Quất thăng tiến giúp lão nông thu tiền tỷ dịp Tết Nguyên đán 2022

Cận Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, trong khi nhiều chủ vườn khác còn e ngại dịch Covid-19 sẽ khiến thị trường đào, quất ế ẩm và loay hoay tìm đầu ra tiêu thụ thì vườn cây cảnh Xuân Phượng của "lão nông" nghệ nhân Trương Ngọc Xuân đã "cháy hàng", luôn tấp nập dân chơi sành quất tới ghé thăm, săn tìm những thế cây "độc nhất vô nhị", đặc biệt là quất thăng tiến.

 Một thập kỷ để làm nên thương hiệu "quất thăng tiến"

Vườn cây cảnh Xuân Phượng của ông Trương Ngọc Xuân từ lâu đã nức tiếng gần xa, là địa điểm dân chơi sành quất ở Hà Nội cũng như các tỉnh lân cận thường xuyên lui tới mỗi dịp Tết đến xuân về.

Khu vườn rộng khoảng 3000 m2 tọa lạc ở số 268, đường Đức Thắng, phường Đức Thắng (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) chính là "thủ phủ" của nhiều giống cây cảnh như địa lan, bách, tùng,... nhưng nổi tiếng nhất trong đó thì phải kể tới quất cần thăng – hay còn gọi là quất thăng tiến - thương hiệu đã làm nên tên tuổi của người nghệ nhân có hơn 30 năm trong nghề.

Cần thăng vốn dĩ là một loại cây cảnh thuộc dòng cổ thụ, tuy thân cây có rất nhiều gai nhọn nhưng gốc cây lại có hình thù cổ quái, xù xì, rất đẹp và bắt mắt mà gốc cây quất không có. Qua tìm hiểu, nghiên cứu, ông Xuân nảy ra ý tưởng ghép gốc cây cần thăng với cây quất để cho ra đời giống quất thăng tiến.

Theo chia sẻ của ông Xuân, quất thăng tiến được ông ghép thành công và cho ra mắt thị trường từ khoảng 5 năm trở lại đây. Song, ông đã phải tự mày mò, nghiên cứu cả một thập kỷ để sáng tạo nên được giống quất "độc nhất vô nhị" này. 

"Kỹ thuật ghép cây không phải là điều quá khó thực hiện vì nó cũng tương tự như ghép các cây trồng khác. Quan trọng là ở khâu chăm sóc, cắt tỉa và tạo thế cho cây…", ông Xuân nói và bật mí, ông lấy gốc cần thăng cổ thụ ghép với quất cành lá tươi tốt, sau đó chăm sóc đặc biệt thì sẽ cho quả mọng chín vàng và hoa thơm sẽ biểu trưng cho cái Tết no ấm, sum vầy. Nhờ vậy mà rất dễ hút người sành chơi cây.

Là một khách hàng quen thuộc của ông Xuân từ nhiều năm nay, mỗi dịp năm mới sắp đến, ông Nguyễn Văn Trường (61 tuổi, Hà Nội) lại tới vườn cây cảnh Xuân Phượng để "săn" tìm được cho mình những cây quất độc, lạ, đẹp nhất đem về chơi trong dịp Tết.

"Năm nào tôi cũng tới đây để mua quất về chơi Tết cho gia đình và biếu tặng người thân, bạn bè. Quất cần thăng hay còn gọi là quất thăng tiến  của ông Xuân nổi tiếng độc, lạ mà không ở đâu có. Gốc cần thăng cổ thụ cấy quất Nhật Tân, Quảng Bá... được ông Xuân uốn dáng rất đẹp, mua về trưng bày trong nhà ngày Tết sẽ mang ý nghĩa giúp gia đình năm mới làm ăn phát tài phát lộc, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống", ông Trường bày tỏ.

