Nông dân "sập bẫy" Công ty phân bón: Dấu hiệu làm giả phân bón, vì sao không khởi tố được?

Bí ẩn nơi Công ty Quang Dũng sản xuất phân bón

Loạt bài "Sập bẫy" Công ty phân bón, nông dân lao đao, đại lý đổ nợ sau khi được đăng tải trên Dân Việt đã thu hút sự chú ý của đông đảo bạn đọc. 

Trong buổi làm việc với PV Dân Việt, Chánh Thanh tra Bộ NNPTNT cũng xác nhận những dấu hiệu làm giả phân bón của Công ty CP Sản xuất và Xuất nhập khẩu Quang Dũng (Công ty Quang Dũng) là rõ ràng, cần được điều tra làm rõ. 

Trước hết, cần nhìn vào mối liên hệ giữa Công ty Quang Dũng và Công ty Dinh dưỡng Sinh học Rapid Việt Nam để thấy loại phân bón "công nghệ Mỹ" được sản xuất ở đâu, ai sản xuất, có đủ chất lượng lưu hành hay không?

Nhiều sản phẩm phân bón "cao cấp" bán ở thị trường khu vực Tây Nguyên ghi tên Công ty CP Sản xuất và Xuất nhập khẩu Quang Dũng có địa chỉ tại CN8, KCN vừa và nhỏ Từ Liêm, TP. Hà Nội. 

Nhưng theo xác minh thực tế của Dân Việt, Đội quản lý thị trường số 33 và Ban quản lý KCN vừa và nhỏ Từ Liêm đã xác nhận: Công ty Cổ phần sản xuất và Xuất nhập khẩu Quang Dũng có địa chỉ tại CN8, KCN vừa và nhỏ Từ Liêm, TP. Hà Nội không có hoạt động sản xuất phân bón mà trước đó chỉ có hoạt động sản xuất sơn.

Nhiều đại lý của Công ty Quang Dũng được quảng bá nhà máy sản xuất phân bón cho Công ty này đặt tại Bình Định. 

Thậm chí, có những đối tác đã được mời đến Quy Nhơn, Bình Định để chứng kiến dây chuyền sản xuất "phân bón công nghệ Mỹ" của Công ty Dinh dưỡng SInh học Rapid Việt Nam. Đây là đơn vị được cho là cung cấp sản phẩm phân bón cho Công ty Quang Dũng bán ra thị trường. 

Bà Nguyễn Thị Hà được các đại lý biết đến là một trong những lãnh đạo của cả Công ty Quang Dũng và Công ty Dinh dưỡng Sinh học Rapid Việt Nam. 

Khi PV Dân Việt có mặt tại địa điểm đặt nhà máy, nơi này đã cửa đóng then cài không còn hoạt động sản xuất.

Còn theo tài liệu Thanh tra Bộ NNPTNT cung cấp cho Dân Việt lại có điểm mấu chốt đầy bất ngờ: Công ty Quang Dũng có vận đơn sản xuất ở phía Bắc rồi đưa vào Bình Định, nhưng vẫn không rõ địa điểm sản xuất của công ty này ở đâu.

Cụ thể, Thanh tra Bộ NNPTNT đã xác minh Công ty Quang Dũng sản xuất phân bón ở phía Bắc và vận chuyển vào Bình Định bằng đường biển (có vận đơn cung cấp cho đoàn).

Số lượng đơn chuyển vào khớp với số lượng bán cho Công ty Rapid TP.HCM và Công ty Quang Viễn (Đắk Lắk), giá trị hàng không đạt chất lượng và ngoài danh mục (không có nơi sản xuất) được xác định là khoảng 3.142.700.000 đồng.

Tại nhà máy ở Bình Định có hoạt động sản xuất phân bón, nhưng số lượng bao nhiêu chưa được làm rõ.

Dấu hiệu vi phạm hình sự, ai xử lý?

Theo thông tin của Dân Việt, trong năm 2019, Thanh tra Bộ NNPTNT và Cục An ninh kinh tế - Bộ Công an đã phối hợp kiểm tra 2 vụ việc, trong đó có vụ việc liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh phân bón của Công ty Quang Dũng. 

Hoạt động của Công ty Quang Dũng có liên quan đến nhà máy sản xuất ở Bình Định, các nhà phân phối, đại lý có liên quan tại Đắk Lắk và TP.HCM. 

Vụ việc được Cục An ninh kinh tế và Thanh tra Bộ NNPTNT phối hợp thanh tra, sau khi kết thúc đã làm rõ được hành vi vi phạm để chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra. 

Trong quá trình làm việc, Thanh tra Bộ NNPTNT và Cục An ninh kinh tế đã tiến hành niêm phong hàng hóa tại Đắc Lắk, TPHCM như Dân Việt đã phản ánh trong các bài viết trước.

Đại diện Thanh tra Bộ NNPTNT cho biết ngày 4/7/2019, Cục An ninh kinh tế có văn bản đề nghị Thanh tra Bộ NNPTNT chuyển hồ sơ cho cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an. 

Đồng thời nêu rõ, qua kiểm tra và xác minh ban đầu đến nay xác định: Hoạt động sản xuất kinh doanh phân bón của Công ty Quang Dũng có dấu hiệu vi phạm Bộ Luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 Điều 195, Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi và Điều 200 Tội trốn thuế.

