Thôi giấc mơ trâu

CLB Gốc đa không mặn mà gì với đề tài muôn thủa. Ông "lý cựu" (trưởng thôn cũ) lên tiếng:

- Chuyện này phải hỏi cụ lão nông. Cụ là pho sử sống của làng đấy,

- Lão chỉ nhớ năm 1955 cán bộ cải cách ruộng đất về tịch thu đất địa chủ chia cho dân nghèo. Anh "lý cựu" mới lẫm chẫm biết đi, bu anh phải bế nách anh ra đồng nhận ruộng. Hồi ấy đúng là cách mạng, cờ đỏ rợp cánh đồng.

- Cháu chả nhớ gì cả.

- "Lợn cắp nách" thì nhớ gì mà nhớ.

- Nhưng hồi cháu đi học thì thày bu đã thành xã viên HTX. Thày cháu là đội trưởng, tối nào cũng trèo lên cây xoan gọi loa: "Alô, bà con chú ý nghe đây, ngày mai ông Toàn Ốc, bắt con trâu nhà bà Bún, cày thửa ruộng ông Tú…". Hồi ấy ruộng đất, trâu bò, cày bừa đều góp vào HTX, mọi người đi làm được chấm điểm, đến mùa trả bằng thóc. Cán bộ gián tiếp cũng được chấm điểm.

- Nhưng đến mùa gián tiếp được nhiều điểm hơn thợ cày chứ gì?

- Có thế thật. Đến lúc thày cháu đi B đánh nhau về thì bộ máy xã, thôn bắt đầu cồng kềnh, nông dân vẫn làm như xưa, chỉ thêm xe cải tiến và máy tuốt lúa đạp chân.

- Máy bơm chạy dầu, phành phạch...

- Máy Trần Hưng Đạo của ta, sau này mới có máy Tầu, máy Nhật. Rồi đến đận "khoán 10", ruộng đất lại trả về từng hộ, mạnh ai nấy làm, thóc lúa nhiều hơn, chăn nuôi gia đình phát triển, khối nhà sắm được xe đạp, bóp chuông vang đường làng.

- Rồi lại đến 1993, luật đất đai…

- Thôi các bác ơi, sao hôm nay lại "ôn nghèo nhớ khổ" nhiều thế?

- Thoát nghèo đâu mà ôn với chả nhớ.

- Nhà nào cũng xây hai tầng, tivi, tủ lạnh, quạt máy vù vù, xe máy chạy rì rì trên đường rơm, tự do làm ăn, khổ nỗi gì?

- Tiền có rủng rỉnh hơn, nhưng vẫn chờ một cuộc "trả ruộng cho dân cày nữa".

- Ở mấy tỉnh phía trong nhiều đất, ít dân thôi. Làng ta nay thuộc "vùng thủ đô", phát triển kinh tế công nghiệp, dịch vụ, làng nghề, du lịch là chính, có thu hồi mấy dự án xí phần bỏ trống cũng lại có dự án khác, chủ đầu tư khác lại về. Đừng có mà mơ đến ngày "trâu ta ăn cỏ đồng ta"…

Lý Lão Làng