Trồng trôm thu hoạch mủ

Cây trôm chịu hạn rất tài. Không cần phải ươm nó tới lớn, cây con chỉ cần 50-60cm là đưa đi trồng tốt rồi. Cây lớn rất nhanh.

Ở cây trôm, ta thu được đủ thứ. Vỏ cây dùng làm thuốc lợi tiểu. Lá cây dùng làm thuốc kháng sinh và dùng để tiêu viêm, nhuận tràng. Vỏ quả có chất nhầy dùng để làm săn da. Hạt của nó có dầu béo màu vàng nhạt dùng để ăn, thắp sáng hoặc làm thuốc trị ghẻ, lở.

Đặc biệt, thân cây trôm cho ra một loại nhựa rất quý. Đó là một dạng keo nở. Khi ngâm nhựa đó vào nước, nó sẽ trương lên. Người lấy nó để chế nước giải khát và giúp giải nhiệt rất tốt. Hiện nay, việc trồng trôm để khai thác nhựa lại thành một nghề. Ở nhiều vùng khô hạn, bà con đang tích cực trồng trôm.

Trôm có bộ rễ rất khỏe và ăn sâu trong lòng đất. Nó có thể hút nước từ những tầng rất sâu để cung cấp cho cây. Ninh Thuận và Bình Thuận mà trồng được trôm thì có nghĩa là ở đâu hạn mấy cũng có thể trồng trôm được.

Ta có thể trồng trôm từ hạt hoặc từ cành. Nếu trồng từ hạt, ta cần ủ cho nứt nanh rồi đem gieo. Gieo hạt trôm vào mùa mưa. Cũng có thể gieo hạt vào mùa khô nhưng ta phải ươm cây con trong vườn ươm. Chờ tới mùa mưa, ta đem cây đi trồng. Làm cách này thì cây đảm bảo hơn.

Nếu trồng bằng cành thì ta chặt các cành bánh tẻ thành từng đoạn 20cm, đem giâm vào luống giâm có giàn che và được phun ẩm. Sau 1-2 tháng, cành đâm rễ, ta có thể chuyển nó vào bầu hoặc đem ngay đi trồng (nếu trúng mùa mưa).

Khi trồng trôm, cần đào hố và bón phân lót trước. Sau khi trồng, tưới đẫm và che chắn cho nó trong ít ngày. Trôm rất dễ sống và lên khỏe.

Trồng trôm chỉ sau vài năm là ta có thể khai thác được nhựa. Ta dùng một ống sắt có đường kính khoảng 2cm để đục vào lớp vỏ cây, đục vừa sâu tới lõi gỗ. Gỡ bỏ phần vỏ ra rồi đục nhiều vết trên thân cây. Nhựa sẽ đùn ra qua các vết đục. Chờ cho nó khô đi, ta gỡ ra để sử dụng hoặc bán cho các nhà hàng.

Ở nhiều vùng khô hạn, bà con loay hoay không biết chọn cây gì để trồng. Sao không chọn cây trôm? Nó vừa cho ta bóng mát, chống sa mạc hóa, lại cho ta thu được nhựa... Một công, ba bốn việc đấy!

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng