Ngày mới ở buôn H’ring

Ngày càng ấm no

Ông Joang Chá- Bí thư chi bộ buôn H’ring, xã Ea H’đing, huyện Cư M’gar (Đăk Lăk) kể, ngày mới dọn về đây, buôn xơ xác lắm. Cái cơ cực nó cứ đeo, cứ đuổi dân làng vào tận trong giấc ngủ. Từ Kon Tum, sau mấy đận di dời về đây, dân làng vẫn mang theo lối cũ, chọc tỉa gieo trồng. Nhưng cây lúa rẫy dù có cao như cây bắp thì hạt lúa cũng chẳng được nhiều. Đã thế lại còn quanh năm lễ lạt, không đói mới là chuyện lạ…


“Hồi mới về làng mới, thấy đồng bào đói khổ, cán bộ xuống vận động chỉ cho bà con cách trồng cây cà phê, lúa nước, nhưng có mấy ai nghe theo. Nghĩ lại thấy đồng bào mình cái đầu nó tối quá”- già làng A Man nói. Ông Man bảo nếu cán bộ không kiên trì thì đến giờ chưa chắc đã “khai sáng” được cái đầu cho bà con. Không trồng lúa nước, chẳng biết làm cà phê thì chưa biết bao giờ làng mới khá lên.

Theo buôn trưởng Ma Nem, đồng bào Xê Đăng ở H’ring giờ đây mỗi nhà có ít nhất một sào lúa nước 2 vụ và hơn 3 sào cà phê; mỗi gia đình đều có một nái heo, dăm chục con gà. Vậy là cái ăn không còn phải lo nữa. Riêng cây cà phê, trung bình đem lại cho mỗi gia đình vài chục triệu đồng/năm. Từ đó mà đời sống mọi mặt của bà con ngày càng được nâng lên. “Nếu ngày xưa có đốt đuốc đi tìm cũng không lấy đâu ra đứa học đến lớp 10 thì giờ trong buôn đã có nhiều người có bằng cao đẳng, đại học. Bọn trẻ bây giờ chẳng có đứa nào không được đi học. Nhiều hộ trong buôn giờ có thu nhập lên đến hơn 300 triệu đồng mỗi năm. Số hộ nghèo giảm xuống, hộ đói trong buôn giờ không còn nữa”- ông Ma Nem cho biết.

Đoàn kết, tiết kiệm xây dựng buôn làng

Đầu năm mới này, như lệ hàng năm, buôn H’ring tưng bừng làm lễ mừng lúa mới. Nhưng nếu như trước đây, lễ mừng lúa mới được tổ chức linh đình trong mỗi gia đình rồi sau đó mới tổ chức chung cho buôn thì giờ đây cả buôn chung tay tổ chức một lần. Không những vậy, một số nghi lễ tốn kém như lễ đâm trâu đã được bỏ bớt. Ông A Man kể: “Ngày xưa vào lễ mừng lúa mới, già làng phải say cả tháng. Bởi tui phải đi cúng hết nhà này đến nhà khác, không đi thì không được mà đi thì bỏ hết việc trong nhà. Dù chỉ cúng trong gia đình nhưng nhà nào khá một chút cũng làm cả lễ đâm trâu. Thế là công sức lao động vất vả cả năm được ăn hết chỉ trong… một ngày. Đói cũng vì thế!”-

H’ring giờ đây đã thực sự thay da đổi thịt với những vườn cà phê xanh tốt, với điện sáng tận nhà, đường quang tới ngõ…

Giờ đây lễ mừng lúa mới của buôn H’ring chủ yếu là ngày để đồng bào gặp gỡ chúc tụng nhau nhân dịp năm mới và trao đổi, học hỏi những kinh nghiệm hay trong sản xuất. Cũng cơm lam, rượu cần, thịt nướng… nhưng nó chỉ vừa đủ để mọi người ngồi lại với nhau một bữa sau cả năm lao động vất vả.

Bà Nguyễn Thị Đào - Hội phó Hội Phụ nữ xã Ea H’đing cho biết: “Ngoài việc biết tiết kiệm chi tiêu, tự giác chăm lo đời sống cho chính mình đồng bào bây giờ cũng rất ý thức trong việc sinh đẻ có kế hoạch. Vài năm trở lại đây, tỷ lệ sinh con thứ 3 trong buôn đã giảm một cách đáng kể. Nhờ đó mà đồng bào có thêm điều kiện để chăm sóc và cho con cái đi học, cuộc sống gia kinh tế bớt phần khó khăn hơn”.

Cùng với tinh thần tự giác, đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế, với sự giúp đỡ các đơn vị kết nghĩa và sự quan tâm của các cấp chính quyền, H’ring giờ đây đã thực sự thay da đổi thịt…