Sau đó, ngày 5/7/2019, Thanh tra Bộ NNPTNT đã có văn bản gửi Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an về việc chuyển hồ sơ có dấu hiệu vi phạm pháp luật của Công ty Quang Dũng để điều tra, xử lý.

Đại diện Thanh tra Bộ NNPTNT cho biết, sau đó Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu có văn bản đề nghị Thanh tra Bộ NNPTNT xác định rõ một số nội dung bổ sung. 

Sau khi làm rõ thêm được một số dấu hiệu vi phạm của Công ty Quang Dũng, Thanh tra Bộ NNPTNT cho rằng, hành vi nêu trên của Công ty Quang Dũng vượt quyền xử lý vi phạm hành chính của Thanh tra Bộ NNPTNT.

Tuy nhiên, "Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu đề nghị nếu có dấu hiệu tội phạm thì có văn bản chuyển Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội để giải quyết theo thẩm quyền" trích đoạn báo cáo của Thanh tra Bộ NNPTNT gửi Cục An ninh kinh tế, Bộ Công an.

Làm việc với PV Dân Việt, ông Nguyễn Văn Tiến – Chánh Thanh tra Bộ NNPTNT cho biết, do vụ việc vượt quá thẩm quyền nên ngày 6/9/2019 Thanh tra Bộ NNPTNT đã mời Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và Cục An ninh kinh tế nhằm trao đổi, họp bàn về việc xử lý vụ việc của Công ty Quang Dũng. 

Tuy nhiên, buổi họp bàn này đã được đề nghị hoãn vì lý do khách quan.

Để xử lý kịp thời, dứt điểm vụ việc, Thanh tra Bộ NNPTNT đề nghị Cục An ninh kinh tế báo cáo Bộ Công an chỉ đạo tiếp nhận hồ sơ vụ việc Công ty Quang Dũng để xem xét, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Văn Tiến cũng cho biết, đến ngày 29/10/2019, Cục An ninh kinh tế đã có công văn về việc đề nghị chuyển hồ sơ vụ việc sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội.

Thanh tra Bộ NNPTNT ngay sau đó đã có công văn ngày 5/11/2019, đề nghị chuyển hồ sơ vụ việc của Công ty Quang Dũng có dấu hiệu sản xuất, buôn bán hàng giả, trốn thuế sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội.

Tuy nhiên, đến ngày 25/11/2019, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Công an TP. Hà Nội đã có công văn gửi Thanh tra Bộ NNPTNT nêu: "Sau khi xem xét hồ sơ vụ việc, xác minh sơ bộ nhận thấy: Vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của PC03 nên không tiếp nhận hồ sơ vụ việc, đề nghị Thanh tra Bộ NNPTNT liên hệ với cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật".

Trao đổi với Dân Việt, ông Nguyễn Văn Tiến – Chánh thanh tra Bộ NNPTNT cho biết: "Chúng tôi đã chuyển hồ sơ sang cơ quan công an 3 - 4 lần, nhưng không biết đơn vị nào giải quyết, chỉ nhận được trả lời không thuộc thẩm quyền".

Dấu hiệu vi phạm hình sự vẫn xử phạt hành chính!

Sau cùng, Thanh tra Bộ NNPTNT đã ra quyết định xử phạt hành chính Công ty Quang Dũng 280 triệu đồng.

Trả lời câu hỏi của Dân Việt về việc, có rất nhiều đại lý cấp I, cấp II của Công ty Quang Dũng và những nông dân đang mong chờ cơ quan chức năng xác minh thiệt hại cây trồng có phải do phân bón không, ông Nguyễn Văn Tiến – Chánh thanh tra Bộ NNPTNT cho biết: "Việc xác minh thiệt hại của nông dân không thuộc thẩm quyền của Thanh tra Bộ NNPTNT, mà phải do cơ quan điều tra mới thực hiện được".

Chánh Thanh tra Bộ NNPTNT một lần nữa giải thích lý do ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Quang Dũng, dù dấu hiệu vi phạm hình sự là có.

"Thanh tra chỉ bắt giữ và lập biên bản tại chỗ, chỉ có cơ quan công an mới xác minh và trưng cầu, giám định thiệt hại của nông dân. Chúng tôi đã được đề nghị chuyển hồ sơ nhiều lần sang cơ quan điều tra mà không rõ thuộc thẩm quyền của cơ quan nào. 

Do đó, chúng tôi xác định hàng hóa không sản xuất nữa, đang niêm phong tại kho, không có kết quả gây hại cho xã hội, cho nông dân nên chúng tôi đã ra Quyết định xử lý vi phạm hành chính", ông Nguyễn Văn Tiến – Chánh thanh tra Bộ NNPTNT nói.

Được biết, số lượng phân bón được niêm phong, tạm giữ có giá trị khoảng hơn 30 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến ngày 30/9/2019 Thanh tra Bộ NNPTNT lại xác định giá trị hàng hóa chỉ còn hơn 3 tỷ đồng.

Việc thanh kiểm tra rầm rộ, có dấu hiệu hàng giả nhưng lại xử phạt hành chính mà không khởi tố vụ án, rất cần được làm rõ, tránh tình trạng một vụ "Thuận Phong" thứ 2 trong lĩnh vực phân bón tái diễn. 

Dân Việt sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.