Lào Cai: Một xã dự kiến xây 3 nhà máy thủy điện, dân lo nơm nớp

Theo sơ đồ bậc thang thủy điện Tân Tiến 1, 2, 3 của chủ đầu tư, Dự án Thủy điện Tân Tiến 1 có công suất 3,6 MW, đập dâng nước đặt tại bản Nậm Phầy; Dự án Thủy điện Tân Tiến 2 có công suất 5 MW, đập dâng nước đặt tại bản Nậm Hu; Dự án Thủy điện Tân Tiến 3 có công suất 3,6 MW, đập dâng nước đặt tại bản Nậm Ngòa và nhà máy đặt tại xã Nghĩa Đô.

Ông Lý Văn Nội, Chủ tịch UBND xã Tân Tiến cho biết, từ năm 2017, khi chủ đầu tư tiến hành các bước khảo sát xây dựng thủy điện trên địa bàn xã, người dân rất lo lắng. Từ đó đến nay, tại bất cứ cuộc tiếp xúc cử tri hay tiếp xúc, đối thoại nào, người dân cũng mang chủ đề này ra để kiến nghị chính quyền địa phương và cơ quan chức năng nghiên cứu kỹ trước khi chấp thuận đầu tư. Lo lắng chủ yếu của người dân là các dự án thủy điện sẽ ảnh hưởng đến cảnh quan khu vực Thác Xa, cùng với đó là các công trình hạ tầng giao thông, thủy lợi, đất sản xuất của bà con.

Thôn Nậm Hu - vị trí dự kiến xây đập dâng nước dự án thủy điện Tân Tiến 2.

Tại Dự án Thủy điện Tân Tiến 1, theo thiết kế, mức nước dâng lòng hồ mấp mé ngầm tràn Tỉnh lộ 153. Theo phản ánh của người dân địa phương, khu vực ngầm tràn này thường bị chia cắt khi có lũ, vì vậy với mức nước dâng lòng hồ như dự kiến sẽ càng khiến tần suất lũ tăng.

Đối với Dự án Thủy điện Tân Tiến 2, người dân cho rằng ngay phía dưới đập là Thác Xa có tiềm năng lớn để phát triển du lịch, nếu xây dựng thủy điện thì khu vực này sẽ thay đổi cảnh quan, mất đi vẻ đẹp nguyên sơ của Thác Xa.

Đối với Dự án Thủy điện Tân Tiến 3, việc thi công kênh hở sát đường giao thông (Tỉnh lộ 153) có nguy cơ gây sạt lở tuyến đường này, nhất là trong mùa mưa lũ. Ngoài ra, lòng hồ dự án sẽ gây ngập nhiều diện tích đất sản xuất của người dân. “Chúng tôi cũng chỉ biết lắng nghe và báo cáo lên cấp trên vì dự án này vượt quá thẩm quyền của xã” - ông Lý Văn Nội nói thêm.

Không chỉ người dân xã Tân Tiến mà người dân xã Nghĩa Đô cũng lo lắng với các dự án thủy điện này, vì những thông tin chưa đầy đủ về các dự án đến đúng thời điểm người dân vừa trải qua trận lũ lịch sử. Nhiều người cho rằng, một trong những nguyên nhân gây ra trận lũ là do có dự án thủy điện ở đầu nguồn.

Ông Ma Thanh Hà, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô cho biết, chủ đầu tư chưa tham vấn ý kiến người dân nhưng qua dư luận có thể thấy, hầu hết người dân rất lo lắng nếu thủy điện được xây dựng tại xã Tân Tiến.

Ông Hồ Cao Khải, Chủ tịch UBND huyện Bảo Yên cho biết, qua báo cáo từ chính quyền các xã Tân Tiến, Nghĩa Đô, huyện nắm được ý kiến, nguyện vọng của người dân.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến của người dân, đồng thời yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với chính quyền các địa phương trong vùng dự án để giải đáp thắc mắc của người dân, xin ý kiến của cộng đồng dân cư, nếu dân đồng thuận thì thực hiện” - ông Khải nói.

Khu vực Tân Tiến có nhiều tiềm năng để phát triển thủy điện.

Vừa qua, Đoàn kiểm tra của Sở Công thương cùng chủ đầu tư đã kiểm tra, đánh giá thực địa và cả 3 dự án này đều tồn tại vướng mắc. Qua kiểm tra, ngành chức năng yêu cầu chủ đầu tư có giải pháp cụ thể để dự án không tác động xấu đến đời sống và sản xuất của người dân địa phương.

Với bậc thang thứ nhất, Sở Công thương yêu cầu chủ đầu tư hạ mức nước dâng để không ảnh hưởng đến ngầm tràn, nếu chủ đầu tư giữ nguyên phương án thiết kế đập dâng cũ thì phải chuyển ngầm thành cầu, đảm bảo không ảnh hưởng đến việc đi lại của bà con trong mùa mưa lũ.

Dự án Thủy điện Tân Tiến 2 có ảnh hưởng đến khai thác du lịch Thác Xa, tuy nhiên qua tham khảo ý kiến từ ngành du lịch cho thấy, Thác Xa không đủ điều kiện để xếp hạng danh thắng, thực tế cũng rất ít du khách và hầu như chưa phát sinh dịch vụ gì.

Tuy nhiên, để hài hòa với lợi ích của địa phương, Sở Công thương yêu cầu chủ đầu tư nghiên cứu phương án làm dòng chảy phụ cung cấp nước cho thác khi có nhu cầu phát triển du lịch. Với Dự án Thủy điện Tân Tiến 3, chủ đầu tư cần nghiên cứu kỹ nếu ảnh hưởng nhiều đến giao thông, có thể không đầu tư vì sẽ không hiệu quả.

Ông Phan Văn Cương, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết, dự án vẫn đang trong giai đoạn đánh giá tác động môi trường, đây mới là bước lập hồ sơ để đề nghị bổ sung quy hoạch, còn rất nhiều yếu tố để quyết định dự án có được đầu tư hay không.