Miền Trung đại hạn

Đồng khô cháy, nứt nẻ ở Hoà Liên (Hoà Vang - Đà Nẵng). Ảnh chụp chiều 27-6.

Sông cạn, đồng khô

Nắng nóng kèm gió Lào trong suốt mấy tháng qua đã làm sông suối, hồ đập trên địa bàn tỉnh Quảng Bình cạn kiệt. Sông Gianh (con sông lớn nhất tỉnh) nhiều đoạn trơ đáy. Hàng loạt hồ đập thủy lợi đã xuống dưới mực nước chết. Toàn bộ hồ đập ở huyện miền núi Minh Hóa (39 cái) đã mất năng lực tưới tiêu. Nhiều đồng ruộng bị bỏ hoang ngay từ đầu vụ. Còn lâu mới tới... Tết, vậy mà bây giờ chủ tịch UBND huyện Minh Hoá đã nghĩ đến phương án xin gạo cứu trợ của Chính phủ để chống đói.

Nếu sang tháng 7 trời không mưa và công tác chống hạn không được triển khai quyết liệt, 100.000ha lúa hè thu ở các tỉnh sẽ mất trắng, ước thiệt hại 400.000 tấn lúa, tương đương 2.500 tỷ đồng. Chính phủ sẵn sàng hỗ trợ để các địa phương yên tâm chống hạn. Từ ngày 28-6, các địa phương phải nhanh chóng gửi về Bộ dự trù kinh phí để Bộ trình Chính phủ.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát

Tại huyện Lệ Thủy có 700ha lúa hè thu bị cháy khô do thiếu nước. Điện cúp, hệ thống máy bơm không hoạt động được đã làm số diện tích lúa bị cháy của huyện Lệ Thủy ngày một tăng.

Hạn hán kéo dài cũng đang đe dọa nghiêm trọng hàng nghìn ha lúa hè thu ở huyện Quảng Điền, Hương Trà, Phú Vang, Phú Lộc, Phong Điền… của tỉnh Thừa Thiên- Huế. Ông Đỗ Văn Đính - Giám đốc Công ty Khai thác và quản lý công trình thủy lợi Thừa Thiên- Huế, lo lắng: Cả 25.000ha lúa hè thu của tỉnh đều bị thiếu nước, nhiều diện tích thiếu trầm trọng. Lúa chết hoặc không thể phát triển, năng suất giảm là chắc chắn.

Ở thời điểm này lẽ ra lúa hè thu đẻ nhánh nhưng nhiều đồng ruộng ở Đà Nẵng và Quảng Nam vẫn chưa thể xuống giống được vì không có nước đổ ải.

Những nông dân đã sạ được lúa, nhìn vết nứt nẻ đi lọt bàn chân trên ruộng mà cháy ruột. Một số nơi lúa bắt đầu đẻ nhánh, cây ốm tong teo, lụi dần trong nắng. Một số trạm bơm vẫn còn nước để thoi thóp hoạt động nhưng khổ nỗi, điện cúp liên tục. Khi có điện thì sông nhiễm mặn, khi độ mặn trên sông giảm xuống thì điện cúp. Chưa có mùa vụ nào mà nông nghiệp bị “đày đọa” như lúc này.

Nhiều đoạn ở sông Gianh bị trơ đáy.

Người khát

Tổng lượng mưa cả nước trong tháng 6 chỉ bằng 30 - 40% so với mọi năm, đặc biệt khu vực Trung bộ chỉ bằng 10 - 20%. Dự báo tháng 7 tới, tình hình hạn hán có thể nghiêm trọng hơn bởi hình thế tạo bão, áp thấp nhiệt đới (là tác nhân mang lại mưa trong đất liền) chưa thấy xuất hiện ở biển Đông và Thái Bình Dương, lượng mưa tháng 7 dự báo vẫn thiếu hụt khoảng 20 - 30%, nhiệt độ cao hơn trung bình nhiều năm 0,5 - 1,50C.

Ông Bùi Minh Tăng - Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn T.Ư.

Ở Thừa Thiên - Huế, nước sông Hương, sông Bồ, sông Ô Lâu xuống thấp và nhiễm mặn nặng nề, khiến việc nuôi trồng thủy sản của người dân gặp nhiều rủi ro. Đã có hàng nghìn ha hồ tôm và cá của người dân trên địa bàn tỉnh bị chết do dịch bệnh phát sinh từ nắng nóng và hạn hán.

Người dân sống theo dọc sông Gianh (huyện Tuyên Hoá, Quảng Bình) đang rất khổ sở vì khô hạn. Giếng khô, ao, hồ trơ đáy. Mấy ngày qua sông Gianh cạn, đục ngầu bùn, nhưng người đến lấy nước vẫn đông đúc. “Chúng tôi buộc phải lấy cả nước bùn dùng vì không còn nguồn nước nào khác...” - anh Mai Văn Ân ở Đồng Lào, xót xa nói.

Nắng nóng cũng đã làm nhiều địa phương khác trên địa bàn tỉnh Quảng Bình như Xuân Trạch, Phú Trạch (Bố Trạch), Quảng Đông (Quảng Trạch), Yên Hoá (Minh Hoá), Lâm Thuỷ ( Lệ Thuỷ) lao đao. Những địa phương này, người dân phải đi xa nhiều km để mua nước sinh hoạt với giá cắt cổ (40.000đồng/m3)...

Dân sống bằng nghề sông nước ở Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi... thất nghiệp hàng loạt do sông cạn, ô nhiễm không thể chở khách, vận tải; không thể đánh bắt, nuôi trồng thủy sản... Cái đói đang treo lơ lửng trước mắt hàng chục nghìn hộ dân miền Trung.

Phan Phương - Vân Anh - An Sơn