Những lá thư tình của nhà văn Phan Tứ

Bên quán cà phê Tuổi Hồng nổi tiếng ở góc đường Phan Chu Trinh - Phan Đình Phùng, TP.Đà Nẵng có một ngôi nhà nhỏ khá khiêm nhường. Ít ai biết rằng, nơi đây là mái ấm của nhà văn Phan Tứ (tức Lê Khâm) - người được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2000, tác giả của “Mẫn và tôi” làm lay động hàng triệu trái tim.

16 năm sau ngày ông ra đi, chúng tôi đến thăm ngôi nhà lặng lẽ ấy. Bà Đinh Thị Phương Thảo - vợ ông, chậm rãi đến bên chiếc tủ nhỏ tìm chiếc hộp đựng những lá thư của nhà văn Phan Tứ gửi về cho bà từ chiến trường khói lửa.

Vợ chồng nhà văn Phan Tứ.

Hơn 40 năm trôi qua mà gần một trăm bức thư như vẫn còn ấm hơi thở của người cầm bút. Trong thư ngày 11.9.1961, anh viết: “Anh luôn nghĩ đến em và hiểu rằng em đang phải chịu đựng đau khổ âm thầm vì cảnh chia cắt của Tổ quốc và của hai đứa chúng ta. Nhưng chắc em vẫn tự hào vì người yêu của mình đang góp phần đấu tranh cho thống nhất, tự hào vì nỗi khổ riêng của em đã hoà chung với nỗi xót xa chung của đất nước, vì sự hy sinh của em là một phần đóng góp vào sự nghiệp cách mạng chung… ”.

Những lá thư viết trong những ngày đầu ở chiến trường là nỗi day dứt trước tình hình miền Nam máu chảy đầu rơi, đồng bào đang bị tù đày trước sự đàn áp của chế độ Ngô Đình Diệm. Anh ít nghĩ về bản thân mình, mọi thao thức lúc ấy đều dành hết cho quê hương.

Sinh ra và lớn lên trong gia đình công chức, cuộc sống khá đầy đủ nhưng 15 tuổi anh đã dứt áo đi theo cách mạng. Là vì anh luôn thấy mình mắc nợ với nhân dân, thấy cuộc đời dành cho mình quá nhiều diễm phúc...

Thư ngày 3.12.1963, anh viết: “Rét ngọt, gió thổi thông thốc qua liếp tre của căn lều bị đốt mới dựng lại. Bạn anh dậy thổi bếp lửa sưởi. Con chị chủ nhà ngủ đắp chiếu không đủ ấm, co tròn lại rên khe khẽ. Bao giờ cho em bé xinh xắn này đủ ấm? Bao giờ mới hết tiếng pháo, đạn đại bác xé gió xoèn xoẹt qua đầu cái gia đình nhỏ này? Anh muốn em ngồi cạnh anh lúc này, để nhìn những gia đình này ngủ, để cảm thấy chúng ta sung sướng hơn rất nhiều người…”.

Với bà Phương Thảo, dẫu nhà văn Phan Tứ đã đi xa, ông vẫn mãi là người tình đầu tiên của hơn 50 năm về trước.

Lê Thị Hồng Vân