Nghệ sĩ Nhân dân từ nông dân thành "đệ nhất danh ca" và chuyện tình đặc biệt với cô gái bán cơm

Tài năng thiên bẩm của Nghệ sĩ Nhân dân Út Trà Ôn 

Nghệ sĩ Nhân dân Út Trà Ôn tên thật là Nguyễn Thành Út, tên thường gọi trong gia đình là Mười Út. Ông sinh năm 1919 tại làng Đông Hậu, quận Trà Ôn, tỉnh Cần Thơ (nay là huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long). Cha mẹ mất sớm, từ năm 13 tuổi, nam nghệ sĩ đã phải làm công việc đồng áng mưu sinh. Cũng vì vậy, ông thường cất tiếng hát giữa ruộng đồng để vơi bớt nhọc nhằn, gian khó.

Đến năm 1937, Mười Út được người quen giới thiệu với Đài phát thanh Sài Gòn, từ đó ông chính thức có nghệ danh Út Trà Ôn. Với giọng ca truyền cảm, ấm áp, ông nhanh chóng được đông đảo người nghe nhạc mến mộ, yêu thích rộng rãi.

Năm 1942, ông lần lượt biểu diễn cho các gánh cải lương như: Hề Lập, Thanh Long, Tiến Hóa, Mộng Vân, Sao Mai, Thanh Minh... Năm 1954, ông lập gánh hát Kim Thanh, đây là lần đầu tiên ông làm bầu một "đại bang" danh tiếng lừng lẫy lúc bấy giờ. Lúc đó, đoàn có nhiều nghệ sĩ tên tuổi lớn như: Thanh Tao, Kim Chưởng, Thúy Nga cùng làm giám đốc.

Năm 1955, tại Sài Gòn, trong cuộc trưng cầu ý kiến khán giả của báo giới, nghệ sĩ Út Trà Ôn được khán giả tặng danh hiệu Đệ nhất nam danh ca. Sau đó, Út Trà Ôn cộng tác với đoàn Thủ Đô (chủ nhân là ông Phan Văn Bản, đồng thời là chủ nhân hãng đĩa Hoành Sơn).

Theo tư liệu để lại, nghệ sĩ Út Trà Ôn cộng tác với Đoàn hát Thanh Minh của bầu Nghĩa, chồng bà bầu Thơ (mẹ đẻ của NSND Thanh Nga sau này) với số tiền thưởng tính theo năm là 750.000 đồng/năm. Vào ngày lễ Tết, nếu diễn hai suất một ngày thì ông được nhận thù lao 3.000 đồng, tương đương với một cây vàng tính theo thời giá bấy giờ. 

Tới năm 1997, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân và Huy chương Vì sự nghiệp sân khấu vì những đóng góp của ông cho nghệ thuật cải lương. Khi ông được phong danh hiệu NSND, ông Nguyễn Minh Triết, bấy giờ là Bí thư Thành ủy TP.HCM đã tới tận bệnh viện thăm người nghệ sĩ lão thành.

Chuyện tình đặc biệt với cô gái bán cơm

NSND Út Trà Ôn kết hôn với bà Nguyễn Thị Bích Thủy và có cuộc hôn nhân dài hơn 60 năm, với 7 người con, 3 con trai, 4 con gái. Trong đó, người duy nhất nối nghiệp cha là ca sĩ Bích Phượng.

Theo Bích Phượng kể lại, mẹ chị từng là một cô gái ở quê lên Sài Gòn phụ dì bán cơm. Do đăng ký ăn cơm tháng tại tiệm, bà gặp gỡ ông, sau đó bén duyên và trở thành vợ chồng. Sau khi kết hôn, cặp đôi trải qua nhiều thăng trầm, vất vả. Là nghệ sĩ nổi tiếng, NSND Út Trà Ôn thường được các cô gái vây quanh, tuy vậy vợ ông gần như chưa khi nào to tiếng với chồng.

Dù có cha là nghệ sĩ gạo cội trong lĩnh vực cải lương, Bích Phượng không theo đuổi bộ môn này. Nói về lý do chọn hát dòng nhạc dân ca, cô chia sẻ: “Tôi đã trải nghiệm sân khấu cải lương và đã qua các lớp học bài bản, nhưng thực sự tôi cũng mê những làn điệu dân ca. Khi rẽ hướng sang hát dân ca, tôi rất sợ cha mình buồn, nhưng không ngờ cha lại ủng hộ. Tôi nhớ hoài câu nói của cha: “Cha không bắt con theo cải lương. Nhưng con theo thể loại nào thì phải cố gắng thành công với thể loại đó, chiếm được tình thương khán giả”.

NSND Út Trà Ôn từ trần ngày 13/8/2001 tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.HCM), hưởng thọ 83 tuổi. Vợ ông - bà Nguyễn Thị Bích Thủy qua đời vào ngày 2/8/2016, hưởng thọ 85 tuổi.