Sẽ có thêm quyết định quan trọng về lãi suất trong quý IV/2022 và quý I/2023?

Lãi suất huy động tăng chóng mặt

Sau khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới tăng lãi suất, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng nâng lãi suất điều hành thêm 100 điểm cơ bản. Đây là lần đầu tiên NHNN điều chỉnh lãi suất điều hành sau 2 năm và cũng là lần đầu tiên cơ quan quản lý tiền tệ nâng lãi suất điều hành trong 11 năm qua.

Động thái tăng lãi suất của NHNN kích thích cuộc đua lãi suất huy động tại các ngân hàng thương mại vốn đã "nóng" trong những tháng gần đây.

Thống kê cho thấy, tới cuối tháng 9, lãi suất huy động 12 tháng (theo mẫu theo dõi của BVSC) tiếp tục tăng thêm 6 điểm cơ bản. So với cùng kỳ, lãi suất huy động 12 tháng đã tăng 45 điểm cơ bản và 41 điểm cơ bản so với cuối năm 2021.

Trong khi đó, kỳ hạn 6 tháng trung bình đạt 5,58% tăng mạnh 12 điểm cơ bản so với cuối tháng 8, tăng 58 điểm cơ bản so với cùng kỳ và 58 điểm cơ bản so với cuối năm 2021. Với mức tăng kể trên, lãi suất huy động hiện tại đã quay trở lại mặt bằng của cuối năm 2020.

Thậm chí, theo khảo sát của Dân Việt, lãi suất huy động tại khối ngân hàng thương mại cổ phần cao nhất đã lên sát ngưỡng 9%/năm, tính đến thời điểm hiện tại.

Dù "đốt nóng" thêm cuộc đua tăng lãi suất huy động, song các chuyên gia phân tích tại Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) đánh giá, NHNN đã quyết định nâng các loại lãi suất điều hành thêm 100 điểm cơ bản và nâng trần lãi suất với các kỳ hạn ngắn ở thời điểm hiện tại là phù hợp với bối cảnh thực tế, vừa giúp ổn định tỷ giá – khi VND trở nên hấp dẫn hơn, vừa với mục đích duy trì kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Từ giờ tới cuối năm, nhiều khả năng NHNN sẽ tăng thêm lãi suất điều hành để hỗ trợ cho tỷ giá, do Fed vẫn còn kế hoạch tăng cao lãi suất trong hai cuộc họp cuối năm, sẽ kéo chỉ số DXY tiếp tục tăng. Động thái này sẽ khiến lãi suất huy động sẽ vẫn tiếp tục tăng trong phần còn lại của năm 2022.

Theo tổng hợp của BVSC, với một số ngân hàng thương mại đã công bố lãi suất huy động trong tháng 10, diễn biến tăng của lãi suất huy động sẽ còn mạnh hơn nhiều so với mức tăng của tháng 9.

Sẽ có thêm quyết định quan trọng về lãi suất điều hành

Đồng quan điểm, tại Báo cáo tăng trưởng kinh tế Việt Nam quý III/2022 và dự báo quý IV/2022, ngân hàng UOB cho rằng, NHNN gây bất ngờ với việc thắt chặt lãi suất vào cuối giờ chiều 22/9, qua đó báo hiệu bắt đầu chu kỳ bình thường hóa chính sách sau khi Fed tăng lãi suất cơ bản thêm 75 điểm cơ bản lần thứ ba liên tiếp vào sáng cùng ngày.

"Chúng tôi cho rằng có khả năng NHNN sẽ tăng thêm 100 điểm cơ bản đối với lãi suất tái cấp vốn trong vòng 2 quý tới. Điều này sẽ đưa lãi suất tái cấp vốn lên 5,50% vào cuối năm 2022 và sau đó là 6,00% vào cuối quý I/2023, bằng với mức được công bố ngay trước thời điểm Covid-19 được tuyên bố là đại dịch toàn cầu vào tháng 3/2020", theo ngân hàng UOB.

Về mặt ngoại hối, VND không thể tránh khỏi sự suy yếu chung của các đồng tiền trên toàn châu Á bởi sự tăng giá mạnh mẽ của đồng USD trong kỳ vọng tăng lãi suất của Fed, cùng với lo ngại về sự suy thoái gia tăng của Trung Quốc.

Do đó, VND vẫn có xu hướng giảm giá thêm trong các quý tới mặc dù khoản trượt giá có thể được hỗ trợ bởi triển vọng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong nước. Nhìn chung, dự báo tỷ giá USD/VND được đặt ở mức 24.000 VND/USD trong quý IV/2022; 24.100 VND/USD trong quý I/2023; 24.200 trong quý II và 24.300 trong quý III/2023.

Các chuyên gia phân tích của SSI Research cũng lưu ý, càng về cuối năm sức ép lên tỷ giá càng lớn và không loại trừ trường hợp NHNN sẽ tiếp tục tăng lãi suất điều hành nhằm giảm áp lực lên tỷ giá.

Theo SSI Research, NHNN sẽ cố giữ thanh khoản trên hệ thống ngân hàng ở trạng thái không quá dồi dào trong giai đoạn còn lại của năm nhằm duy trì mặt bằng lãi suất liên ngân hàng VND ở vùng 5-5,5%, để tạo mức chênh lệch hợp lý với lãi suất USD, giảm thiểu áp lực lên tỷ giá.