NSƯT Chiều Xuân: "Thầy Mai Ngọc Căn là một hình ảnh hiếm gặp"

Từng có may mắn làm học trò và nhận được sự chỉ dạy của nhà giáo, nghệ sĩ Mai Ngọc Căn, NSƯT Chiều Xuân cảm nhận thế nào về người thầy năm xưa của mình?

- Trong tâm thức của mình, tôi luôn biết ơn thầy rất nhiều. Dù chỉ được tiếp xúc và học tập thầy trong một quãng thời gian ngắn nhưng tôi luôn cảm nhận được thầy là người hiền lành và rất yêu thương học trò.

Nếu tôi nhớ không nhầm thì thầy là một trong số ít những người thuộc thế hệ các đạo diễn được đào tạo và tốt nghiệp từ Liên Xô về. Vì thế kiến thức của thầy rất sâu rộng. Dù trên lớp, thầy luôn là người nghiêm khắc, mực thước, chỉn chu... nhưng ngoài giảng đường thầy lại vô cùng hiền hoà, yêu thương học trò của mình. Thầy cũng là người luôn tìm cách giúp đỡ, nâng bước học trò của mình khi họ gặp khó khăn.

Tôi còn nhớ lớp diễn viên điện ảnh khoá 3 của mình được giảng dạy bởi các thầy cô như: cô Trà Giang, cô Tuệ Minh, thầy Mai Ngọc Căn, thầy Xuân Huyền… Do trong quá trình mới đổi từ trường trung cấp lên đại học nên lúc này mọi thứ còn rất mới mẻ. Thầy Mai Ngọc Căn bắt đầu dạy chúng tôi từ ngày đầu tiên vào năm thứ hai. Trong thời gian cuối năm thứ hai thì chúng tôi bắt đầu phải dựng những bài tiểu phẩm. Do đó, chúng tôi phải tự nghĩ ra kịch bản hoặc chuyển thể.

Thời gian này cũng trùng với thời điểm tôi mới sinh con xong. Do đó, mọi thứ thật sự rất khó khăn. Tôi còn nhớ mãi câu chuyện Trên mảnh đất đời người do bạn Bùi Thạc Chuyên chuyển thể. Trong tác phẩm đó, tôi đã được tập cùng với thầy. Trong quá trình dàn dựng tác phẩm này, thầy đã khiến mọi người rất bất ngờ. Lúc ấy thầy rất mạnh mẽ, sâu sắc và máu lửa. Điều đó hoàn toàn khác với tính cách của thầy.

Trong vở diễn đó, tôi vào vai nhân vật Maria, đây là một cô gái Nga rất lẳng lơ, kịch tính. Với tôi, đây là vai diễn rất khó khăn. Đây có thể coi là vai diễn đầu tiên. Tôi đã rất may mắn khi được thầy hướng dẫn, thị phạm và chỉ bảo tận tình. Nhờ đó, chúng tôi đã hoàn thành xuất sắc tác phẩm trong năm học thứ hai của mình.

Suốt thời gian học tập và làm việc cùng nghệ sĩ Mai Ngọc Căn, NSƯT Chiều Xuân có kỷ niệm sâu sắc, không thể nào quên với người thầy của mình?

- Với tôi, kỷ niệm đáng nhớ nhất với thầy là khoảng thời gian tôi được học thầy. Khi đó, tôi vừa sinh con nên luôn lo lắng mình sẽ bị tụt hậu so với bạn bè cùng trang lứa. Vì thế, thầy luôn nhẹ nhàng và tạo mọi điều kiện cho tôi học tập.

Thời gian đó, tôi phải chăm con nhỏ ở nhà trong điều kiện rất khó khăn. Tôi vừa phải tham gia quá trình tập luyện, vừa phải thường xuyên đi về để chăm con. Khi thấy tôi như vậy, thầy rất thương và đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình tham gia vai diễn của mình ở tác phẩm Trên mảnh đất đời người. Vì vậy tôi rất nhớ ơn thầy của mình.

NSƯT Chiều Xuân có thể chia sẻ về lần gần nhất được gặp nghệ sĩ Mai Ngọc Căn?

- Tôi rất tiếc vì đã rất lâu chưa được gặp thầy. Vì thế, khi nghe tin thầy mất, tôi vô cùng thương tiếc. Cùng với bố tôi, thầy cũng là một người cùng thế hệ và cũng tham gia hoạt động giảng dạy. Do bố tôi đã mất sớm. Vì thế tôi rất thương thầy và mỗi lần nghĩ về thầy là tôi như thấy được hình ảnh của bố mình trong thầy.

Ngoài vai trò đạo diễn và giảng viên, nghệ sĩ Mai Ngọc Căn còn được công chúng nhớ đến với nhiều vai diễn để đời. NSƯT Chiều Xuân có cảm nhận như thế nào khi theo dõi các vai diễn của thầy mình?

- Với tôi, các vai diễn của thầy đều rất tuyệt vời. Bởi không phải là đạo diễn, thầy sẽ là diễn viên giỏi. Thế nhưng thầy lại vừa là đạo diễn giỏi, vừa là diễn viên giỏi. Đặc biệt là các hình ảnh của thầy đều là những hình ảnh rất hiếm gặp. Đó là một hình ảnh một ông già gầy, tóc bạc trong các vai diễn hiền hậu, thậm chí thầy vào các vai bố già, mafia… đều rất hay.

Tôi luôn cảm thấy sung sướng và hãnh diện vì có một có một người thầy như thế. Với tôi, thầy là người yêu nghệ thuật, thậm chí cho đến khi sức khoẻ đã rất yếu những thầy vẫn luôn lạc quan, nhiệt huyết với những vai diễn của mình. Điều đó truyền cho tôi một nguồn động lực rất lớn về sự cố gắng cùng quyết tâm học tập, cống hiến để xứng danh là học trò của thầy.

NSƯT Chiều Xuân có muốn gửi lời tri ân tới người thầy đáng kính của mình?

- Thay mặt cho lớp diễn viên điện ảnh khoá 3 là những người học trò cũ của thầy, tôi muốn gửi lời cảm tạ đến thầy. Với tôi, hình ảnh một người thầy gần gũi, ấm áp sẽ là những ký ức khó phai về thầy. Dù đã giảng dạy cho rất nhiều thế hệ học trò nhưng thầy vẫn luôn nhớ và quan tâm từng người một.

Mỗi lần hội ngộ thầy lại thăm hỏi, động viên các học trò của mình. Với tôi đây là những điều xúc động, đáng nhớ. Sự ra đi của thầy là một khoảng trống và mất mát rất lớn với cá nhân tôi nói riêng và toàn bộ khán giả, người yêu mến thầy nói chung.

Cảm ơn NSƯT Chiều Xuân đã chia sẻ thông tin!