Phong tục tập quán

Về xã Tà Rụt (huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị), chúng tôi được già làng Côn Liên (76 tuổi), nguyên Chủ tịch UBND xã, kể về phong tục tôn thờ cây lúa của đồng bào Pa Kô trên dãy Trường Sơn hùng vĩ. 

Tại ấp Búng Lớn, xã Nhơn Hội, huyện An Phú (An Giang) vừa diễn ra Lễ khánh thành Thánh Đường Hồi Giáo Al Nouridin. Lễ khánh thành có rất đông tín đồ cộng đồng Hồi giáo Chăm các tỉnh An Giang, Tây Ninh, Bình Thuận và từ Campuchia đến tham dự.

Ma quỷ trong dân gian vẫn xem là chuyện hoang đường, bông đùa, chỉ có kẻ mê muội thì tin. Người gan to thì khi vui lấy chuyện ma đem ra dọa trẻ con mỗi lúc chúng không nghe lời. Ấy vậy mà ở thủ đô Hà Nội, giữa thế kỷ XXI không ít người vẫn tin là… có ma. 

Trong tiếng kèn, trống tiễn đưa người chết, người ta thấy thấp thoáng hình dáng của những đứa trẻ bên cỗ quan tài. Chúng là những đào thài được trang điểm sặc sỡ để chỉ đứng bên quan tài, tiễn đưa người chết đi chôn cất.

Ngày 14.10, khi rong ruổi trên những cung đường đầy hoa, xen giữa đá núi tuyệt đẹp, bất ngờ được chứng kiến một lễ cúng ma khô - Một phong tục độc đáo của người Mông ở xã Sảng Tủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

Ngày nay qua tỉnh Hòa Bình, nhìn đập thủy điện tung bọt nước trắng xóa tạo ra nguồn năng lượng dồi dào, nhìn những cánh đồng xanh mướt vùng đất Kim Bôi, Lạc Sơn, vườn cam Cao Phong, mía tím Tân Lạc… hẳn nhiều người sẽ không thể ngờ rằng mảnh đất trù phù với những con người cần mẫn này lại có một câu chuyện thần thoại đầy ý nghĩa với màu sắc phồn thực - chuyện "Ông Đùng, Bà Đà đã khởi tạo nên đất này".

Đó là vợ chồng cụ bà Kăn Hươi (74 tuổi) và cụ ông Vỗ Bảo (75 tuổi), trú thôn Vực Leng, xã Tà Rụt, mà chúng tôi bất ngờ gặp trong một chuyến công tác tại huyện miền núi Đakrông (Quảng Trị).

Cứ đến tháng 10 hàng năm, đồng bào Chăm ở Ninh Thuận lại nhộn nhịp với tiếng kèn Saranai, tiếng trống Ginang báo hiệu một mùa Kate rộn ràng tới. Những cô thiếu nữ Chăm duyên dáng trong bộ áo dài truyền thống, bẽn lẽn, e lệ bước chậm rãi trong chuyến hành hương về tháp cổ của dân tộc. Xen những điệu múa quạt, các câu hát dân ca sẽ làm say đắm bất cứ ai đến lễ hội truyền thống độc đáo này.

Những người tham gia cuộc "chôn cất" ấy đã bẻ gập chân thi hài ướp xác, bẻ quặt tay, gập đầu xuống để cố nhét cho vừa tiểu sành. Họ đặt tiểu sành vào mộ, rồi lấp đất lại. Nhưng sau đó...

Theo nghi lễ truyền thống, khi đoàn rước dâu đến cổng nhà gái sẽ bị “chặn đường” bằng tấm vải lụa màu, nhà trai phải thuyết phục gia đình nhà gái bằng điệu hát sình ca thì mới được phép vào trong.