Người mông

Hang Kia, Pà Cò - là 2 xã miền núi của huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Nơi này đến giờ vẫn còn lưu giữ được cả vạn cây chè cổ thụ có tuổi đời vài trăm năm. Bà con người Mông nơi đây còn có cách ủ hoa chè bằng ống tre rất độc đáo.

Tỉnh dậy sau khi vừa hạ sinh đứa con thứ 13, chị Vàng Thị Dua ở bản Hang Kia (xã Hang Kia, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình) đã khóc khi chưa kịp thấy mặt con mà người ở bản khác đã đón cháu bé đi rồi.

Vào ngày Quốc khánh 2/9, mỗi nơi, mỗi vùng miền, mỗi dân tộc lại có một cách chào đón, ăn mừng kỷ niệm ngày lễ khác nhau. Tại huyện Mù Cang Chải (Yên Bái), đồng bào Mông ở đây đã có những hoạt động chào đón Tết Độc lập của riêng mình.

Tận cùng góc ngách của cánh rừng già trên đỉnh Pu Ta Leng, xã Tả Lèng, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu đã dần vắng bóng chân thú. Động vật ở nơi này đã bị tàn sát không thương tiếc. Loài dưới đất đã hết, loài chim trên trời cũng dần không còn.

Xã Pà Cò, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình từng biết đến là thủ phủ ma túy của miền Tây Bắc. Nhưng chuyện cái chết trắng đã qua từ lâu, giờ đây bà con người Mông nơi đây đã và đang khai thác mạnh cây trà shan tuyết.

Diễn ra vào buổi sáng 25.3 âm lịch hằng năm, chợ tình của đồng bào Mông ở thị trấn Nà Phặc (huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn) tuy đã tồn tại suốt gần 40 năm nhưng rất ít người biết đến và hầu như không có thông tin gì về phiên chợ độc đáo này.

Rượu Hang Chú là một đặc sản nổi tiếng của tỉnh Sơn La. Thứ rượu này được đồng bào người Mông ở Hang Chú, huyện Bắc Yên nấu từ thóc nương đặc biệt nên có hương vị thơm, ngon và chất lượng rất cao.

Đến xóm Na Sàng, xã Phú Đô, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, ai cũng không khỏi ngạc nhiên bởi sự thay da đổi thịt nơi đây. Na Sàng giờ đây hiện ra với những rừng keo xanh mướt, nương chè xanh biếc, những đàn dê béo khoẻ leo trèo trên sườn đồi, núi đá. Cuộc sống của đồng bào dân tộc Mông nơi đây cũng thay đổi rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống, bà con có của ăn của để.

Cây trà to bằng cả ôm người lớn, cao hơn chục mét mọc thành quẩn thể trên đường lên đỉnh Pu Ta Leng, xã Tả Lèng, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu. Bà con người Mông đã biết cách khai thác vườn trà đặc biệt quý hiếm này.

Bà con người Mông ở xã Pà Cò, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình từ bao đời nay vẫn chung thủy nuôi giống lợn đen bản địa. Ngày ngày chúng được tự do ra đường dũi đất, tối tự tìm chỗ ngủ. Cả năm bà con mới bắt chúng ra chợ bán mà chẳng bao giờ lo mất giá và dịch bệnh.