Phía sau sự rút lui của “lá cờ đầu” Ford Fiesta

Thế hệ đầu tiên của Fiesta có mặt tại thị trường Thái Lan.

Điểm đáng chú ý là Ford đã không công bố chính thức về động thái được xem là “khai tử” đối với mẫu xe hạng B này. Sự âm thầm buông xuôi có lẽ xuất phát từ tình thế bản thân hãng ô tô Mỹ vẫn còn nhiều băn khoăn về Fiesta.

Lá cờ đầu của một cuộc cách mạng

Giữa thập niên 2000, tập đoàn ô tô Mỹ đã chìm sâu vào khủng hoảng và đứng trước nguy cơ phá sản. Cuối tháng 11.2006, ông Alan R. Mulally nhậm chức CEO của Ford và trở thành “kẻ ngoại đạo” trong ngành công nghiệp ô tô thế giới.

Sau các động thái mạnh tay của một “chiến lược gia” kinh tế hàng đầu, Ford vượt qua khủng hoảng và bắt đầu được vực dậy. Cú hích mạnh mẽ cho cuộc hồi phục được xem là thần kỳ của tập đoàn ô tô hàng đầu thế giới là chiến lược “One Ford” mà Fiesta chính là là cờ đầu.

Giữa năm 2010, Fiesta chính thức được sản xuất tại Thái Lan và đem theo chiến lược “One Ford” đến thị trường Đông Nam Á. Fiesta chính là mẫu xe đầu tiên trong chiến lược toàn cầu của Ford. Theo chiến lược này, mọi mẫu xe ở các thị trường trên thế giới đều tương đương nhau.

Đáng chú ý là kết thúc năm 2010, ước tính tổng sản lượng bán hàng của Fiesta trên toàn cầu đã vượt mốc 1 triệu chiếc, trong đó châu Âu là thị trường rất ưa chuộng mẫu xe hạng B của Ford. Con số mơ ước này càng trở thành một điểm tựa vững chắc để Ford tiếp tục cho ra đời các mẫu xe “One Ford” tiếp theo như Focus, Ranger, Everest hay EcoSport.

7 năm thăng trầm tại Việt Nam

Tháng 4.2011, chiếc Fiesta đầu tiên chính thức được xuất xưởng tại nhà máy Ford Hải Dương đem theo những kỳ vọng về một cuộc bứt phá của thương hiệu ô tô Mỹ.

Ngoài những thành công vang dội trên thị trường toàn cầu, sự xuất hiện của Fiesta còn đem đến những nét mới đầy thú vị ở một dòng xe cỡ nhỏ cho người tiêu dùng Việt Nam. 

Fiesta không chỉ là lá cờ đầu của chiến lược One Ford mà còn chính là mẫu xe mở đường cho một cuộc chạy đua công nghệ ở các phân khúc xe phổ thông cỡ nhỏ.

Tại thời điểm ra mắt thị trường, Fiesta chính là mẫu xe đầu tiên trong phân khúc B sở hữu một loạt công nghệ hiện đại nhất mà thậm chí các mẫu xe “đàn anh” thời điểm đó cũng chưa có.

Khi các mẫu xe cùng hạng vẫn sử dụng hộp số tự động 4 cấp thì Fiesta đã trang bị hộp số tự động 6 cấp và sau đó được trang bị thêm phiên bản động cơ EcoBoost trứ danh thế giới; khi phanh ABS vẫn chưa được phổ cập thì Fiesta đã có đủ các trang bị an toàn khác như ESP, EBD; khi hệ thống giải trí DVD vẫn là khát khao của nhiều người tiêu dùng thì thậm chí Fiesta đã có hệ thống kết nối và điều khiển bằng giọng nói (SYNC)…

Những trang bị hiện đại cùng thiết kế mới chính là điểm cộng vượt trội để gần như lập tức, Fiesta có cuộc bứt phá ngoạn mục. Ngay trong năm 2011, đã có nhiều thời điểm Fiesta lọt vào nhóm 10 mẫu xe bán chạy nhất thị trường.

Nhưng sau đó không lâu, từ khoảng năm 2015, Fiesta bắt đầu sụt giảm doanh số tại thị trường Việt Nam. Từ năm 2017, mẫu xe từng góp phần mở ra cuộc chạy đua công nghệ này đã có những cú tụt dốc không phanh để rồi đến cuối năm 2018, cuộc hành trình 7 năm của Fiesta tại thị trường Việt Nam đã phải dừng lại.

Trong hành trình 7 năm, có những thời điểm tưởng như Fiesta sẽ thắp lại ánh hào quang cho hãng ô tô Mỹ ở dải đất hình chữ S chứ không phải là “đàn anh” bán tải Ranger.

Cũng trong hành trình 7 năm, Fiesta đã nhiều thời điểm khiến Ford phải đau đầu. “Khai phá” cuộc cách mạng công nghệ  cho Fiesta vai trò đầu tàu nhưng cũng khiến mẫu xe này phải đối mặt với những rủi ro. Chẳng hạn như những kêu ca liên tiếp của cả người tiêu dùng trong nước lẫn khu vực (như Thái Lan) về lỗi trên động cơ và hộp số Powershift. 

Fiesta đã chính thức dừng bước sau chặng đường 7 năm thăng trầm tại Việt Nam.

Tiếp bước “tiền bối”?

Fiesta rõ ràng không phải là mẫu xe quá tệ, thậm chí còn được đánh giá là một trong những mẫu xe thú vị nhất phân khúc. Vấn đề là ở chỗ, cách xử lý của Ford chưa hợp lý với thị trường và những người tiêu dùng vốn rất khó hiểu như Việt Nam. Ngay với động thái âm thầm “hạ cờ Fiesta” cũng cho thấy sự bối rối của hãng ô tô đến từ nước Mỹ.

Băn khoăn với người tiêu dùng lúc này là sau khi Fiesta rút lui, Ford sẽ đem về mẫu xe nào để thay thế? Mối quan tâm này không chỉ với người tiêu dùng mà ở góc nhìn kinh tế nó cũng rất quan trọng. Bởi thực tế, nơi Fiesta từng tham gia chính là phân khúc sôi động nhất tại thị trường ô tô Việt Nam. Đơn cử là trong nhóm 10 xe bán chạy nhất thời gian qua thì 2 mẫu xe dẫn đầu là Toyota Vios và Hyundai Accent chính là nằm trong phân khúc này.

Tuy nhiên, theo thông tin từ đại diện Ford Việt Nam, hãng vẫn chưa có kế hoạch gì về cái tên thay thế cho Fiesta.

Sự lặng lẽ rút lui của Fiesta và sự im lặng của Ford đặt ra một viễn cảnh là mẫu xe cỡ B này sẽ bỏ lại một khoảng trống đầy tiếc nuối cho người tiêu dùng.

Thực tế là trước Fiesta cũng đã có 2 mẫu xe từng rất được kỳ vọng bị rơi vào tình huống này.

Cuối năm 2003, Ford dừng lắp ráp mẫu SUV 5 chỗ ngồi Escape. Đến năm 2010, hãng ô tô Mỹ cũng cho mẫu sedan cỡ trung cao cấp Mondeo dừng bước tại Việt Nam. Và cho đến nay, chỗ đứng của cả 2 mẫu xe này vẫn chưa được trám vào. Lưu ý rằng, giống như Fiesta, cả 2 phân khúc mà Mondeo và Escape bỏ lại cũng đều đang là phân khúc rất sôi động tại thị trường ô tô Việt Nam.