Sky Mining bị tố lừa đảo, Phó Thống đốc NHNN nói gì về tiền ảo?

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7.2018, từ thông tin ông Lê Minh Tâm, Chủ công ty đầu tư máy đào tiền ảo Sky Mining bị các nhà đầu tư tố lừa đảo, ôm hàng trăm tỷ đồng bỏ trốn, vấn đề về quản lý tài sản ảo, tiền ảo đã được phóng viên đặt ra.

Trả lời câu hỏi của phóng viên, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, hiện những quy định pháp lý hiện hành chưa quy định cụ thể về tiền ảo, tài sản ảo.

Nhưng trước những diễn biến vừa qua, ngày 21.8.2017, Thủ tướng đã ban hành đề án khung pháp lý để quản lý tài sản ảo, tiền ảo. Giao Bộ Tư pháp hoàn thiện khung pháp lý về quản lý tài sản ảo, tiền ảo. Về tiền điện tử, ví điện tử hiện thực hiện theo Luật Giao dịch điện tử và Nghị định 101 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt và thực hiện theo các văn bản này.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải

Bổ sung những thông tin Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng vừa chia sẻ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, lãnh đạo Chính phủ hết sức quan tâm, đã có chỉ đạo tương đối sớm về vấn đề này.

“Liên quan tới Bộ Công Thương, một việc chúng tôi đã tập trung thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là biện pháp quản lý nhập khẩu đối với mặt hàng máy đào tiền ảo”, ông Đỗ Thắng Hải cho biết.

Theo quy định hiện hành, mặt hàng máy tính giải mã dữ liệu tự động, giải mã Bitcoin, Litecoin chưa có mã HS riêng, đang xếp chung vào nhóm máy xử lý dữ liệu tự động, thuộc quản lý chuyên ngành của Bộ Thông tin&Truyền thông (TTTT). Về quản lý chung về xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cũng có trách nhiệm.

Theo quy định tại Nghị định 69 ngày 15.5.2018, quy định một số điều của Luật quản lý Ngoại thương thì hàng hóa thuộc mã HS 8471.80.90 không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, tạm ngưng nhập khẩu, các DN được phép nhập khẩu và chỉ phải làm thủ tục tại các cơ quan hải quan.

Thư trưởng Đỗ Thắng Hải nói: “Tiền ảo Bitcoin, Litecoin không phải tiền tệ, không phải phương thức thanh toán hợp pháp theo pháp luật Việt Nam. Việc sử dụng phát hành tiền ảo làm tiền tệ hoặc dùng để thanh toán bị cấm. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã phối hợp Bộ Tài chính, NHNN Việt Nam, Bộ Tư pháp xem xét tạm dừng nhập khẩu máy đào tiền ảo. Nhưng Luật hiện nay lại không cấm, nên chúng ta phải có đề xuất theo quy định thế nào thì được cấm, và được cấm trong trường hợp nào?

Vấn đề này chúng tôi đã xin ý kiến của các Bộ, ngành liên quan. Bộ Tư pháp, NHNN Việt Nam đã có ý kiến. Chúng tôi sẽ tiếp tục tổng hợp ý kiến, trình Thủ tướng Chính phủ để cấm nhập khẩu máy đào tiền ảo”.

Trước đó, ngày 30.7, hơn chục nhà đầu tư tham gia hệ thống uỷ thác đào tiền ảo Sky Mining đã đến Công an phường 9, quận Phú Nhuận, TP.HCM nộp đơn tố cáo. Những người này cho rằng ông Lê Minh Tâm, Tổng giám đốc Hợp tác xã Bầu trời công nghệ (Sky Mining, trụ sở trên đường Hoàng Văn Thụ, phường 9, quận Phú Nhuận) đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo đơn tố cáo, đại diện một nhóm nhà đầu tư cho biết, họ đã tập hợp được 300 chữ ký. Đây là những người đầu tư vào hệ thống uỷ thác đào tiền ảo của ông Lê Minh Tâm số tiền từ vài trăm triệu đồng đến gần chục tỷ đồng. Tổng số tiền nhóm này đầu tư vào Sky Mining tới 82 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, một nhóm 20 người đầu tư số tiền gần 70 tỷ đồng, tương ứng 3 triệu USD vào Sky Mining, cũng đã nộp đơn đến Công an quận Phú Nhuận tố cáo ông Lê Minh Tâm lừa đảo. Tuy nhiên, vụ việc đã được chuyển đến PC46 Công an TP.HCM để điều tra theo thẩm quyền.

Theo các nhà đầu tư, hai tháng qua họ không được Sky Mining trả lãi cho khoản tiền đầu tư uỷ thác đào tiền ảo. Ông Lê Minh Tâm giải thích lý do vì thị trường bitcoin đang gặp khó, hứa hẹn sẽ trả bù nên nhà đầu tư chấp nhận.

Đến thời điểm hẹn trả lãi gần đây nhất là vào ngày 21.7, bất ngờ nhà đầu tư không liên hệ được với ông Tâm cũng như các thành viên trong ban lãnh đạo Sky Mining. Tất cả máy đào tiền ảo của Sky Mining đặt tại xưởng ở TP Biên Hoà, tỉnh Đồng Nai hay xưởng ở Củ Chi, TP.HCM cũng đã “không cánh mà bay”.

Để lấy lòng tin của nhà đầu tư, Sky Mining thường tổ chức các sự kiện kêu gọi nhà đầu tư có nhiều người tham gia. Tại đó, họ giới thiệu Sky Mining là đối tác lớn nhất của Bitmain, một công ty sản xuất máy đào tiền số lớn ở Trung Quốc.

Sky Mining còn tổ chức các buổi tặng các chuyến du lịch Hàn Quốc hay tặng xe ô tô cho nhà đầu tư nhằm lôi kéo thêm nhiều người khác tham gia.