Trồng trám lấy quả

Cây trám cho nhiều sản phẩm như gỗ trám, nhựa trám, quả trám...

Nhưng, trám còn có một sản phẩm khác đang được chú ý, đó là quả của nó. Trước đây, ta thường lấy quả trám để kho với cá hoặc muối dưa. Quả trám đen được luộc và chấm với muối vừng rất ngon. Nhưng gần đây, quả trám trắng được lùng mua ráo riết. Có bao nhiêu thương lái mua hết. Tất cả được bán sang Trung Quốc.

Người Trung Quốc dùng quả trám trắng để chế ra rất nhiều loại mứt khác nhau. Hiện nay, trám quả của nước ta còn quá ít, không đủ mức tối thiểu mà bạn yêu cầu. Họ còn tìm vào Tây Nguyên để tìm quả Cà - La (một loại giống như trám trắng nhưng quả bé hơn và không ngon bằng). Có người rất thiếu ý thức, họ chặt luôn cả cây trám để hái quả! Vì vậy, rất nên khôi phục nhanh những vườn trám trắng (chỉ có trám trắng mới làm được các loại mứt).

Tuy nhiên, khi trồng trám phải nhớ rằng, trám có cây đực và cây cái. Cây trám trồng phải tới 10-12 năm mới cho quả. Nhưng nếu như trồng phải cây trám đực thì… chờ tới 20 năm cũng không có quả!

Trước khó khăn này, các chuyên gia lâm nghiệp của chúng ta đã tìm ra cách khắc phục: Họ tạo ra cây trám ghép. Người ta lấy mắt ghép ở những cây tốt, cho nhiều quả để ghép vào với cây trám gieo trong vườn ươm. Cây ghép đưa đi trồng chỉ 2-3 năm đã ra hoa. Cây được 5 tuổi là đã cho ta thu nhiều quả. Nếu ai có điều kiện trồng hẳn một vườn trám thì sẽ được một nguồn thu rất lớn. Mỗi cây có thể cho chúng ta vài tạ quả. Giá quả ở Lạng Sơn là 6.000 đồng/kg. Như vậy, mỗi cây cũng thu được vài triệu tiền quả. Do đó, chỉ cần có vài chục cây trám là thoát nghèo dễ như chơi.

Trám thích ứng với khí hậu ở các vùng trung du và miền núi phía Bắc. Tuy là cây lâm nghiệp nhưng cũng nên lựa chọn đất. Không nên trồng vào những chỗ trơ sỏi đá. Độ che phủ khi bắt đầu trồng cũng nên từ 50% trở lên.

Việc đầu tiên, ta phải tìm được cây trám ghép. Ghép chúng rất khó. Tuy nhiên, tại Trường Đại học Lâm nghiệp và Công ty Giống Lâm nghiệp vùng Đông Bắc đóng ở Lạng Sơn, đã tạo được cây trám ghép. Tới đó, ta sẽ mua được cây.

Ta cần quy hoạch vùng trồng hoặc vị trí trồng các cây trám phân tán. Trám không chịu được úng lên tránh chỗ trũng. Cần đào hố và cho phân hữu cơ hay phân rác, phân xanh xuống trước. Để cho phân hoai ngay tại hố.

Khi trồng, nên chọn mùa mưa hay đầu mùa xuân. Sau khi trồng, cần che chắn, không để dê, bò ăn mất lá. Phải có cọc chống để tránh cây bị đổ gãy. Mỗi năm nên bố trí làm cỏ và phát quang xung quanh gốc vài lần. Trám dễ trồng. Trám ghép lại càng cho mau cho quả. Nếu có điều kiện, mỗi nhà nên trồng thêm vài chục cây trám…

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng phụ trách