So sánh GAP quốc gia với GlobalGAP

Nghiên cứu này đã đưa đến bài học cần thiết cho các nhà chuyên môn và doanh nghiệp liên quan. Chúng ta hãy tìm hiểu bài học từ các nước Malaysia và Thái Lan để rút ra nhiều điều bổ ích cho nước ta.

Cả Malaysia và Thái Lan đều đã phát triển chương trình GAP quốc gia. Tại Malaysia gọi là MalaysiaGAP, còn ở Thái Lan gọi là Q.GAP. Mục tiêu hướng đến của 2 chương trình này là thị trường trong nước, chất lượng và an toàn thực phẩm cấp quốc gia.

Nông sản VietGAP của VN vẫn chưa có một logo thống nhất như Thái Lan, Malaysia.

Ở cả 2 quốc gia trên, các sản phẩm phù hợp với các chương trình GAP quốc gia được trao chứng nhận một logo. Với Thái Lan là logo “chữ Q”, còn ở Malaysia là logo có chữ “Tốt nhất tại Malaysia”. Chính phủ Malaysia và Thái Lan hỗ trợ phần lớn chi phí cho chương trình, như: Thanh tra, kiểm tra, cấp chứng chỉ và đào tạo… Tuy nhiên, các nhãn mác này không trao quyền hoặc đảm bảo một mức giá bán cao hơn sản phẩm thông thường.

Cả Malaysia và Thái Lan đều theo đuổi một cách tiếp cận GAP đa chiều. Tại Thái Lan, các chương trình GAP quốc gia còn bổ sung bởi một “GAP đặc biệt” nhằm vào những khu vực tìm kiếm thị trường xuất khẩu, chính là ThaiGAP. Song, với các nhà sản xuất và xuất khẩu lớn, nhằm đảm bảo cho công việc kinh doanh và xuất khẩu của mình, họ vẫn phải lấy chứng chỉ GlobalGAP.

Như vậy bài học rút ra ở đây là quá trình làm cho tương đồng giữa các chứng nhận mức quốc gia của Thái Lan, đó là Q.GAP được khởi xướng bởi Chính phủ Thái Lan và ThaiGAP là sáng kiến của khu vực xuất khẩu tư nhân.

Thái Lan cho rằng, các nước tiếp nhận thủ tục điểm chuẩn GlobalGAP nhằm để củng cố thị trường sẵn có hoặc tăng cường đáng kể thị phần ở châu Âu và phát triển các thị trường mục tiêu khác cho các loại trái cây và rau quả tươi của họ. Từ đó, Chính phủ Thái Lan chính thức công bố tiếp nhận thủ tục điểm chuẩn GlobalGAP cho các tiêu chuẩn ThaiGAP như đã phát triển bởi khu vực xuất khẩu tư nhân. Đồng thời, Chính phủ Thái Lan tái khẳng định công nhận các tiêu chuẩn GlobalGAP là “toàn diện nhất”.

TS Nguyễn Công Thành