nhằm vào Iran theo hai giai đoạn, vào tháng Tám và tháng 11 tới nhằm ngăn cản các công ty châu Âu và các nước khác hoạt động làm ăn với Iran, đồng thời phong tỏa việc bán dầu mỏ của Iran ra nước ngoài.

Iran cho rằng, Mỹ đã vi phạm nghĩa vụ quốc tế, trong đó có hiệp ước hữu nghị Iran-Mỹ năm 1955, một thỏa thuận được hai nước ký trước cuộc Cách mạng Iran năm 1979, nhưng vẫn gây ra các cuộc chiến pháp lý hiện nay.

Mỹ lên tiếng dọa đáp trả mạnh

Mỹ vẫn chưa chính thức bình luận về vụ kiện của Iran nhưng một quan chức ngoại giao giấu tên nhấn mạnh, Washington sẽ đáp trả mạnh mẽ

Ngày 17.7, một quan chức giấu tên của Bộ Ngoại giao Mỹ bình luận, việc Iran kiện Mỹ lên ICJ là hành động không chính đáng và Washington sẽ đáp trả mạnh mẽ trước tòa. 

“Chúng tôi không thể bình luận về chi tiết nhưng đơn kiện của Iran là hoàn toàn vô căn cứ. Chúng tôi sẽ quyết liệt bảo vệ nước Mỹ trước ICJ", quan chức giấu tên trên nhấn mạnh.​​​​​​​

Pháp vô địch World Cup nhưng 292 người bị bắt vì bạo động

Bước tiếp theo trong vụ kiện của Iran là ICJ tổ chức một phiên điều trần giữa các bên. Hiện tòa án chưa ấn định bất cứ ngày cụ thể nào, nhưng các phiên điều trần về các yêu cầu phán quyết tạm thời thường diễn ra trong vòng vài tuần, trong đó phán quyết của tòa thường được đưa ra trong vòng vài tháng.

Trong một vụ kiện do Iran đệ trình vào năm 2016 căn cứ trên cùng hiệp ước năm 1955, Washington đã lập luận rằng ICJ không có thẩm quyền đưa ra phán quyết tạm thời. Theo đó, có thể lần này Washington cũng sẽ đưa ra lập luận tương tự để bác vụ kiện của Iran.

Mặc dù ICJ là tòa án cao nhất của Liên Hợp Quốc và các quyết định của tòa mang tính ràng buộc nhưng họ không có thẩm quyền để thi hành, do đó một số nước - kể cả Mỹ - không ít lần từng phớt lờ các phán quyết này.