Kiến nghị bỏ giá điện bậc thang

Cách tính giá điện đang còn nhiều bất cập.

Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) vừa có văn bản gửi Ban Bí thư T.Ư Đảng và Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược phát triển năng lượng Việt Nam. Theo đó, VEA kiến nghị bỏ giá điện bậc thang và tăng giá điện lên 8 Cent/kWh (tương đương 1.500 đồng/kWh) vào năm 2011.

Giá điện bậc thang được quy định tại Quyết định 2014, ngày 13-6-2007 nhằm mục đích hỗ trợ người nghèo và khuyến khích các hộ dân sử dụng điện tiết kiệm (50 kWh đầu tiên được bán dưới giá thành sản xuất: 600 VNĐ/kWh).

Theo VEA, sau một thời gian áp dụng, bảng giá điện bậc thang đã bộc lộ những bất cập, bởi 50 kWh đầu tiên không chỉ người nghèo, các hộ chính sách được hưởng mà cả người có thu nhập cao, kể cả người nước ngoài sinh sống tại Việt Nam cũng hưởng lợi. Điều này gây lãng phí trong sử dụng điện.

Vì vậy, VEA kiến nghị xoá bỏ giá điện bậc thang và áp dụng hai loại giá điện: Thứ nhất là giá điện có hỗ trợ của nhà nước (50 kWh đầu tiên). Cụ thể, mức giá bán này thấp hơn giá thị trường và có sự hỗ trợ của nhà nước - bán cho các hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách, đồng bào miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, cán bộ hưu trí, cán bộ công nhân viên hưởng lương không có thu nhập thêm, học sinh, sinh viên…

Thứ hai, giá điện theo thị trường cho các hộ sử dụng điện có mức sống trung bình trở lên áp dụng giá bán điện theo thị trường (mức giá 7-8 cent/kWh, khoảng 1.500 đồng/kWh). Ngoài ra, VEA cũng kiến nghị việc thành lập 1 tổng công ty quản lý giá điện cho hộ nghèo và giá điện phục vụ công ích xã hội (trực thuộc EVN).

Theo VEA, trong nhiều năm qua Việt Nam duy trì giá điện quá thấp (dưới 5 cent/kWh) và không theo đúng quy luật thị trường, nên không thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài vào ngành điện. Thực tế cho thấy, từ năm 1997 đến nay, nước ta không có thêm một dự án BOT nước ngoài nào đầu tư. VEA phân tích, giá bán điện thấp khiến hiệu quả hoạt động của các nhà máy điện của EVN không cao, tỷ suất lợi nhuận quá thấp dao động từ 2 - 3%/năm.

Trao đổi với NTNN ngày 11-8, ông Ngô Tuấn Kiệt - Viện Trưởng Viện Khoa học năng lượng (Viện KH&CN Việt Nam) cũng tán thành việc bỏ cách tính giá điện bậc thang. Ông Tuấn cho rằng, không nên giữ cách tính này vì đây sẽ là "kẽ hở".

Ví như, một hộ tiêu thụ trên 100 kWh, thậm chí vài trăm kWh vẫn tính ở mức giá 600 đồng là không hợp lý. “Thay vì việc hỗ trợ 50kWh đầu tiên, theo tôi nhà nước có thể hỗ trợ trực tiếp người nghèo bằng tiền để mua điện, những người giàu, muốn dùng nhiều điện phải chịu giá cao chứ không thể đánh đồng việc hỗ trợ”, ông Kiệt nói.

Thanh Xuân