Nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ - tác giả phim "Em bé Hà Nội" qua đời ở tuổi 90

Nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ sinh ngày 1/9/1932 trong một gia đình có truyền thống yêu nước tại làng Phù Lưu, xã Tân Hồng, huyện Tiên Sơn (nay là phường Đông Ngàn, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh). Từ năm 1946, Hoàng Tích Chỉ đã sớm giác ngộ cách mạng và làm trinh sát ở Ty Liêm phóng Bắc Giang.

Năm 1956, ông làm trưởng phòng văn nghệ Ty Văn hóa Bắc Giang. Năm 1959, tác giả phim Em bé Hà Nội được cử đi học Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc. Năm 1961, ông học lớp biên kịch khóa I, Trường Điện ảnh Việt Nam. Sau khi tốt nghiệp, ông được phân công làm Trưởng phòng biên tập của Hãng phim Truyện Việt Nam và được bổ nhiệm làm Giám đốc Hãng phim truyện I. Năm 1980, ông là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Năm 1996, tác giả phim Em bé Hà Nội nghỉ hưu.

Nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ là một trong những đại diện cho thế hệ nghệ sĩ tài năng, trách nhiệm với nghề. Ông là nhà biên kịch thế hệ đầu tiên, gắn với nhiều bộ phim kinh điển của điện ảnh cách mạng Việt Nam được nhiều thế hệ khán giả yêu mến như: Biển gọi (Bông sen bạc LHP Việt Nam lần thứ I, 1970); Vĩ tuyến 17 ngày và đêm (1973, Bông sen bạc LHP Việt Nam lần thứ II, 1973); Em bé Hà Nội (Bông sen vàng LHP Việt Nam lần thứ III-1975, Giải đặc biệt của Ban Giám khảo tại LHP Quốc tế Moscow - 1975); Mắt bão (1972) dựng thành phim Tọa độ chết (1985); Mối tình đầu (1977, Bông sen bạc LHP phim Việt Nam lần thứ V - 1980, Giải Chiếc thuyền bạc LHP Hiện thực mới tại Italy - 1981); Thành phố lúc rạng đông (1975, Giải Bồ Câu Vàng đặc biệt, LHP Leipzig - CHDC Đức); tiểu thuyết Tướng cướp hoàn lương dựng thành phim truyện SBC; Người đàn bà bị săn đuổi (1990); từ tiểu thuyết Bóng ma rừng Sác dựng thành phim Bông hoa rừng Sác (1995)…

Kịch bản Bão tuyến dựng thành phim Vĩ tuyến 17 ngày và đêm được viết sau khi ông và đạo diễn Hải Ninh đến "chảo lửa" Vĩnh Linh. Khi được nghe về cuộc đời đau thương, anh dũng của một phụ nữ Quảng Trị và sau đó gặp nguyên mẫu, ông đã ám ảnh không dứt. Chính trong cảm xúc đó, nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ đã đưa hình tượng người phụ nữ đó vào kịch bản Bão tuyến và từ đó thăng hoa cảm xúc trong nhân vật Dịu trong phim Vĩ tuyến 17 ngày và đêm do nghệ sĩ Hải Ninh đạo diễn.

Năm 2012, nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật cho các tác phẩm: Trên vĩ tuyến 17 (kịch bản phim truyện); Biển gọi (kịch bản phim truyện); Vĩ tuyến 17 ngày và đêm (biên kịch thứ nhất phim truyện); Em bé Hà Nội (biên kịch thứ nhất phim truyện); Mối tình đầu (biên kịch thứ nhất phim truyện); Thành phố lúc rạng đông (biên kịch thứ nhất phim tài liệu).