Số phận 1.440 bất động sản, hàng triệu USD và vàng bị kê biên trong đại án Phúc Sơn

Khối tài sản bị kê biên trong đại án Phúc Sơn rất khủng

Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố 41 bị can trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn và các đơn vị liên quan.

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã tiến hành kê biên 1.440 bất động sản, phong tỏa 43 tài khoản/sổ tiết kiệm, thu giữ hơn 41,5 tỷ đồng, 534 lượng vàng SJC, hơn 1,1 triệu USD, 3 ô tô (Lexus, Mercedes và BMW), 52 bộ máy vi tính, nhiều điện thoại cùng các tài sản khác.

Trong số này, cơ quan điều tra đã phong tỏa 1.419 bất động sản đứng tên Nguyễn Văn Hậu (tức Hậu "Pháo", Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn).

Cụ thể, cơ quan chức năng đã kê biên 1.156 thửa đất đứng tên Công ty CP Đầu tư Thương mại và Bất động sản Thăng Long thuộc Dự án Chợ đầu mối nông sản thực phẩm, hệ thống kho vận và Khu đô thị thương mại tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.

Ngoài ra, công an cũng tiến hành kê biên 36 thửa đất tại huyện Vĩnh Tường; 200 thửa đất tại Dự án Chợ đầu mối nông sản thực phẩm, hệ thống kho vận và khu đô thị thương mại tại huyện Vĩnh Tường, cũng như Dự án Khu đô thị mới tại thị trấn Tứ Trưng và thị trấn Vĩnh Tường.

Bên cạnh đó, 18 thửa đất đứng tên Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn tại Dự án Khu trung tâm thương mại và Nhà ở Phúc Sơn (huyện Vĩnh Tường) và Khu nhà ở xã hội phường Liên Bảo (TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) cũng bị kê biên.

Cơ quan CSĐT Bộ Công an cho biết, trong quá trình điều tra vụ án, các bị can và người liên quan đã tự nguyện nộp để khắc phục hậu quả tổng số tiền hơn 118 tỷ đồng và 900.000 USD.

Trong đó, bị can Lê Duy Thành (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc) đã nộp 15 tỷ đồng và 830.000 USD để khắc phục hậu quả.

Nguyên tắc xử lý vật chứng trong tố tụng hình sự

Trao đổi với PV Dân Việt, Tiến sĩ Luật Đặng Văn Cường cho biết, trong vụ án này, cơ quan tiến hành tố tụng đã phong tỏa, kê biên và thu giữ nhiều tài sản, bao gồm bất động sản, ngoại tệ, tiền mặt và các tài sản có giá trị khác.

Những tài sản này được xác định là vật chứng trong vụ án hình sự và sẽ được xử lý theo quy định pháp luật về vật chứng.

Cụ thể, theo Điều 89 Bộ luật Tố tụng Hình sự, vật chứng bao gồm: vật được sử dụng làm công cụ, phương tiện phạm tội; vật mang dấu vết của tội phạm; vật là đối tượng của tội phạm; tiền hoặc tài sản khác có giá trị chứng minh hành vi phạm tội và nhân thân người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Do đó, toàn bộ số tiền và tài sản dùng để hối lộ đều được xác định là vật chứng trong vụ án hình sự. Đây là căn cứ chứng minh hành vi phạm tội của người đưa hối lộ và người nhận hối lộ. Đồng thời, số tài sản này được xác định là công cụ, phương tiện phạm tội hoặc do phạm tội mà có, nên sẽ bị tịch thu, sung vào ngân sách nhà nước theo quy định pháp luật.

Đối với bất động sản, ngoại tệ và các tài sản khác do bị can có được từ hành vi phạm tội, đây được coi là tài sản có nguồn gốc bất hợp pháp, thu lợi bất chính hoặc chiếm đoạt từ nhà nước. Do đó, những tài sản này cũng được xác định là vật chứng của vụ án và sẽ bị thu giữ, xử lý bằng các biện pháp như tịch thu, bán đấu giá hoặc hình thức khác theo quy định của pháp luật về xử lý vật chứng trong tố tụng hình sự.

Theo Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định rằng vật chứng phải được thu thập kịp thời, đầy đủ, mô tả đúng thực trạng trong biên bản và đưa vào hồ sơ vụ án. Trường hợp vật chứng không thể đưa trực tiếp vào hồ sơ vụ án, phải chụp ảnh, ghi hình để lưu hồ sơ. Vật chứng phải được niêm phong, bảo quản theo đúng quy định pháp luật.

Điều 106 Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định về thẩm quyền xử lý vật chứng như sau:

Nếu vụ án bị đình chỉ trong giai đoạn điều tra, cơ quan điều tra hoặc cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định việc xử lý vật chứng. Nếu vụ án bị đình chỉ trong giai đoạn truy tố, Viện kiểm sát có thẩm quyền quyết định. Nếu vụ án bị đình chỉ trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, Chánh án Tòa án có thẩm quyền quyết định. Nếu vụ án đã được đưa ra xét xử, Hội đồng xét xử quyết định việc xử lý vật chứng.

Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được lập biên bản theo quy định.

Vật chứng được xử lý theo các nguyên tắc sau:

- Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội hoặc vật bị cấm tàng trữ, lưu hành sẽ bị tịch thu, nộp vào ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy.

- Vật chứng là tiền, tài sản do phạm tội mà có sẽ bị tịch thu, nộp vào ngân sách nhà nước. 

- Vật chứng không có giá trị sử dụng hoặc không thể sử dụng được sẽ bị tịch thu và tiêu hủy. - Vật chứng thuộc loại dễ hư hỏng hoặc khó bảo quản có thể được bán đấu giá theo quy định của pháp luật, trường hợp không thể bán được thì tiêu hủy.

Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan hoặc người có thẩm quyền có thể quyết định trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp. Nếu xét thấy việc trả lại vật chứng không ảnh hưởng đến quá trình xử lý vụ án và thi hành án, thì vật chứng có thể được hoàn trả cho chủ sở hữu hợp pháp.

Ngoài ra, nếu có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng, việc giải quyết sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Như vậy, trong vụ án này, nếu xác định các tài sản như bất động sản, ngoại tệ, tiền mặt... là thu lợi bất chính từ hành vi phạm tội hoặc có liên quan đến các dự án bất hợp pháp, chúng sẽ bị xác định là vật chứng và bị tịch thu, sung vào ngân sách nhà nước theo quy định pháp luật. Ngược lại, nếu các tài sản này không liên quan đến hành vi phạm tội, chúng sẽ được trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp.