Quảng Ninh: Chi hơn 25 tỷ đồng bảo tồn đình cổ Quan Lạn

Mới đây, ông Lưu Minh Đức, Chủ tịch UBND xã Quan Lạn (huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh) đã liên lạc với PV Dân Việt, thông báo tin vui về việc đình Quan Lạn đã được phê duyệt kinh phí, dự kiến trong tháng 6 tới sẽ tiến hành hạ giải để trùng tu lại.

Đình Quan Lạn trên đảo Quan Lạn sẽ được đầu tư 25,55 tỷ đồng để bảo tồn, chống xuống cấp và tôn tạo di tích.

Theo thông tin từ Chủ tịch UBND xã Quan Lạn, cuối năm 2019, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ra Quyết định về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án bảo tồn chống xuống cấp cấp bách di tích đình Quan Lạn tại xã Quan Lạn.

Mục tiêu của dự án là bảo tồn, chống xuống cấp cấp thiết những giá trị kiến trúc nghệ thuật và di tích lịch sử đình Quan Lạn. Giữ gìn, phục chế lại nguyên trạng di tích trong quá trình tu bổ, tôn tạo để đáp ứng điều kiện sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng, bảo vệ cảnh quan, không gian sống và môi trường sinh hoạt của nhân dân địa phương, phục vụ phát triển du lịch bền vững, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Quy mô đầu tư dự kiến: Bảo quản, tu bổ các hạng mục công trình tại vị trí nền hiện trạng. Đại đình: Làm nhà bao che di tích, hạ giải tu bổ toàn bộ công trình làm nhà kho, bảo quản hiện vật, cấu kiện gỗ… Phần mộc: Hạ giải, đánh giá toàn bộ, thay thế các cấu kiện gỗ mục, hỏng, gia cố và phục chế chạm khắc có tính giá trị nghệ thuật cao, vệ sinh cạo bỏ mùn mục gỗ. Nâng nền Đại đình lên 1m so với nền sân, làm mới toàn bộ hệ thống móng, bổ sung đá tảng bị mất, xây mới toàn bộ tường bao, trụ biểu…

Phần mộc của đình sẽ được hạ giải, đánh giá toàn bộ, thay thế các cấu kiện gỗ mục, hỏng, gia cố và phục chế chạm khắc có tính giá trị nghệ thuật cao, vệ sinh cạo bỏ mùn mục gỗ.

Thời gian thực hiện dự án trong năm 2019-2020, tổng mức đầu tư là 25,550 tỷ đồng, trong đó chi phí xây lắp là 18,595 tỷ đồng. Kinh phí lấy từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, trong đó nguồn dự phòng ngân sách tỉnh năm 2019 là 2,696 tỷ đồng.

Trước đó vào tháng 8/2018, Dân Việt có bài viết: "Quảng Ninh: Ngôi đình trăm tuổi trên đảo tiền tiêu kêu cứu". Theo đó, mặc dù đã xuống cấp nghiêm trọng nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào, nhưng ngôi đình trăm tuổi thờ vua Lê Anh Tông và tướng Trần Khánh Dư ở đảo Quan Lạn vẫn phải chờ đợi để được trùng tu.

Theo thông tin từ UBND xã Quan Lạn, cụm di tích đình, chùa, miếu, nghè Quan Lạn đã được công nhận là di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia năm 1990. Đến năm 1995, đình Quan Lạn mới được đầu tư khoảng 150 triệu để trùng tu thay 4 cây cột chính. Đến năm 2002 được đầu tư thêm 2,2 tỷ để chống dột. Về phía địa phương đã trùng tu, tu sửa những phần nhỏ nhiều lần.

Đình Quan Lạn được xây dựng lần đầu tiên vào thời Hậu Lê (thế kỷ XVII) trên bến Cái Làng, vốn là trung tâm của thương cảng cổ Vân Đồn. Sau đó đình được di chuyển về thôn Nam. Ngôi đình hiện tại được xây dựng vào năm 1890-1900.

Cuối năm 2017, UBND huyện Vân Đồn đã có tờ trình về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tôn tạo, bổ sung cụm di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Quan Lạn (hạng mục đình, chùa, nghè, miếu). Sau đó đến tháng 10/2017, UBND tỉnh Quảng Ninh cũng đã có tờ trình gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị thỏa thuận chủ trương đầu tư dự án tôn tạo, bổ sung cụm di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Quan Lạn.

Tổng mức đầu tư của dự án trên 29,5 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư từ ngân sách tỉnh, nguồn vốn huy động xã hội hóa và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Theo văn bản trả lời của Sở Kế Hoạch và Đầu Tư tỉnh Quảng Ninh vào ngày 25/12/2017, trong Nghị quyết số 82/2017/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Quảng Ninh về kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách cấp tỉnh giai đoạn 2016-2020, dự án trên không có tên trong danh mục các dự án khởi công mới trong giai đoạn 2018-2020 sử dụng nguồn đầu tư phát triển ngân sách tỉnh. Vì vậy, dự án không có cơ sở để thẩm định chủ trương đầu tư.

Hệ thống mái đình đã bị dột nát từ lâu.

Sở Kế Hoạch và Đầu Tư tỉnh Quảng Ninh đã đề nghị UBND huyện Vân Đồn phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao thực hiện các biện pháp bảo quản, giữ gìn hạn chế tối đa sự xuống cấp của đình. Khi nào có chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh về dự án trên, Sở Kế Hoạch và Đầu Tư mới xem xét thẩm định báo cáo UBND tỉnh phê duyệt theo quy định.

Đình Quan Lạn được xây dựng lần đầu tiên vào thời Hậu Lê (thế kỷ XVII) trên bến Cái Làng, vốn là trung tâm của thương cảng cổ Vân Đồn. Sau đó đình được di chuyển về thôn Nam. Ngôi đình hiện tại được xây dựng vào năm 1890-1900. Nhân dân Quan Lạn đặt lòng tin vào ngôi đình này như là một tín điều. Đình Quan Lạn không chỉ là trung tâm văn hóa làng xã mà còn là cột mốc văn hóa trường tồn góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo muôn đời của dân tộc Việt Nam.