Nợ hàng chục nghìn tỷ đồng xây dựng nông thôn mới, tiền đâu để trả?

Ngày 5.10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát chuyên đề: Việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM (giai đoạn 2010-2015) gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Bên cạnh những kết quả đạt được, một trong những tồn tại lớn nhất là số tiền nợ đọng của nhiều địa phương khi xây dựng NTM.

Theo tổng hợp số liệu báo cáo của Bộ NNPTNT, tính đến đầu năm 2016 số nợ đọng của các địa phương trong xây dựng NTM khoảng 15.277 tỷ đồng, trong đó 3 khu vực có mức nợ đọng cao nhất là Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, miền núi phía Bắc. Một số địa phương có nợ đọng lớn như Bắc Ninh 1.631 tỷ đồng, Thanh Hóa 1.547 tỷ đồng, Thái Bình 1.232 tỷ đồng, Vĩnh Phúc 919 tỷ đồng...

Ảnh minh họa

Nhìn nhận về khoản nợ này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, với hơn 15 nghìn tỷ đồng nợ đọng trong xây dựng NTM, có ý kiến cho rằng không phải lớn. Khoản nợ này nếu được đầu tư cho xây dựng cơ bản thì lành mạnh, nhưng không lành mạnh với nền tài chính quốc gia. Tức là địa phương đang nợ xây dựng cơ bản chưa xử lý xong nhưng vì việc phải cố gắng xây dựng các tiêu chí NTM lại nợ tiếp. "Cả nước nợ hơn 15 nghìn tỷ nhưng 3637 xã có nợ trong đó có 147 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM, xử lý thế nào. Nếu kiến nghị sắp tới nguồn ngân sách nhà nước có nguồn trái phiếu hay nguồn gì cho đầu tư công lại ưu tiên giải quyết trả nợ thì sẽ không hợp lý, bất công với những xã khác. Nếu thế thì phong trào cứ vay nợ để đầu tư rồi sẽ được ưu tiên giải quyết nợ. Còn để địa phương đang nợ đó tự phải nỗ lực tìm nguồn kinh phí để giải quyết thấy Đoàn giám sát chưa có kiến nghị" - Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề.

Giải trình về thắc mắc của Chủ tịch Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Trưởng đoàn giám sát cho biết, trong quá trình đi giám sát, làm việc với kiểm toán, có đặt vấn đề này. "Một trong những điều mà chúng tôi cũng rất băn khoăn là giải pháp để làm sao giải quyết được khoản nợ hơn 15 nghìn tỷ đồng nợ đọng tập trung vào một số địa phương. Các địa phương cũng nói rằng sẽ sử dụng quỹ đất của địa phương trong quá trình sau này sẽ đấu giá… trả nợ nhưng chúng tôi cũng rất băn khoăn trong vấn đề này..."- ông Thanh nói.

Ông Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng, khoản nợ xây dựng NTM cũng là khoản nợ công và đề nghị Bộ Tài chính trong báo cáo trước Quốc hội về tình hình nợ công cần có phân tích kỹ hơn về khoản nợ xây dựng NTM.