NSƯT Mạnh Hà: “Hát với cả tâm hồn”

NSƯT Mạnh Hà vẫn chưa hết xúc động: “Nhớ lại khoảnh khắc cách đây tròn 40 năm, tôi vẫn không nén nổi xúc động. Quanh tôi như vẫn còn đó những đống đổ nát, những xác người và không gian quánh đặc khói bom. Nhà tôi lúc đó ở đầu phố Bà Triệu, gia đình có 9 người nên khi nhận lệnh tản cư của TP. Hà Nội, tất cả mọi người phải tuân thủ, trừ những người ở lại trực chiến.

NSƯT Đỗ Mạnh Hà

Ở nơi sơ tán nghe đài báo Hà Nội bị B52 ném bom rải thảm, sáng 27.12, tôi lại vội vã quay về xem nhà cửa. Về ngang qua phố Khâm Thiên, đập vào mắt tôi là những đống đổ nát, những xác người, xác trẻ em ngổn ngang sau trận bom đêm trước. Là người từng chứng kiến bao lần bom rơi, đạn nổ khi hát phục vụ cho chiến sĩ trên nhiều trận địa, nhưng trước cảnh đó, tôi vô cùng đau lòng, phẫn uất.

Đêm 28.12.1972 tại căn hầm trú ẩn của Đài Tiếng nói Việt Nam, nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác bài “Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không”. Sau đó, nhạc sĩ Phạm Tuyên có kể lại rằng, ngay sáng 29.12, ông đưa tới tòa soạn báo Nhân Dân, nhờ nhà báo Hữu Thọ in lên báo. Nhà báo Hữu Thọ nói với nhạc sĩ rằng: “Ngoài việc in lên báo, anh nên thu âm phát trên Đài Tiếng nói Việt Nam để đưa tác phẩm tới tất cả đồng bào, chiến sĩ”. Và sau khi được phổ biến, cụm từ “Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không” đã trở thành tiêu đề chính cho những lần kỷ niệm sau này.

Khi đó tôi là cộng tác viên thường xuyên của Đài Tiếng nói Việt Nam. Hơn 1 giờ chiều ngày 29.12, tôi về tới đài, gặp nhạc sĩ Phạm Tuyên, nhạc sĩ Phan Nhân và nhạc sĩ Triều Dâng đang trực ở đó. Thấy tôi, nhạc sĩ Phạm Tuyên mừng rỡ: “May quá, có cậu đây rồi, có bài này tôi vừa sáng tác đêm qua, cậu xướng âm rồi ta ghi âm”.

Tôi xướng âm mất 10 phút, sau đó ráp nhạc với tiếng đàn piano của nhạc sĩ Hoàng Mãnh gần 1 giờ rồi thu âm luôn. Kỹ thuật viên thu âm khi ấy cũng chỉ có 1 người. Xúc động sau bao ngày chứng kiến những mất mát trong bom đạn bỗng trào dâng, tôi đã hát bằng cả tâm hồn. Đêm đó, tại nơi sơ tán, được nghe bài hát do mình trình bày, một lần nữa tôi không kìm được xúc động xen lẫn niềm tự hào.

Hồng Châu (ghi)