NSƯT Công Ninh có sợ rắn như NSƯT Mạnh Dung khi cùng đóng vai ông Ba bắt rắn?

Mới đây, ê-kíp Đất rừng phương Nam công bố vai ông Ba bắt rắn qua poster chính thức. Trong tiểu thuyết gốc và bản truyền hình, ông Ba là cha của Cò, giỏi bắt rắn, tính hào sảng, phóng khoáng. Ông Ba bao bọc An, giúp cậu bé đi tìm cha trong thời loạn lạc đầu thế kỷ 20.

"Một chiếc thuyền nhỏ, mui lá, đang đè sóng rẽ vào bờ. Trước mũi thuyền, một thằng bé trạc mười bốn mười lăm tuổi, mặc quần đùi, cởi trần đứng dún hai chân, hai tay cầm hai sào dài chống xuống nước... Đằng sau lái, một ông cụ già cao to, vạm vỡ, chít khăn đầu rìu màu đỏ, áo bà ba đen thả cúc, vạt áo bay phần phật, đang nghiêng người quạt mái chèo đưa thuyền cập bến".

Đoạn miêu tả "ông lão bán rắn" trong nguyên tác Đất rừng phương Nam phần nào đã hình ảnh hóa một người nông dân làm nghề săn bắt rắn ở miền Tây với hình dáng cao dong dỏng, khỏe khoắn, rắn rỏi đã trở thành hình mẫu cho các vai nông dân miền Tây một thời. An vốn sợ rắn, nghe tới thịt rắn là "lạnh xương sống" nhưng như mối lương duyên giữa những người cần cù trung nghĩa, An đã có ấn tượng với chú Ba và thằng Cò ngay lần gặp đầu tiên.

Cò và An dù trạc tuổi nhau nhưng An là trẻ thành thị cho nên khi lưu lạc miền quê thì không thể tránh khỏi "lơ ngơ" với những hoạt động dân dã như cưỡi trâu, bắn chim, bẫy rắn, lội bùn... Nhờ Cò, cậu bé lém lỉnh và thân thiện đã chỉ cho An rất nhiều thứ, cùng An thưởng thức những niềm vui tuổi thơ ở miền sông nước và cũng giúp An như có thêm một người bạn, người anh, một người thân trong gia đình.

Đạo diễn Quang Dũng cho biết anh chọn NSƯT Công Ninh vào vai vì đánh giá tạo hình anh hợp nhân vật. "Với gương mặt khắc khổ, mái tóc lòa xòa điểm muối tiêu, vóc dáng rắn rỏi, tôi tin NSƯT Công Ninh khắc họa được hình tượng chú Ba bắt rắn một thời trong ký ức của bao thế hệ".

NSƯT Công Ninh cho biết được đạo diễn mời đóng vai ông Ba từ giai đoạn khởi quay cuối năm ngoái, không cần qua casting. Ban đầu, khi ê-kíp ngỏ lời, anh có e ngại vì nhân vật vốn là vai kinh điển của màn ảnh nhỏ thập niên 1990, ghi dấu qua diễn xuất NSƯT Mạnh Dung. Nhưng sau đó, anh nhận ra mỗi thời, mỗi tác phẩm, mỗi đạo diễn sẽ có cách xử lý khác nhau, nên không còn e dè trước cái bóng lớn của đàn anh.

Anh cùng đoàn làm phim trải qua nhiều ngày quay ở rừng tràm Trà Sư (An Giang), Đồng Tháp. Nghệ sĩ nói không ngại trước các cảnh bắt rắn vì đã thuần thục các kỹ năng tương tự. Thời gian quay, NSƯT Công Ninh có nhiều cảnh đóng cùng bé Cò (Kỳ Phong), An (Hạo Khang), bất ngờ trước lối diễn tự nhiên, nhẹ nhàng của các em nhỏ.

Trong bản truyền hình của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn, NSƯT Mạnh Dung gây ấn tượng với phong thái đặc trưng chất miền Tây của nhân vật ông Ba, dù nghệ sĩ gốc Bắc. Ngoại hình gầy gò, khắc khổ, đôi lông mày, bộ râu bạc là yếu tố đầu tiên khiến đạo diễn nhắm ông cho vai.

Lúc bấm máy, NSƯT Mạnh Dung sợ vì không có kinh nghiệm bắt rắn. Trước khi quay, ông phải làm quen với rắn hổ mang. Ê-kíp cho người may miệng, hút nọc rắn, bố trí chuyên gia để hỗ trợ ông xử lý tình huống nếu con vật tấn công. Mạnh Dung càng ám ảnh khi bạn diễn trong phim - cố nghệ sĩ Hồ Kiểng từng bị rắn cắn suýt chết. "Nhưng khi đã diễn, tôi quên bản thân, lao vào cảnh quay, đến mức khi phim công chiếu, khán giả không hề biết rằng tôi vốn rất sợ rắn", ông từng nói. Do không có kinh nghiệm xử lý rắn, lại mang tâm lý sợ hãi nên NSƯT Mạnh Dung đã bị rắn cắn khá nhiều lần. Trên tay ông đến thời điểm hiện tại vẫn còn vết rắn cắn.

Nguy hiểm là vậy, nhưng nhân vật ông Ba bắt rắn của NSƯT Mạnh Dung lại có cát-xê khá khiêm tốn. Khi được hỏi về chuyện cát-xê, ông thẳng thắn kể: "Đừng nói đến cát-xê, nói tới lại buồn. Thời kỳ đó, 1 suất cơm tôi nhớ là có mấy ngàn, rẻ lắm! Do là phim của HTV, tiền đầu tư là tiền thuế nên rất eo hẹp. Lúc đó, cát-xê của tôi được 5 triệu, tương đương 1 cây vàng. Thằng An 11 triệu, còn thằng Cò, không chỉ ít tiền hơn mà 2 cha con nó còn chỉ được ăn 1 suất cơm. Nhưng thời đó mọi người làm phim chưa bao giờ nói về tiền, chỉ vì mê tác phẩm này".

NSƯT Mạnh Dung thừa nhận, dù cát-xê của phim "không đáng kể", nhưng hiệu ứng mà bộ phim đem lại cho ông là rất lớn:

"Sau này chúng tôi mới được bù đắp lại sự khó khăn, thiệt thòi. Tôi đi lên Hà Giang, Tuyên Quang… người ta xem phim nhiều, đi đâu người ta cũng biết. Nhưng giờ người ta đã quên tên tôi, chỉ nhớ là chú Ba. Cũng từ sau phim này, tôi nhận được nhiều vai diễn, đều là các vai về người dân Nam Bộ".

Đất rừng phương Nam ra rạp ngày 20/10 sau gần một năm khởi quay ở nhiều tỉnh miền Nam. Đơn vị sản xuất nắm bản quyền làm phim từ sáu năm trước, song lúc đó chưa đủ kinh phí lẫn điều kiện thực hiện. Quang Dũng giữ lại tên phim giống tiểu thuyết gốc, thay vì lược mất chữ "rừng" như bản truyền hình Đất phương Nam năm 1997. Nghệ sĩ Vinh Sơn - đạo diễn Đất phương Nam làm cố vấn sản xuất. Diệp Thế Vinh đạo diễn hình ảnh, nhạc sĩ Đức Trí là Giám đốc âm nhạc. Phim do nhà sản xuất Nguyễn Trinh Hoan - Giám đốc đơn vị làm phim Bố già; Tiệc trăng máu; Tháng năm rực rỡ - phụ trách.