Luật sư nhận bảo vệ miễn phí cho ông Đoàn Văn Vươn

Những ngày qua, dư luận báo chí đang rất quan tâm đến sự việc các hộ dân ở xã Bắc Hưng, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng chống người thi hành công vụ do muốn giữ đất, giữ trang trại được giao trước đó. Để bạn đọc nhìn nhận thực chất vấn đề dưới góc độ pháp lý, phóng viên Dân Việt đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Hồng Bách – Công ty luật hợp danh Hồng Bách và Cộng sự, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội.

Thưa luật sư, ông có thể đánh giá về tính chất nghiêm trọng của sự việc dưới góc độ pháp lý?

- Nếu đi sâu vào bản chất của sự việc thì tôi chưa có đủ căn cứ pháp lý để đánh giá, tuy nhiên, theo các dữ liệu mà báo chí và phương tiện truyền thông đưa tin thì có thể thấy rằng bản chất của ông Đoàn Văn Vươn là một người chất phác, hiền lành.

Luật sư Nguyễn Hồng Bách

Để xảy ra sự việc như thế và hành vi kháng cự, chống đối của ông Vươn thể hiện một điều là công tác dân vận, công tác giải phóng mặt bằng và thuyết phục người dân của chính quyền huyện Tiên Lãng cần phải xem xét lại. Khi người dân phản ứng một cách tiêu cực và dẫn đến những hành vi vi phạm pháp luật hình sự thì chúng ta cần phải nhìn nhận một cách khách quan về nội dung vụ việc. Trong đó, tôi cho rằng có lỗi của chính quyền địa phương.

Vậy thì việc chính quyền địa phương cưỡng chế đã đúng chưa và nếu sai thì lỗi xuất phát từ đâu ?

- Việc thu hồi đất của chính quyền địa phương đã bị gia đình ông Vươn khiếu nại và khởi kiện ra tòa án. Quá trình giải quyết ở cấp sơ thẩm, gia đình ông Vươn không đồng ý với phán quyết của tòa án nên đã kháng cáo lên tòa phúc thẩm. Tuy nhiên, TAND TP Hải phòng đã thực hiện một thủ tục mà tôi cho rằng chưa theo quy định của pháp luật.

Trong Tố tụng hành chính không có quy định về thủ tục hòa giải như Tố tụng dân sự. Điều 3 Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính quy định: “Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án tạo điều kiện để các bên có thể thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án”; và Điều 12 Luật tố tụng hành năm 2010 chính quy định: “Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Toà án tạo điều kiện để các đương sự đối thoại về việc giải quyết vụ án.”

Tuy nhiên, Tòa án không được tiến hành hòa giải, ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự. Việc thỏa thuận này hoàn toàn do các bên đương sự tiến hành. Nội dung thỏa thuận cũng không có giá trị pháp lý bắt buộc đối với các bên. Do đó, việc Thẩm phán TAND TP Hải Phòng lập “Biên bản tạo điều kiện để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án”, có đóng dấu của TAND TP Hải Phòng là vi phạm thủ tục tố tụng. Do đó, các đương sự có quyền làm đơn khiếu nại, yêu cầu Giám đốc thẩm đối với quyết định đình chỉ vụ án của TAND TP Hải Phòng .

Như vậy, việc hứa hẹn của đại diện UBND huyện đã làm cho đương sự hiểu rằng mình sẽ tiếp tục được giao đất nên đã đồng ý rút đơn. Lẽ ra trong trường hợp này thẩm phán phải giải thích rõ ý nghĩa pháp lý của hành vi của họ để họ biết và không bị hiểu sai về việc rút đơn của mình. Nếu Tòa án tiếp tục giải quyết có thể quyết định của UBND huyện sẽ bị hủy nếu có căn cứ việc ban hành quyết định thu hồi đất là sai. Khi đó, sẽ không có hậu quả đáng tiếc như vừa rồi.

Theo ông các bên phải chịu trách nhiệm như thế nào ?

- Việc những người bị thu hồi đất dùng vũ lực chống lại lực lượng cưỡng chế là hành vi trái pháp luật và họ sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên tôi cho rằng cần phải xem xét một cách toàn diện về nguyên nhân, mục đích dẫn đến hành động của họ. Chúng ta phải hiểu rằng nếu dồn một người vào bước đường cùng thì hậu quả tất yếu sẽ xảy ra là họ sẽ kháng cự.

Trong vụ việc này, UBND huyện Tiên Lãng và TAND TP Hải Phòng cũng có một phần trách nhiệm rất lớn. Chính những vi phạm thủ tục tố tụng của TAND TP Hải Phòng, sự “bội tín” của UBND huyện Tiên Lãng là một trong những nguyên nhân gây bức xúc cho những người bị thu hồi đất, khiến họ có những phản ứng tiêu cực, trái pháp luật như vậy.

Các cơ quan chức năng cần tiến hành điều tra, xác minh, giải quyết vụ việc một cách toàn diện, thỏa đáng và đúng pháp luật, để không chỉ xử lý nghiêm hành vi chống người thi hành công vụ, mà còn phải bảo vệ được các quyền lợi hợp pháp cho những người bị thu hồi đất.

Nếu được đề nghị bảo vệ cho gia đình ông Vươn, luật sư có sẵn sàng?

- Các luật sư tại công ty luật hợp danh Hồng Bách và Cộng sự sẵn sàng bảo vệ miễn phí cho người dân khi thấy họ là những người dân lương thiện và có bản chất tốt, cần sự hỗ trợ pháp lý của những người hiểu biết pháp luật. Do đó, chúng tôi nghĩ rằng không có lý do gì để các luật sư từ chối bảo vệ cho họ.

Xin cảm ơn luật sư.

Khiết Giang