Tinh hoa đào Thất thốn

Có rất nhiều cách giải thích về tên gọi của loại đào "quý tộc" này như: Thất là vì thông thường cả cây đào một năm chỉ ra 7 hoa, rồi lá dài 7cm hay một năm các cành chỉ lớn thêm 7 tấc…

Ông Đỗ Văn Hà chỉ một bông hoa đào Thất thốn đã nở.

Hỏi về cái tên Thất thốn, ông Hà cười khà khà bảo: "Thất thốn có nghĩa là… tốn thời gian, vì chăm đào Thất thốn rất kỳ công, tốn nhiều thời gian lắm (cười).

Đến nay vẫn chưa có "điển tích" nào "chuẩn" về tên của loại đào này, nhưng theo tôi được biết,đây là loại đào có xuất xứ ở Lạng Sơn được du nhập về Nhật Tân từ rất lâu. Vì ở xứ lạnh nên mỗi mùa, đào ra rất ít hoa, thông thường là 7 hoa, 3 chồi, vì vậy mới gọi là Thất thốn. Cây đào mà có 7 hoa, 3 chồi thì giá vô kể "bảy hoa, ba lộc thì… giàu" mà, nhưng hiếm lắm, may ra chỉ được 2 - 3 nụ, hoa đã là quý rồi!".

Đào Thất thốn có đặc điểm khác hẳn với những loại đào khác là vỏ cây màu đỏ tía, lá to màu xanh đậm, thân cây khỏe, sù sì, nụ hoa to, hoa có màu đỏ thắm và nở được rất lâu. Để nhân giống chỉ có cách chiết cành và rễ (không trồng được bằng hạt) nhưng tỷ lệ sống cũng rất thấp.

Hiện ở làng đào Nhật Tân chỉ có hơn 100 gốc đào Thất thốn, nhưng cây có hoa thì chỉ đếm được trên đầu ngón tay, bởi không phải ai cũng biết cách "ép" cho đào Thất thốn ra hoa đúng dịp Tết. Ở Nhật Tân hiện chỉ có ông Hà và ông Lê Hàm, là hai nghệ nhân duy nhất còn giữ bí quyết "ép" Thất thốn ra hoa Tết.

Chỉ tay vào những cái chồi đỏ au trên cây đào Thất thốn, ông Hà nói: "Năm ngoái, cây này tôi cho thuê 60 triệu đồng, năm nay lộc, nụ, dăm lên đều. Mấy hôm nay có gần chục khách thuê 70 triệu đồng, nhưng tôi chưa quyết, vì đây là cây Thất thốn dáng huyền rất cổ. Trong vườn tôi hiện có 60 cây Thất thốn, nhưng chỉ già nửa là ra hoa, trong đó có 10 cây giá từ 20 - 40 triệu đồng/cây. Chơi đào Thất thốn phải hiểu mới chơi được, nếu ai biết chơi, tôi mới bán, chứ không phải cứ được giá là bán đâu. Đây là đào tâm linh mà!".

Việt Tùng