Thủy điện Sông Tranh 2 có thể vĩnh viễn không được tích nước

TĐST 2 vẫn an toàn!

Chiều 16.11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, kiêm Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Nhà nước Trịnh Đình Dũng cùng đoàn công tác đã có chuyến làm việc tại H. Bắc Trà My (Quảng Nam) sau khi trận động đất mạnh 4,7 độ Richter xảy ra lúc 14 giờ 24 ngày 15.11 khiến cả người dân Quảng Nam, Quảng Ngãi và TP Đà Nẵng bị ảnh hưởng.

Sau chuyến kiểm tra thực tế trong đường hầm thủy điện Sông Tranh 2 (TĐST 2), dâng hương tưởng niệm các hương linh tử nạn trong quá trình thi công công trình TĐST 2 và tặng quà cho đại diện người dân bị ảnh hưởng bởi động đất, đoàn công tác của Bộ Xây dựng đã làm việc với tỉnh Quảng Nam và UBND H. Bắc Trà My.

Tại buổi làm việc, ông Trần Văn Hải – Trưởng BQL dự án thủy điện 3 cho biết: Ngay sau khi xảy ra động đất, BQL dự án thủy điện 3 đã tiến hành kiểm tra sơ bộ tình trạng của đập. Kết quả ban đầu cho thấy không phát hiện hiện tượng bất thường, đập hoạt động bình thường, lưu lượng thấm không có đột biến.

Ông Hải cho biết, đến nay, Viện Vật lý địa cầu đã hoàn thành lắp đặt 3/5 trạm quan trắc về động đất trong hệ thống mạng quan trắc động đất đặt tại khu vực TĐST 2 hòa mạng trạm địa chấn quốc gia và đang tiếp tục hoàn thành 2 trạm còn lại.

Bên cạnh, qua phối hợp thống kê với địa phương, đến nay trên địa bàn huyện đã có 856 nhà, 8 công trình công cộng bị hư hỏng, thiệt hại ước tính 2,53 tỷ đồng. Theo đó dự kiến trong tháng 11 này sẽ hoàn thành việc hỗ trợ cho người dân thiệt hại đợt đầu này.

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng trả lời báo giới về động đất ở Bắc Trà My và sự an toàn của TĐST 2.

Cũng tại buổi làm việc, Chủ tịch HĐQT Tổng Cty Tư vấn điện 1 (đơn vị thiết kế TĐST 2) cũng báo cáo sơ bộ về an toàn của đập TĐST 2. Theo đó đập được thiết kế theo tiêu chuẩn Mỹ, thi công theo tiêu chuẩn Nga và Việt Nam. Công trình đập được đặt trên nền đá cứng ổn định.

Cty tư vấn Nhật Bản thẩm định công trình thỏa mãn các thiết kế đặt ra, đảm bảo an toàn. Trận động đất hôm 15.11 không ảnh hưởng gì đến công trình.

Sau khi động đất xảy ra, đơn vị tiến hành kiểm tra lại công trình đảm bảo kháng chấn an toàn. “Theo thiết kế của chúng tôi, công trình chịu được trận động đất với gia tốc nền tương đương 350cm/s2 (6,5 độ Richter). Đến thời điểm này, Cty phối hợp với BQL và Nhà máy TĐST 2 chưa thấy điều gì bất thường, công trình vẫn an toàn.

TS Lê Tử Sơn – Chuyên gia địa chấn Viện Vật lý địa cầu nhận định: Vừa qua có nhiều đoàn chuyên gia nước ngoài đến TĐST 2 để khảo sát động đất, tuy nhiên những chuyên gia này đều tự nguyện sang giúp đỡ.

Theo đó đoàn chuyên gia Ba Lan cho biết đối với TĐST 2 lắp đặt 5 trạm quan trắc về động đất là không đủ, do vậy họ hứa sẽ giúp đỡ thêm cho Viện thêm 5 trạm nữa.

Khẩn trương sửa chữa nhà cho dân

Đại diện lãnh đạo địa phương, ông Đinh Văn Thu – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: Mối quan tâm lớn nhất của chính quyền và người dân trước đây là an toàn đập khi đập xảy ra rò rỉ. Nhưng mối quan tâm lớn hiện nay là động đất.

