Nuôi chim yến như nuôi chim tiền tỷ ở Vĩnh Long, chỉ tốn tiền xây nhà, chim không vô ở lỗ sặc gạch

Nghề nuôi chim yến trong nhà có mặt ở Vĩnh Long khoảng 5 năm trở lại đây, đang phát triển ổn định, mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể cho người nuôi. Ngành chức năng của tỉnh đã và đang triển khai nhiều chính sách nhằm hỗ trợ để nghề nuôi phát triển bền vững.

Vĩnh Long có tiềm năng phát triển nghề nuôi chim yến bởi điều kiện tự nhiên của tỉnh rất phù hợp với nghề này, như khí hậu tương đối mát mẻ và ổn định, nhiệt độ trung bình năm từ 27-280C, không khí trong lành, ít ô nhiễm… 

Có nhiều cây xanh, nhiều kênh rạch, sông ngòi, đồng ruộng lớn, vừa tạo không gian bay thoải mái, vừa mang đến nguồn thức ăn phong phú và dồi dào cho chim yến. Ngoài ra, còn tiếp cận đàn yến hiện có tương đối nhiều ở các tỉnh lân cận.

Theo Chi cục Chăn nuôi thú y và Thủy sản tỉnh Vĩnh Long, số lượng nhà nuôi yến có xu thế tăng. Cuối năm 2020, trên địa bàn tỉnh có 62 nhà nuôi, tập trung nhiều nhất ở thị xã Bình Minh và huyện Long Hồ. 

Đến tháng 5-2023, có 101 nhà yến, rải rác ở 8 huyện, thị, thành phố của tỉnh Vĩnh Long với sản lượng yến cung ứng cho thị trường khoảng 300 kg tổ yến/năm. Theo đánh giá, phần lớn các hộ nuôi chim yến đều tuân thủ quy định về vùng nuôi, về bảo vệ môi trường và phòng, chống dịch bệnh.

Nghề nuôi yến cần vốn đầu tư lớn để xây nhà cho chim yến ở cùng với thiết bị dẫn dụ chim yến, còn chi phí mua con giống và thức ăn thì bằng không.

Chim yến tự đến ở và thức ăn của chúng là côn trùng nhỏ bay trong thiên nhiên, như rầy nâu, rầy xanh, mối, ruồi, muỗi…Đây là những loài dịch hại trong nông nghiệp nên chim yến là loài dùng để bảo vệ mùa màng.

Tỉnh Vĩnh Long tập trung hỗ trợ các chính sách để phát triển bền vững nghề nuôi chim yến. Trong ảnh: Một nhà nuôi yến ở xã Hòa Tịnh, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long).

Bình quân, 1 nhà nuôi yến cao 5 tầng có mặt bằng xây dựng trên 1 công đất có kinh phí đầu tư trên 5 tỉ đồng. Anh Nguyễn Ngọc Hòa (47 tuổi), là quản lý của nhà nuôi yến ở ấp Sơn Đông (xã Thanh Đức, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long) cho biết, nuôi yến tuy có thu nhập cao nhưng vốn đầu lớn, rủi ro cũng cao, sớm lắm là 3-4 năm, có khi 6-7 năm mới có thể thu hồi được vốn. 

Ở tỉnh khác, có hộ xây nhà yến nuôi chim yến cũng bị lỗ nặng vì xây nhà xong nhưng yến chỉ bay lòng vòng nhà mà không vào ở hoặc vào rất ít. 

Nhà yến do anh Hòa quản lý mới đưa vào hoạt động 2 năm, đàn chim yến vào ở không nhiều, bình quân thu hoạch 1kg tổ yến/3 tháng, giá tổ yến thô bán ra là 26 triệu đồng/kg, nếu tổ yến được làm sạch có giá đến 35 triệu đồng/kg.

Để nghề nuôi chim yến phát triển bền vững, thời gian qua, tỉnh Vĩnh Long đã tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở pháp lý để hộ chăn nuôi hoạt động (như cấp phép xây dựng nhà, cấp phép cho nuôi yến…). 

Đồng thời cũng quan tâm kiểm tra, nhắc nhở các chủ nhà nuôi yến đảm bảo tuân thủ các quy định trong hoạt động, nhất là về tiếng ồn khi sử dụng âm thanh dẫn dụ, ô nhiễm môi trường xung quanh khu vực nuôi.

Trên cơ sở Nghị định 13/2020/NĐ-CP ngày 21-1-2020 của Chính phủ về hướng dẫn chi tiết Luật Chăn nuôi, ngày 9-9-2021, HĐND tỉnh Vĩnh Long ban hành Nghị quyết số 5/2021/NQ-HĐND quy định khu vực không được phép chăn nuôi và vùng nuôi chim yến trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long.

Nghị quyết nhằm điều chỉnh lại các hoạt động chăn nuôi, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, phòng, chống dịch bệnh và đưa ngành chăn nuôi của tỉnh phát triển bền vững. Đây là cơ sở cho các địa phương triển khai thực hiện, đặc biệt công tác cấp phép, quản lý vùng nuôi…

Trong đó, Nghị quyết đã quy định những khu vực nội thành của thành phố, thị trấn, khu dân cư không được phép chăn nuôi gia súc, gia cầm và động vật khác trong chăn nuôi (trừ nuôi động vật làm cảnh, nuôi động vật trong phòng thí nghiệm mà không gây ô nhiễm môi trường).

Khu vực nào ở Vĩnh Long không được nuôi chim yến?

Cụ thể, vùng không được phép chăn nuôi là tất cả các phường thuộc thành phố Vĩnh Long và thị xã Bình Minh; thị trấn các huyện Long Hồ, Mang Thít, Tam Bình, Vũng Liêm, Trà Ôn, Bình Tân và khu dân cư nằm trong khu trung tâm các xã. Vùng nuôi chim yến là vùng nằm ngoài vùng không được phép chăn nuôi.

Ngoài ra, Nghị quyết còn quy định chính sách hỗ trợ về đào tạo, chuyển đổi nghề và hỗ trợ tín dụng khi di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi, trong đó có nhà yến.

Theo ông Lê Thanh Tùng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi thú y và Thủy sản tỉnh Vĩnh Long, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới, với sản lượng nhập khẩu từ 180-300 tấn/năm trong những năm gần đây và sản phẩm tổ yến của nước ta chủ yếu xuất sang nước này.

Cuối năm 2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ký Nghị định thư về kiểm dịch, kiểm tra và vệ sinh thú y đối với sản phẩm tổ yến xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc, Nghị định có hiệu lực từ ngày 9-11-2022. 

Đây là cơ hội và động lực quan trọng để ngành yến Việt Nam phát triển, đảm bảo ổn định đầu ra cho sản phẩm, mang lại lợi ích kinh tế rất cao cho quốc gia và các địa phương.

Chi cục Chăn nuôi thú y và Thủy sản tỉnh Vĩnh Long đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến các quy định về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Cục Thú y đến các doanh nghiệp, nhà cung ứng trong tỉnh biết, chủ động tổ chức thực hiện đúng các nội dung của Nghị định thư đã ký kết.

Ông Lê Thanh Tùng kỳ vọng, nghề nuôi chim yến trong tỉnh Vĩnh Long phát triển ổn định, bền vững, sẽ mở mang các nhà máy chế biến, góp phần giải quyết việc làm cho lao động nông thôn và tạo ra giá trị gia tăng cao, đóng góp vào ngân sách của địa phương.