Tại sao Nga lo sợ một cuộc tấn công của Ukraine

Theo các nhà phân tích, phương Tây có thể đã bỏ sót một tính toán có thể có của Nga. Đó là Điện Kremlin thực sự tin rằng Ukraine đang lên kế hoạch quân sự chiếm giữ Crimea và Donbass và do đó, Moscow đang cân nhắc các lựa chọn để tấn công trước hoặc đáp trả một cuộc tấn công tiềm năng khi đang tập trung quân đội ở biên giới phía tây nam của Nga.

Trong các phân tích của phương Tây đã có một xu hướng phổ biến là việc Nga tập trung quân đội ở biên giới trong một mục tiêu cụ thể là buộc cho NATO không mở rộng thành viên và trong trường hợp yêu cầu của Moscow bị từ chối thì đó cũng chính là cái cớ để Moscow ra tay với Ukraine.

Tuy vậy, giới phân tích bình luận rằng, có những giới hạn đối với những gì chúng ta có thể biết về ý định thực sự của Nga, đặc biệt là trong bối cảnh chính sách đối ngoại của Nga, tuy hiếu chiến, nhưng lại có xu hướng phản ứng nhiều hơn là chủ động.

Nhưng một khả năng chưa thực sự được đưa vào các dự đoán khác nhau về cách Nga sẽ hành động trong mùa đông này là sự leo thang về Donbass cũng như về NATO.

Hãy xem xét bình luận tuần trước của Ngoại trưởng Sergei Lavrov, người đã chỉ trích phương Tây tăng cường cung cấp vũ khí và tiến hành các cuộc tập trận quân sự với Ukraine. Ông Lavrov nói: "Chính quyền Kiev tự nhiên coi sự hỗ trợ này như một sự che đậy cho việc sử dụng vũ lực. Một phản ứng thích đáng sẽ được đưa ra đối với bất kỳ hành động khiêu khích có thể có của Kiev chống lại Donbass."

Xem xét kỹ các tuyên bố đưa ra từ Moscow trong những tháng gần đây, có một điểm nhất quán mà ở đó, về cơ bản đã cảnh báo phương Tây không nên ủng hộ một cuộc tấn công của Ukraine.

Vào ngày 18/11/2021, một vài tuần sau khi các báo cáo bắt đầu xuất hiện về việc xây dựng quân đội Nga, Tổng thống Nga Putin đã đưa ra tuyên bố "lằn ranh đỏ", được nhiều người coi là tín hiệu đầu tiên về tối hậu thư của Moscow đối với một kiến trúc an ninh châu Âu mới theo các điều kiện của riêng mình.

 Nhưng trong bài phát biểu của mình, ông đã xác định "cuộc khủng hoảng nội bộ của Ukraine" và "việc không hoàn thành nghĩa vụ của Minsk" là vấn đề an ninh cấp bách nhất của Nga. Phương Tây đã "làm trầm trọng thêm" tình hình bằng cách cung cấp vũ khí cho Kiev.

Putin đã nói khá rõ ràng rằng "căng thẳng nên vẫn còn" - tức là Nga sẽ không hạ thấp nguy cơ Ukraine và NATO  "gây ra một số loại xung đột" ở biên giới phía tây của Nga.

Sau đó, vào ngày 24/11/2021, người đứng đầu Hội đồng Bảo an Nikolai Patrushev cáo buộc rằng "phương Tây đã phá hủy" nền kinh tế của Ukraine, kết quả là đất nước có thể "bốc cháy" gây ra một cuộc khủng hoảng an ninh cho Nga, với hàng nghìn người tị nạn.

Không rõ Patrushev hình dung Ukraine sẽ "bốc cháy" chính xác như thế nào và trong khi bất ổn trong nước Ukraine sẽ ảnh hưởng đến cuộc chiến ở Donbass, không dễ hiểu tình trạng hỗn loạn trong nước này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của Nga như thế nào.

Trừ khi, người ta tưởng tượng ra một kịch bản rất khó xảy ra, trong đó chính phủ của Tổng thống Zelensky sụp đổ, những người theo chủ nghĩa dân tộc cứng rắn lên nắm quyền và với sự hỗ trợ của NATO dưới dạng vũ khí sát thương, cố gắng chiếm lại Crimea và Donbass bằng vũ lực.

Tuy nhiên, Ukraine đã phủ nhận bất kỳ kế hoạch nào như vậy, trong khi Zelensky liên tục khẳng định cam kết của mình đối với hòa bình, đồng thời loại trừ bất kỳ giải pháp quân sự sắp xảy ra nào về phía Ukraine. Và trên thực tế, một cuộc tấn công như thế rất khó xảy ra.