Rau quả nhiều cơ hội xuất khẩu sang EU

Lợi thế giá rẻ...

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, EU là thị trường nhập khẩu rau quả truyền thống của VN. Kim ngạch xuất khẩu rau quả sang thị trường này trong năm 2011 ước đạt 79 triệu USD. Năm 2011, VN đã có tới 84 mặt hàng rau hoa quả XK sang EU, tăng 14 mặt hàng so với cùng kỳ 2010. Nhiều mặt hàng rau và rau gia vị của VN đã XK sang thị trường này với khối lượng khá lớn (VN XK rau các loại sang EU 9 tháng đầu năm 2011 ước đạt 6,9 triệu USD; XK các loại rau, củ gia vị tươi như gừng, hành, khoai, tỏi… ước đạt tới 4 triệu USD)...

Bưởi hồ lô - một đặc sản của các tỉnh ĐBSCL.

Khủng hoảng kinh tế đã khiến các nhà nhập khẩu châu Âu quan tâm hàng đầu đến giá cả. Và rau quả VN với giá rẻ đã có lợi thế cạnh tranh lớn hơn so với các nước khác trên thế giới khi XK vào EU.

Mặc khác, dịch khuẩn E.Coli trên dưa chuột bùng phát năm 2011 khiến cho một số nước trong khu vực châu Âu vốn tiêu thụ mạnh sản phẩm này như Anh, Pháp, Bỉ, Hy Lạp…phải chuyển hướng nhập khẩu rau quả mạnh từ các nước ngoài khu vực châu Âu, trong đó có VN.

Cuộc khủng hoảng tài chính và nợ công hiện nay khiến cho người tiêu dùng khu vực này phải thắt chặt chi tiêu. Xu hướng tiêu dùng sản phẩm rau quả giá rẻ và đa dạng về chủng loại đang là lựa chọn của người tiêu dùng khu vực này.

Cần có chiến lược xuất khẩu...

Theo ông Trần Trung Thực-Tham tán thương mại VN tại EU, thực tế hiện nay, đối với các mặt hàng rau và quả, EU đề ra những quy định khắt khe đối với các sản phẩm nhập khẩu vào khối, đặc biệt là quy định về chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm. Các sản phẩm rau, quả phải tuân thủ nhiều quy định mang tính bắt buộc như luật thực phẩm chung, chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn, giới hạn dư lượng tối đa, các quy định khác về vệ sinh thực vật và bảo vệ cây trồng…

Dự báo trong năm 2012, xuất khẩu rau quả sang EU sẽ tiếp tục tăng. Các sản phẩm rau - rau thơm, rau gia vị chế biến mang tính mới lạ và đặc trưng vùng miền của VN sẽ được người tiêu dùng EU ưa chuộng. Các sản phẩm rau quả nhiệt đới được nhập khẩu nhiều nhất sẽ vẫn là từ Thái Lan và VN, nếu các DN VN tận dụng tốt cơ hội trong năm nay thì rau quả và rau gia vị của VN sẽ còn lợi thế hơn cả Thái Lan khi XK vào EU.

Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất của XK rau VN vào EU là do cự ly quá xa từ VN đến châu Âu nên sản phẩm XK sang thị trường này bị nhiều hạn chế về chất lượng. Điển hình là đối với rau quả tươi thì màu sắc dễ bị xuống màu, thâm đen; sản phẩm dễ bị nấm bệnh trong quá trình vận chuyển dài ngày và dễ bị hư hỏng do rau trong quá trình canh tác sử dụng phân bón và thuốc BVTV chưa phù hợp. Đối với rau chế biến (đông lạnh và đóng hộp) còn có nguyên nhân nữa là chưa đa dạng và phong phú về chủng loại.

Chuyên gia kinh tế Phạm Tất Thắng cho rằng, do ngành rau quả VN sản xuất chủ yếu tiêu thụ trong nước nên tuy đa dạng về chủng loại nhưng thiếu chiến lược cho xuất khẩu. Vì vậy ngành rau quả VN cần định vị lại thị trường xuất khẩu và có chiến lược hiện tại và tương lai. Như thế mới có thể giải quyết được câu hỏi “làm thế nào để rau hoa quả VN vươn xa".

Mai Hương