Sửa 5 tiêu chí nông thôn mới

Vì sao phải thay đổi tiêu chí?

Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã yêu cầu Bộ NNPTNT sớm hoàn chỉnh dự thảo trình Thủ tướng xem xét, bổ sung Quyết định 491 ngày 16.4.2009 của Thủ tướng Chính phủ đối với một số tiêu chí quốc gia về NTM thực sự cần thiết phải sửa. Theo đó, sẽ có ít nhất 5 tiêu chí cần phải sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn.

Nông thôn mới ngoại thành Hà Nội đã nhiều thay đổi.

Các tiêu chí thực sự cần thiết phải sửa bao gồm tiêu chí số 10 về thu nhập, tiêu chí 12 về cơ cấu lao động, tiêu chí 7 về chợ nông thôn, tiêu chí 14 về giáo dục, tiêu chí 15 về y tế. Riêng đối với tiêu chí 10 về thu nhập, tiêu chí 12 về cơ cấu lao động, Phó Thủ tướng yêu cầu cần đưa ra các phương án khác nhau và phân tích rõ ưu điểm, hạn chế của từng phương án để tiếp tục lấy ý kiến của các địa phương, cũng như các bộ, ngành trước khi trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Kế hoạch Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính đề xuất các giải pháp để nâng tổng vốn đầu tư của T.Ư trực tiếp cho chương trình. Tiếp tục nghiên cứu trình Chính phủ ban hành Quyết định về cơ chế lồng ghép các Chương trình mục tiêu quốc gia trên cùng một địa bàn nhằm huy động các nguồn lực cho NTM từ năm 2013. Đặc biệt, Phó Thủ tướng đề nghị, từ năm 2012, các cấp ngân sách địa phương (tỉnh, huyện) phải ưu tiên cân đối chi ngân sách hàng năm cho Chương trình NTM để đảm bảo ổn định trong kế hoạch hàng năm (trước mắt, từ 2013-2015).

Trong quá trình xây dựng NTM vừa qua, nhiều địa phương đã đề nghị T.Ư cần sửa đổi nhiều tiêu chí về NTM. Cụ thể như tiêu chí về chợ nông thôn, không nhất thiết mỗi xã cần phải có 1 chợ để phục vụ người dân. Bởi có nhiều xã, chợ khu vực đã phục vụ tốt nhu cầu của người dân, không nhất thiết phải xây thêm chợ mới. Đối với tiêu chí về nhà ở dân cư theo quy định nhà đạt chuẩn của Bộ Xây dựng hiện nay là nhà 4 cứng (tường cứng, cột cứng, nền cứng, mái cứng) chưa hẳn phù hợp với các vùng đồng bằng sông Cửu Long và vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đối với tiêu chí về cơ cấu lao động trong nông nghiệp, theo quy định là xã NTM thì số lao động theo nông nghiệp chỉ chiếm dưới 30%. Nếu thực hiện đúng như vậy là không phù hợp với các xã vùng sâu, vùng xa và vùng chuyên canh cây nông nghiệp....

Rà soát chỉ tiêu số xã đạt NTM

Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Bộ NNPTNT cần đề xuất trong tháng 8.2012 về mức chỉ tiêu tối thiểu số xã phấn đấu đạt chuẩn vào năm 2015 cho từng địa phương phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhất là khả năng huy động nguồn lực tại chỗ. Trên cơ sở đó, Bộ NNPTNT ban hành văn bản hướng dẫn các địa phương đăng ký chỉ tiêu cùng với danh mục cụ thể các xã phấn đấu đạt chuẩn vào năm 2015, không thấp hơn chỉ tiêu tối thiểu.

Từ kết quả hàng năm về chỉ tiêu đã đăng ký, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ NNPTNT nghiên cứu, đề xuất cơ chế khen thưởng bằng hình thức tăng mức hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cho các địa phương làm tốt.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu từ năm 2012, các cấp ngân sách địa phương (tỉnh, huyện) phải ưu tiên cân đối chi ngân sách hàng năm cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM để đảm bảo ổn định trong kế hoạch hàng năm (trước mắt là giai đoạn 2013 - 2015) và không phụ thuộc vào nguồn vượt thu.

Trong tháng 8.2012, Bộ Tài chính phải rà soát và điều chỉnh thủ tục thanh, quyết toán nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho xây dựng NTM theo hướng đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân tự thực hiện và chủ động giám sát.

Theo thông tin Ban chỉ đạo chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, đến tháng 5.2012, các tỉnh/thành phố đã lựa chọn được 2.123 xã, chiếm 26% tổng số xã đăng ký phấn đấu đạt NTM đến năm 2015, chiếm 26% tổng số xã trên cả nước.

Trong đó, 6 tỉnh gồm: Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Đà Nẵng, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu có số xã đăng ký đạt trên 50%; 4 địa phương là: Hà Nội, Nam Định, Lâm Đồng, TP. Hồ Chí Minh có số xã đăng ký từ 30% đến 50%; 44 tỉnh, thành phố có số xã đăng ký 20% - 30%; 9 tỉnh gồm: Cao Bằng, Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái, Bắc Giang, Nghệ An, Đồng Tháp, Trà Vinh có số xã đăng ký dưới 20%.

Đáng chú ý, nhiều tỉnh thuộc diện khó khăn nhưng cũng đăng ký phấn đấu đạt tỷ lệ xã đạt chuẩn NTM khá cao như: tỉnh Sơn La (29%), Quảng Bình (29%), Đăk Lăk (27%), Cà Mau (29%)…

Hải Hà - Văn Hải