Năm 2011: Sản lượng cá tra sẽ giảm hơn 800.000 tấn

Chế biến cá tra tại Công ty Godaco (Tiền Giang).

Giá giảm

Giá trị xuất khẩu cá tra cả năm 2010 ước đạt khoảng 1,4 triệu USD, không đạt được chỉ tiêu đề ra 1,5 triệu USD như kế hoạch đầu năm. Năm 2011 sẽ càng khó khăn hơn khi dự báo giá trị xuất khẩu cá basa chỉ đạt 1 tỷ USD.

Một trong những nguyên nhân khiến cho giá trị xuất khẩu cá tra, basa của Việt Nam (VN) không đạt như ý muốn là do giá xuất khẩu giảm và chất lượng cá còn có "vấn đề". Giá giảm ở hầu hết các thị trường. Ở thị trường có giá cao nhất là Mỹ, giá cá tra VN giảm 6%/năm, năm 2010 còn có 3,24 USD/kg.

"Đặc biệt ở thị trường châu Âu đang rất đáng báo động” - bà Tô Thị Tường Lan- Phó Tổng thư ký mà Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) cảnh báo.

Cụ thể, thị trường Tây Ban Nha năm 2010 giá xuất khẩu cá tra giảm 8,4%, thị trường Đức giảm 16%. So với năm 2009 giá xuất khẩu cá basa ở thị trường EU giảm từ 20 -30 cent/kg. Thị trường Trung Đông cũng giảm. Tính cả năm 2010, giá trung bình cá tra xuất khẩu chỉ đạt 2,14 USD/kg, giảm 3% so với năm 2009.

Giá cá tra liên tục giảm trong những năm qua, theo Vasep là do sản lượng nuôi tăng quá nhanh, nhiều doanh nghiệp cạnh tranh xuất khẩu bằng cách hạ thấp giá, đồng thời giảm chất lượng sản phẩm, gây tổn hại thương hiệu cá tra VN trên thị trường thế giới.

Khó càng khó

Một nguyên nhân khác giải thích cho việc ngành cá năm nay không đạt kế hoạch đề ra là vấn đế thiếu nguyên liệu để chế biến xuất khẩu. Đây là khó khăn lớn nhất của ngành bởi dự báo năm 2011 sẽ tiếp tục thiếu trầm trọng. Ông Dương Ngọc Minh- Chủ tịch Ủy ban Cá nước ngọt của Vasep, dự báo cá tra nguyên liệu năm 2011 sẽ tiếp tục thiếu đến tháng 9 -2011 vì đến tháng 4 -2011 nông dân mới thả nuôi vụ mới.

"Nếu nông dân tiếp tục đầu tư nuôi thì mức lãi phải từ 4.000 đồng/kg trở lên mới bù đắp khoản chi phí lãi suất vay ngân hàng lên đến trên 18%/năm và giá nguyên liệu thức ăn tăng cao như hiện nay" - ông Trương Đình Hoè - Tổng Thư ký Vasep phân tích. Theo ông, khả năng người nuôi đầu tư lại là rất thấp, vì họ không còn tiền, tài sản cũng đã thế chấp hết vào ngân hàng, nay muốn vay lại cũng khó.

Theo tính toán của Vasep, sản lượng cá năm 2011 sẽ giảm khoảng gần một nửa so với năm 2010, tức còn tối đa 850 ngàn tấn, tương đương với 360.000 tấn sản phẩm xuất khẩu, kim ngạch dự kiến còn 1 tỉ USD, giảm 400 triệu USD so với năm 2010.

Bên cạnh đó, một số cản trở khác từ các thị trường như Mỹ tăng mức thuế chống bán phá giá cá tra lên 130%, Brazil nhiều khả năng áp thuế 35% với cá tra VN, Ukraina và Nhật cũng có cảnh báo một số lô hàng của VN có chất độc hại, sự chống phá, bôi nhọ con cá tra từ các nước sẽ còn tiếp tục… càng khiến cho việc xuất khẩu cá tra năm 2011 khó khăn hơn nữa.

Ngọc Minh