Khi truyền hình thực tế chi phối thị trường âm nhạc

 

Trong vài tháng qua, bảng xếp hạng YouTube Âm nhạc Thịnh hành (YMT) tại Việt Nam có sự biến chuyển rõ rệt. Sự đổ bộ của 2 chương trình “Anh trai vượt ngàn chông gai” và “Anh trai say hi” chiêu đãi khán giả một bữa tiệc âm nhạc hấp dẫn cả phần nghe lẫn nhìn, tạo ra những màn trình diễn triệu view.

Thời điểm sau chung kết “Anh trai say hi”, trong top 10 thì có đến 9 video thuộc về chương trình này. Có giai đoạn các đêm thi liên tục ra mắt ca khúc mới, trong top 20 thì các “anh trai” chiếm đến 15 vị trí. Có hơn 11 sân khấu của show âm nhạc này từng đạt hạng 1 trên YMT, cho thấy sự hưởng ứng nồng nhiệt từ khán giả trẻ.

Trong khi đó, các tiết mục của “Anh trai vượt ngàn chông gai” có thể trụ trong top thịnh hành hàng tháng trời, một số bài được yêu mến và lọt top 5. Từng sân khấu trình diễn được dàn dựng công phu, được ví đẹp mắt như một MV quay trực tiếp.

Giữa bối cảnh các màn trình diễn kết hợp giữa âm nhạc mới lạ, trình diễn vũ đạo, sử dụng đạo cụ hoành tráng, 2 show “anh trai” gần như không có đối thủ trên nền tảng YouTube.

Trong gần 4 tháng qua, nhiều cái tên vốn rất mạnh mảng nhạc số như tlinh, Vũ, LowG... tái xuất với sản phẩm mới nhưng chật vật để lọt vào top 5 YMT dù trước đó họ chỉ mất vài ngày để đạt hạng đầu. Video âm nhạc vốn là thế mạnh của sao Việt đành ngậm ngùi ở thứ hạng khiêm tốn vì đụng độ những sân khấu trình diễn live vừa lạ vừa quen đang chạy đua lượt xem trên các nền tảng.

Trao đổi với phóng viên Lao Động, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho rằng những bài hát xuất hiện trên YouTube thịnh hành chứng tỏ rằng bài hát đó/video đó đang được rất nhiều khán giả, người xem quan tâm, tương tác và chia sẻ.

“Điều đó chứng tỏ sức hút cực lớn của các chương trình truyền hình thực tế và các nhân vật trong show đối với khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ. Đó cũng là một xu thế của thời đại với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, dẫn đến thay đổi trong cách nghệ sĩ tiếp cận khán giả. Và ai cũng phải chấp nhận điều đó, nếu không tận dụng để phát triển sự nghiệp, họ sẽ bị đào thải”, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung đánh giá.

Khai phá hướng đi mới cho nhạc Việt

Mặt khác, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung nhận định YouTube không phải là bảng xếp hạng âm nhạc, mà là một nền tảng video phổ biến. Do đó, YouTube thịnh hành không phải là thước đo chất lượng nghệ thuật của âm nhạc như mọi người lầm tưởng. Nhạc sĩ cho biết: “Bảng xếp hạng này chỉ đơn thuần là bảng thứ tự các video được nhiều người quan tâm nhất trong thời điểm nhất định (khoảng 24 - 48 giờ qua) và bao gồm rất nhiều nội dung: âm nhạc, truyền hình thực tế, talkshow, vlog...”.

Trên thực tế, trên các bảng xếp hạng âm nhạc độc lập như Spotify, Apple Music, ZingMP3, vẫn có thể thấy sự cạnh tranh khốc liệt giữa các ca khúc của các gameshow và phần còn lại. Khi mất đi lợi thế là phần nhìn hấp dẫn, những bài hát “làm mưa làm gió” trên YouTube sẽ bước vào một cuộc đua sòng phẳng, nơi chất lượng âm nhạc thật sự mới có thể chinh phục khán giả, thể hiện qua số lượt nghe hàng tháng và thời gian trụ hạng.

Khi cơn sốt “Anh trai say hi” đi qua, 2 ca khúc của tlinh, 3 ca khúc của Vũ đã tiến vào bảng xếp hạng YMT. Không thể phủ nhận Sơn Tùng M-TP, MCK, Wren Evans, tlinh... vẫn là những cái tên luôn giữ những vị trí đầu trong danh sách nghệ sĩ được nghe nhiều nhất trên Spotify hàng năm. Trong khi đó, truyền hình thực tế không thể là “bảo chứng” lượt xem khi các ca sĩ tách lẻ để xây dựng sự nghiệp cá nhân sau chương trình.

Nếu như Rhyder, Quang Hùng MasterD có ca khúc solo thành công thì Ali Hoàng Dương, Vũ Thịnh lại ghi nhận thành tích ảm đạm khi hoạt động riêng lẻ, tách khỏi những màn trình diễn triệu view của “Anh trai say hi”. Sức hút lớn từ show giúp các thí sinh tăng độ nhận diện, nhưng để duy trì danh tiếng sau khi chương trình kết thúc lại đòi hỏi sự nỗ lực, khôn ngoan và chiến lược bài bản.