PTT Vương Đình Huệ: "Chúng ta phải nỗ lực đến mức khiến thế giới ngạc nhiên"

PGS. TS Vũ Minh Khương, Đại học Lý Quang Diệu (Singapore), thành viên tổ tư vấn kinh tế Thủ tướng. (Ảnh: I.T)

Trao đổi với báo chí tại Diễn đàn hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam 2018 diễn ra sáng 4.12, PGS. TS Vũ Minh Khương, Đại học Lý Quang Diệu (Singapore), thành viên tổ tư vấn kinh tế Thủ tướng, chia sẻ, những va đập lớn giữa các cường quốc, biến động nhanh về công nghệ toàn cầu đòi hỏi Việt Nam thay vì chỉ tập trung đương đầu với những sự cố hiện tại, cần thiết kế chính sách dài hạn cho tương lai 20 - 30 năm tiếp theo. 

"Việt Nam phải chuẩn bị cho một Trung Quốc mạnh lên"

“Việt Nam muốn có chính sách đặc biệt phải đứng trên vai người khổng lồ. Nhìn vào các quốc gia Mỹ, Hàn Quốc, Singapore... Phải làm sao để những gì Việt Nam thiết kế ra, các nước khác phải đi theo học hỏi. Qua đó, khẳng định Việt Nam đứng hàng đầu trong dòng chảy thời đại.

Giữa những va đập lớn giữa các cường quốc, biến động nhanh về công nghệ toàn cầu, Việt Nam nên nhân dịp này, thiết kế ngôi nhà cho tương lai. Đây là lúc cả thế giới sẽ nhìn xem ai là người phất lên ngọn cờ cải cách qua cuộc va đập lớn này. Việt Nam sẽ đi chậm lại, hay đi rất nhanh, chúng ta sẽ có câu trả lời trong 3 năm tới”, TS. Vũ Minh Khương nói.

Nhắc tới 90 ngày “đình chiến” mà Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thống nhất trong cuộc gặp bên lề Hội nghị G20 hôm 2.12, giữa lúc cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung có dấu hiệu leo thang, TS. Vũ Minh Khương tiếp tục phân tích: “Mỹ sau khi giải quyết xong với Trung Quốc sẽ tìm tới Việt Nam”.

Theo TS. Vũ Minh Khương, nguyên nhân bởi giá trị thương mại của Việt Nam so với Mỹ tăng trưởng rất nhanh so với các quốc gia khác. Tuy nhiên, quan hệ thương mại Việt - Mỹ nặng về xuất khẩu, trong khi nhập khẩu hạn chế. Tính riêng trong 2017, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, Việt Nam xuất khẩu hàng hóa trị giá 41,6 tỉ USD sang thị trường Mỹ, trong khi lượng hàng hóa nhập khẩu Mỹ chỉ đạt 9,2 tỉ USD. Nhờ vậy, Mỹ đã trở thành thị trường lớn nhất mà Việt Nam xuất siêu trong năm 2017, đạt 32,4 tỉ USD. Điều này có thể khiến Việt Nam chịu tổn thương kép do thặng dư thương mại rất lớn với Mỹ.

Tăng trưởng xuất khẩu vào thị trường Mỹ của Việt Nam so với thế giới (Ảnh: TS. Vũ Minh Khương)

Về phía Trung Quốc, TS. Vũ Minh Khương cho rằng, đây là quốc gia có khả năng ứng đáp chiến lược rất tốt. “Thách thức càng lớn, Trung Quốc càng mạnh lên chứ không yếu đi trong thời gian tới. Việt Nam phải chuẩn bị cho một Trung Quốc mạnh lên. Bởi trước những đòi hỏi từ Tổng thống Donald Trump và các quốc gia khác, Trung Quốc đang lắng nghe, tìm phương án tối ưu để phát triển bởi tham vọng phát triển của họ rất lớn. Chắc chắn Trung Quốc sẽ có ứng đáp vừa có lợi nhất cho họ, vừa làm Mỹ thỏa mãn.

Trật tự Thế giới sẽ tiến tới một nấc thang mới trong vài năm tới, Việt Nam phải trở thành đối tượng chói sáng trên trường quốc tế, thể hiện thông qua cải cách”, TS. Vũ Minh Khương phân tích.

Chúng ta phải có những nỗ lực đến mức khiến thế giới ngạc nhiên

Theo ông Khương, thời gian gần đây, giá trị xuất khẩu của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc tăng rất nhanh, đây là tín hiệu đáng mừng.

Ông Khương đưa ra lời khuyên: "Gần đây, Vinamilk đã đặt văn phòng đại diện ở Trung Quốc để khai thác thị trường này. Chúng ta phải thâm nhập sâu hơn thị trường này. Đây là thị trường nhiều tiềm năng, bởi sau khi Trung Quốc tôn trọng luật chơi với Thế giới, sau những cam kết với Mỹ, đây sẽ là thị trường lý tưởng của Việt Nam.

Việt Nam không chỉ kề cận với Trung Quốc về mặt địa lý, mà còn có ảnh hưởng về uy tín, chất lượng. Chúng ta cũng có thâm hụt thương mại lớn với Trung Quốc, mục tiêu cân bằng cán cân thương mại sẽ thúc đẩy xuất khẩu mạnh mẽ từ Việt Nam sang thị trường Trung Quốc thời gian tới”.

Năm 2017, tỷ trọng tại 5 thị trường lớn chiếm gần 70% xuất khẩu Việt Nam. Chúng ta cần bỏ thời gian để nghiên cứu. Một quốc gia muốn tiến nhanh phải gắn sâu với các quốc gia phát triển và phải chơi cuộc chơi của họ.

Toàn cảnh Diễn đàn hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam 2018. (Ảnh: VGP/Thành Chung)

Phát biểu bế mạc diễn đàn, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ bày tỏ sự đồng tình với phát biểu trước đó của PGS. TS Vũ Minh Khương trong khuôn khổ diễn đàn: “Chúng ta phải có những nỗ lực đến mức khiến thế giới ngạc nhiên, thậm chí kinh ngạc”.

Sự “ngạc nhiên” này được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ so sánh với cách đội tuyển Việt Nam đánh bại Philippines trong trận bán kết lượt đi AFF Cup 2018.

Phó Thủ tướng cho rằng dù thách thức gia tăng nhưng cơ hội là không nhỏ. Điều quan trọng vẫn là cách ứng xử của Việt Nam trước diễn biến mới. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói: “Quan trọng vẫn là nội lực của chúng ta như thế nào. Trong bối cảnh này chúng ta nhớ lại lời dạy của Bác, đó là, dĩ bất biến, ứng vạn biến. Rõ ràng thế giới sẽ có những diễn biến mà chúng ta không thể kiểm soát được, điều quan trọng là Việt Nam phải mạnh lên. Không chỉ đẩy mạnh hội nhập mà đồng thời cần phải tiến hành cải cách thể chế mạnh mẽ bên trong”.