"Phải có tâm huyết, đam mê mới tạo nên được sản phẩm đẹp"

Đó là chia sẻ đầu tiên của ông Xuân khi trải lòng về quá trình sáng tạo nên giống quất thăng tiến. Là một nghệ nhân "lão làng" trong giới cây cảnh, ông Xuân luôn cẩn thận và tỉ mỉ tới từng chi tiết nhỏ nhất trong khâu chăm sóc cho cây. 

Dù là chủ nhân của cả khu vườn rộng 3000 m2 với đủ loại cây cảnh, nhất là trong thời điểm năm mới sắp đến, công việc bộn bề và vô cùng vất vả, song ông nhất quyết không thuê thêm người phụ giúp.

Bà Hằng (Tây Hồ, Hà Nội) là một trong số ít người được ông Xuân thuê để phụ giúp thêm công việc trong nhà vườn chia sẻ: "Ông Xuân không yên tâm để cho người khác chăm sóc cây, mà có làm cũng không đúng theo ý của ông nên hầu như ông toàn tự mình làm hết. Từ những việc cắt, tỉa cành lá cho đến bón phân, tưới nước cho cây. Kể cả với khách ở xa, toàn là ông tự lái xe chở đến tận nơi giao cho khách thôi. Đều đặn ngày nào cũng như ngày nào".

Trải lòng về quá trình nhiều năm làm nên thành công của cây quất thăng tiến, ông Xuân tâm sự: "Điều đầu tiên là phải thực sự đam mê, tâm huyết với cây thì mới có thể tạo nên được một sản phẩm đẹp. Điều quan trọng nhất trong quá trình ghép cây chính là phải làm sao để kiếm được những phôi cần thăng đẹp, gốc cây to, thân cây uốn lượn hoặc các cành, chi có mang dáng cổ kính để làm điểm nhấn, từ đó mới có thể tạo nên được một cây quất đẹp".

Sưu tầm gốc cây cần thăng không phải là chuyện dễ dàng. Vừa phải chịu khó săn tìm từ khắp mọi miền đất nước, vừa phải xem xét kỹ lưỡng để chọn gốc sao cho độc đáo, lạ mắt mà không được trùng với những cây trước đó. Thông thường một sản phẩm quất thăng tiến "ngốn" của ông Xuân ít nhất 3 năm chăm sóc để nuôi lớn và tạo thế sau khi ghép cây thành công.

Những năm gần đây, nhờ có quất cần thăng mà tiếng đồn "quất ông Xuân" ngày một vang xa. Nhiều người yêu thích, chủ động tìm đến nhà vườn đã phải xuýt xoa, trầm trồ vì vẻ đẹp hiếm có khó tìm của các cây bonsai.

Ông Xuân chia sẻ, tùy vào kích thước và công sức, thời gian chăm sóc mà giá thành quất thăng tiến dao động trong khoảng từ 1-2 triệu đồng, thậm chí nhiều cây có giá đến vài chục triệu đồng, cây lâu năm còn lên tới hàng trăm triệu đồng.

Ông cho rằng, vì tính chất hiếm, độc và chủ yếu được người dân mua về làm quà biếu nên hàng năm lượng khách không giảm. Thậm chí, do số lượng "ra lò" của quất thăng tiến của gia đình ông mỗi năm không lớn nên những ngày gần Tết Nguyên đán thường bị "cháy hàng" vì nhu cầu của khách hàng rất lớn.

Năm nay, như mọi năm ông cũng chỉ trồng khoảng 160 cây quất thăng tiến lớn nhỏ để phục vụ bà con vui đón Tết Nhâm Dần, song hiện tại mới đầu tháng 12 âm lịch, lượng người tìm sắm cây chơi Tết sẽ còn dấu hiệu tăng, nhưng quất nhà ông Xuân đã bán hết khoảng 80% - thu về ngót nghét trên dưới 1 tỷ đồng. Đây chính là một sự đền đáp xứng đáng cho những tâm huyết và công sức mà người nghệ nhân như ông Xuân đã bỏ ra cả thập kỷ nghiên cứu.