Ông Trần Mạnh Báo: Không có trí thức, bản lĩnh khó thành nông dân chuyên nghiệp

Chủ đề của Diễn đàn làm tôi thấy phấn chấn, bởi chúng ta đã truy được tận gốc vấn đề chính là con người. Muốn thay đổi hay thành công trong bất cứ lĩnh vực nào thì yếu tố con người luôn luôn là vấn đề tiên quyết.

Chủ đề này cũng phù hợp với Nghị quyết 19 mới đây và Nghị quyết 26 trước đó của BCH TW Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đó là người nông dân là người quyết định sự nghiệp phát triển nông nghiệp và tôi rất tâm đắc với ý nghĩa này.

Với tư cách là người gắn bó cả đời với nông nghiệp, tôi quan niệm người nông dân chuyên nghiệp phải là:

Người phải có tri thức, am hiểu pháp luật. Chúng ta phải hoạt động trong hành lang pháp luật. Tiếp đó là phải am hiểu quy luật kinh tế, phải biết quản trị công việc của chính mình. Làm gì, làm đến bao giờ, sản xuất kinh doanh ra sao, rồi am hiểu về thị trường, vốn, tài chính… Cần phải am hiểu chúng ta đang sống trong môi trường nào? Thời đại nào? Thể chế chính trị ra sao?

Thứ hai, phải am hiểu khoa học công nghệ. Những nông dân hiện đại không ai không có smartphone, phải biết thứ chúng ta đang sản xuất thuộc công nghệ nào, chế biến, bảo quản ra sao, sở hữu trí tuệ như thế nào, có phù hợp với môi trường chúng ta đang sống hay không?. 

Đồng nghĩa với việc phải am hiểu môi trường tự nhiên, am hiểu khí hậu, thời tiết vùng mình sinh sống để lựa chọn cây trồng, vật nuôi sao cho phù hợp. Không thể trồng ngô hay trồng vải trên đất lúa được. Và người nông dân về mặt khoa học công nghệ phải liên tục học hỏi mới có thể tiếp cận và bắt kịp những tiến bộ của khoa học công nghệ.

Thứ ba, phải luôn luôn nghĩ đến quan hệ hợp tác, quan hệ hợ tác với nhau, quan hệ hợp tác trong nước, với các cơ quan quản lý, với các doanh nghiệp. Các cụ đã có câu "buôn có bạn, bán có phường" nên chúng ta phải tích cực quan hệ và mở rộng các mối quan hệ của mình. 

Và đặc biệt chú trọng mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, trong nền kinh tế của chúng ta không thể thiếu mối liên kết này. Đơn cử, một liên minh HTX ở bang Quebec của Canada có tổng doanh thu 7 tỷ USD/năm, bằng doanh thu của cả ngành dầu khí Việt Nam năm 2011. Tại sao họ làm được việc này, vì họ có trách nhiệm với chính bản thân, có trách nhiệm với xã hội.

Cuối cùng, khi quan hệ quốc tế thì chúng ta phải có thương hiệu, phải am hiểu về tin học, phải có ngoại ngữ. Việc xây dựng thương hiệu sản phẩm cũng chính là cách xây dựng thương hiệu cho cá nhân – những người sản xuất chuyên nghiệp.

Quan điểm của chúng tôi, xây dựng người nông dân mới chính là người nông dân chuyên nghiệp và hướng tới việc "doanh nhân hóa nông dân Việt Nam". Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan đã nói: Chúng ta không sản xuất nông nghiệp mà là phát triển kinh tế nông nghiệp, mà đã làm kinh tế phải có doanh nhân. Do đó, nông dân phải có khát khao, biết chấp nhận rủi ro, biết vượt qua khó khăn, phải luôn luôn xây dựng bản lĩnh của mình để vươn lên và thành công.