Sưởi ấm bằng than: Thiếu hiểu biết, dễ mất mạng

Ở Nghệ An, từ đầu tháng 1-2011 đến nay, có nhiều vụ ngộ độc do dùng than tổ ong để sưởi ấm. Vào ngày rét đậm đầu tháng 1, vợ chồng anh Phan Văn Khoa (xóm Ân Tiên, xã Tây Thành, Yên Thành, Nghệ An) đốt than củi vào chậu nhôm, để dưới giường sưởi ấm cho con rồi đi làm vườn.

Hơn 30 phút sau, vợ chồng anh Khoa về, thấy giường đã cháy thủng, cháu Phan Tiến Dũng mới hơn tháng tuổi rơi xuống chậu than chết cháy.

Đêm 12-1, trời lạnh, chị Trần Thị Phương (37 tuổi) ở Nam Đàn, đốt than hoa để sưởi ấm. Diện tích nhà nhỏ, cửa đóng kín nên chị Phương bị chóng mặt buồn nôn. Biết mình bị ngộ độc khí than, chị bế con là cháu Phạm Bảo Nhật (1 tháng tuổi) chạy ra ngoài cửa kêu cứu nhưng bất ngờ ngất xỉu làm rơi con vào chậu than hoa trong phòng. Cháu Nhật bị bỏng nặng, đặc biệt là bỏng sâu toàn bộ đầu và nửa mặt bên trái.

TSKH Phạm Hữu Lý (Viện Hoá học – Trung tâm Khoa học tự nhiên và Công nghệ quốc gia) cho biết: Theo nguyên lý, khi đốt ở một nhiệt độ nhất định, cacbon (C) sẽ kết hợp với oxy có trong không khí (O2) tạo thành cacbon dioxit (CO2) và nhiệt lượng. CO2 không có tác dụng duy trì sự sống, nhất là khi tồn tại trong một căn phòng nhỏ, kín, nó sẽ đẩy các chất khí nhẹ hơn (là O2) ra ngoài để chiếm chỗ. Những người ở trong phòng vì thế sẽ không có khí để thở.

Tuy nhiên, đó lại không phải là thủ phạm chính gây tử vong, mà nguy hiểm nhất, có khả năng đem đến cái chết nhanh chóng, nhẹ nhàng, lại là khí monoxit cacbon (CO). Đây là một loại khí cực kỳ độc, không màu, không mùi, không tan trong nước và chiếm một lượng lớn nhất trong quá trình đốt than.

Trong điều kiện phòng chật, kín thì chỉ cần ủ một viên than cũng đủ làm chết tất cả những người ở trong đó. Hiện tượng ngộ độc khí CO rất dễ xảy ra trong điều kiện thông khí kém. Khi khí CO vào cơ thể nó sẽ lấy ôxi trong người để tạo thành CO2. Hậu quả là nạn nhân bị thiếu oxy một cách trầm trọng, có thể dẫn đến hôn mê và tử vong.

“Khí của bếp than đá (than tổ ong) đốt dùng để sưởi ấm trong thời tiết giá lạnh là yếu tố có nguy cơ cao làm cho trẻ nhỏ và người già xuất hiện cơn hen phế quản, suy tim mạch. Nặng hơn thì dẫn đến tình trạng ngộ độc khí, hôn mê sâu, và tử vong. Nếu cấp cứu kịp thời cũng dễ để lại di chứng mất trí nhớ. Sử dụng than để sưởi ấm trong phòng kín, ngoài ảnh hưởng đến sức khoẻ, tính mạng thì rất dễ xảy ra hoả hoạn và dẫn những đến thảm hoạ rất khó lường” - Thạc sĩ Trần Danh Linh - Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An cảnh báo.

Tiến Dũng