Ngăn chặn thực phẩm “độc” từ biên giới

NTNN đã trao đổi với ông Hoàng Trung– Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (BVTV). Ông Trung cho biết:

- Thời gian qua, các mặt hàng nông sản, nhất là trái cây, rau quả nhập khẩu vào Việt Nam có nhiều vấn đề, ngay cả giá đỗ được coi là thực phẩm sạch cũng phát hiện có sử dụng hóa chất. Mới nhất là 3 mẫu nho và cả khoai tây đều có dư lượng thuốc BVTV gấp 3-5 lần.

Hàng năm, chúng ta nhập khẩu rất nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật, nhưng sản phẩm có dư lượng thuốc BVTV vượt giới hạn tối đa cho phép không phải là lớn nên người tiêu dùng vẫn hoàn toàn có thể yên tâm. Mặt khác, chúng tôi cũng luôn chủ động kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng có nguy cơ cao, các loại rau, hoa quả có vỏ mỏng…không phải chỉ khi có sự cố xảy ra mới xử lý. Nếu mất nguy cơ an toàn, chúng tôi sẽ cảnh báo cho người tiêu dùng biết.

Tới đây, các loại nông sản nhập khẩu sẽ được kiểm tra ngay tại biên giới.

Vậy tới đây, chúng ta sẽ kiểm soát các nguồn thực phẩm ra sao, thưa ông?

- Hiện Cục BVTV được Bộ NNPTNT giao kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm (ATTP) theo Thông tư 13. Theo đó, các nước có hàng nông sản xuất khẩu vào nước ta phải cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến các mặt hàng.

Chúng ta được thẩm định và cử đoàn sang các nước xuất thực phẩm vào Việt Nam để kiểm tra tận gốc trước khi lô hàng đó xuất sang Việt Nam, đặc biệt là các mặt hàng có nguy cơ cao. Khi sang tới Việt Nam, chúng tôi lại tiếp tục lấy mẫu để kiểm dịch phân tích các mặt hàng này. Thực tế, các thực phẩm có nguồn gốc thực vật chủ yếu là nhập từ TQ, với chủng loại khá đa dạng như cam, quýt, lựu, nho, táo, lê, dưa, cà chua, khoai tây, rau…

Ông có thể cho biết, quy trình kiểm tra tận gốc các sản phẩm nông sản?

- Chúng tôi sang Mỹ và TQ tiến hành kiểm tra các trang trại sản xuất, phỏng vấn trực tiếp nông dân trồng rau, quả. Qua đó, quan sát và xem cách thức trồng ở trang trại có sử dụng thuốc BVTV; canh tác hay xuất hiện loại sâu bệnh gì; cách thức chăm sóc, thu hoạch, bảo quản ra sao; các cơ quan của họ có kiểm tra dư lượng thuốc BVTV hay không… Căn cứ vào đó, mới xem xét có cho nhập vào nước ta hay không.

Vậy vì sao liên tiếp trong thời gian vừa qua, vẫn có nhiều loại quả độc hại được nhập về nước ta?

- Do việc xử lý vi phạm còn quá thấp đã gây khó khăn cho việc xử lý các vi phạm. Hiện nay có những hành vi vi phạm thường xuyên lặp đi lặp lại, chúng tôi đã cương quyết không cho phép xuất khẩu, nhập khẩu nữa. Tiến tới, việc sửa đổi Nghị định 26 và Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật sẽ nâng mức xử phạt vi phạm và cấm không cho cá nhân, đơn vị vi phạm xuất, nhập khẩu nữa.

Có quan điểm cho rằng, hàng rào kỹ thuật của nước ta để kiểm soát các thực phẩm nhập khẩu chưa tương xứng với thế giới, ông nhận định gì về vấn đề này?

-Không phải các nước bây giờ mới áp dụng hàng rào kỹ thuật, mà từ trước họ đưa ra hàng rào kỹ thuật chặt chẽ, rất chuẩn mực theo quy định quốc tế. Đối với Việt Nam, sau năm 2007 khi chính thức trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), chúng ta phải áp dụng quy định theo Hiệp định SPS (Hiệp định về vệ sinh ATTP và kiểm dịch động, thực vật), cũng như Công ước quốc tế về bảo vệ thực vật mà Việt Nam tham gia ký kết.

Mới đây nhất, Bộ NNPTNT cũng đã ban hành Thông tư 39 về kiểm dịch đối với các sản phẩm có nguồn gốc thực vật trước khi xuất khẩu vào nước ta, nhằm loại bỏ các loại nông sản độc hại, kém chất lượng.

Xin cảm ơn ông!

Thanh Xuân (thực hiện)