Tri thức là vaccin tốt nhất phòng ngừa mang thai sớm

Thưa bà, vì sao chúng ta tuyên truyền khá nhiều nhưng tình trạng trẻ VTN mang thai lại vẫn cao?

- Nguyên nhân sâu xa là câu chuyện giáo dục giới tính và sức khỏe tình dục cho trẻ vẫn chưa được triển khai ở Việt Nam theo đúng nghĩa của nó. Nếu chúng ta giáo dục sớm, giáo dục nền tảng cho đến những giáo dục nâng cao dần để trẻ có đủ kiến thức, có đủ kỹ năng thì những câu chuyện về quan hệ tình dục sớm, mang thai sớm, dù rằng mang thai đó là để sinh hay để phá thai chúng ta cũng có thể kiểm soát được vấn đề.

Ngoài ra, chúng ta chưa ý thức được việc mang thai ở tuổi VTN mang lại mối nguy hiểm cực lớn về mặt sức khỏe, thể chất và tâm lý. Thứ ba, chúng ta chưa có ý thức về mặt luật pháp, chưa hiểu được làm trẻ VTN mang thai là phạm pháp nên chưa kiểm soát được hành vi.

 Tư vấn sức khỏe sinh sản cho bà mẹ trẻ.   ảnh: P.V

Việc mang thai ở độ tuổi VTN có thể gây tổn hại nào về tâm lý và sức khỏe thưa bà?

- Cơ thể của trẻ VTN phát triển chưa hoàn chỉnh. Tất cả những can thiệp vào cơ thể hay mọi gánh nặng bệnh tật, mang thai khi còn quá trẻ sẽ gây nên những tổn hại rất lớn. Việc làm “mẹ nhí” cũng ảnh hưởng đến thể chất, tâm lý của người mẹ và cả đứa bé. Trẻ sinh ra có nguy cơ gánh nhiều bệnh như: Đẻ non, nhẹ cân, suy dinh dưỡng, thậm chí là mắc các dị tật như tim bẩm sinh... Người mẹ có thể phải đối diện với tình trạng suy kiệt sức khỏe, băng huyết, rối loạn sức khỏe, vô sinh lâu dài.

Ngoài vấn đề sức khỏe, các bà mẹ còn có nguy cơ đối mặt với sức khỏe tinh thần. Khi mang thai ở độ tuổi quá nhỏ, các bà mẹ phải đối mặt với nguy cơ sốc, trầm cảm, thậm chí là trầm cảm kéo dài. Tỷ lệ trầm cảm sau sinh của người trẻ có thể cao gấp hơn 20 lần so với người trưởng thành. Bên cạnh đó, tâm lý của bà mẹ sẽ chịu tác động rất lớn bởi dư luận xã hội. Mối quan hệ xã hội, quan hệ gia đình của bà mẹ trẻ đó trong tương lai lâu dài sẽ vô cùng bị ảnh hưởng. 

Vậy, thưa bà, khi trẻ VTN mang thai gia đình nên ứng xử như thế nào?

- Tôi cho rằng, không có một lời khuyên cụ thể nào cho tất cả các gia đình. Tuy nhiên, chỉ có một điều đó là cha mẹ phải rất bình tĩnh, không được làm cho con sợ hãi trong hoành cảnh này. Bản thân em bé đang chịu rất nhiều áp lực, hoảng loạn, vì thế bố mẹ phải là người bình tĩnh nhất. Gia đình phải giúp các em tìm hiểu các thông tin và đưa ra được những quyết định đúng đắn nhất. Nhưng tốt nhất là nên có cách phòng ngừa ngay từ khi con còn chưa quan hệ tình dục. Khi đó, bố mẹ cần phải giáo dục về giới tính đúng độ tuổi, đặc biệt chúng tôi phải nhấn mạnh là giáo dục từ rất sớm, thậm chí chỉ 3-4 tuổi. Tri thức chính là vaccin tốt nhất để phòng ngừa cho các câu chuyện mang thai ngoài ý muốn và mang thai ở độ tuổi VTN.