Do vậy các Bộ, ngành chức năng phải làm sao đảm bảo an toàn đối với 48.000 hộ của 5 huyện vùng hạ lưu là trên hết. Hiện nay chúng ta mới chỉ có thiết bị đo mức độ động đất chứ chưa có thiết bị dự báo động đất trong tương lai.

Nhiều nhà khoa học cho rằng 4,6 độ Richter đã tối đa nhưng giờ lại 4,7 độ Richter, vậy trong tương lai động đất sẽ mạnh thêm bao nhiêu nữa? Các nhà khoa học của chúng ta chưa trả lời được vấn đề đó. Trong khi BQL dự án thủy điện 3 cho rằng đập có thể chịu được 5,5 độ Richter, nhưng đó là mức đã được thiết kế, còn hàng nghìn nhà dân sẽ ra sao nếu động đất đạt đến cấp độ đó.

Do vậy tôi đề nghị BQL dự án thủy điện 3 phối hợp với Viện vật lý địa cầu khẩn trương lắp đặt các trạm quan trắc còn lại; tiếp tục thực hiện chủ trương của tỉnh với EVN về việc khắc phục các thiệt hại do động đất gây ra; tiếp tục thực hiện Thông báo số 327 của Thủ tướng Chính phủ về việc không cho TĐST 2 tích nước và phải có những biện pháp lường trước các tình huống xấu xảy ra thì người dân cần phải làm gì.

Bên cạnh đó, ông Đinh Văn Thu cũng đề nghị EVN hỗ trợ ngay cho người dân bị ảnh hưởng bởi động đất trong đợt khảo sát vừa qua; tiếp tục hỗ trợ khắc phục hệ thống nước sinh hoạt cho hàng trăm hộ dân các khu TĐC của thủy điện; hỗ trợ làm tiếp 20km đường còn lại từ Tam Kỳ đi Trà My... Phát biểu tại cuộc họp, ông Nguyễn Đức Hải, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam đề nghị địa phương khẩn trương ứng kinh phí khắc phục những nhà dân bị nứt, huyện phải cử đội xung kích khắc phục nhanh chứ không để hàng trăm ngôi nhà nứt như vậy rồi đoàn nào đến thì chỉ cho họ xem. Ông Hải đề nghị từ nay đến cuối năm địa phương phải khắc phục xong vấn đề trên.

Đoàn công tác Bộ Xây dựng và lãnh đạo tỉnh Quảng Nam thị sát bên trong thân đập TĐST 2.

Mời ngay chuyên gia nước ngoài

Sau khi nghe ý kiến của các nhà khoa học và lãnh đạo tỉnh, ông Trịnh Đình Dũng đồng quan điểm với lãnh đạo địa phương phải đặt an toàn cho người dân trên hết. Theo đó ông Dũng cho biết: “Có những cái các nhà khoa học chúng ta chưa nắm được hết nên phải thuê chuyên gia nước ngoài, đó là điều đương nhiên.

Vì đảm bảo tính mạng cho người dân là trên hết. Do vậy tôi đề nghị Bộ KH-CN thực hiện ngay việc mời chuyên gia nước ngoài đánh giá toàn diện động đất tại đây; yêu cầu Viện Vật lý địa cầu bổ sung ngay các thiết bị máy móc để phục vụ cho việc quan trắc dự báo động đất nơi đây. Tôi chưa có ý định khi nào TĐST 2 sẽ được phép tích nước trở lại.

Có thể nếu sau khi các đoàn nghiên cứu thế giới khẳng định đập TĐST 2 không an toàn thì sẽ vĩnh viễn không được tích nước. Nhưng thủy điện không có cửa xả đáy nên nếu vĩnh viễn không cho tích nước sẽ khoan đường hầm cho nước chảy qua thay cho cửa xả đáy. Đây là nhiệm vụ chính trị nên phải trả lời được những câu hỏi động đất đến bao giờ?

Yêu cầu chủ đầu tư thực hiện các chương trình hỗ trợ theo cam kết và các phát sinh bổ sung; đề nghị Bộ Công Thương thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về các công trình xây dựng; đề nghị địa phương kiểm tra phối hợp với chủ đầu tư và các bộ, ngành xử lý những tình huống đột xuất, đặc biệt là điều tiết mực nước trong hồ để đảm bảo an toàn cho mùa mưa và điều tiết nước cho mùa khô...”.