Vụ bán rẻ 49.000m2 đất Đông Anh: Lý do không xử lý cán bộ lãnh đạo của Hà Nội có liên quan

Dùng "quân xanh" đã giúp doanh nghiệp thu lợi bất chính

Viện KSND TP.Hà Nội vừa ra cáo trạng truy tố vụ án "Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản" xảy ra tại khu đất 49.000m2 ở xã Tiêu Dương (Đông Anh, Hà Nội).

Trong số các bị can trong vụ có Nguyễn Thị Loan, người điều hành Công ty Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm, Công ty Đầu tư bất động sản Thanh Trì và Công ty Bất động sản Mỹ Đình. Tiếp đến là nhóm Nguyễn Quang Hưng, Phó tổng giám đốc Công ty Đầu tư bất động sản Thanh Trì; Tạ Thị Vân, Tổng Giám đốc Công ty Đầu tư bất động sản Bắc Từ Liêm; Nguyễn Xuân Đức, Phó tổng Giám đốc Công ty đầu tư bất động sản Mỹ Đình.

Số còn lại gồm: Nguyễn Thị Diệu Linh, Tổng giám đốc Công ty thẩm định giá và đầu tư Hà Nội; Nguyễn Ngọc Thắng, Phó tổng giám đốc Công ty thẩm định giá và đầu tư Hà Nội; Nguyễn Đức Phương, Thẩm định viên Công ty thẩm định giá và đầu tư Hà Nội; Trần Công Tuyên, Trưởng phòng thuộc Ban quản lý dự án Đông Anh; Vương Thị Thu Thủy, Chuyên viên Ban quản lý dự án huyện Đông Anh.

Viện kiểm sát cáo buộc 9 bị can trên đã thực hiện sai phạm một cách có hệ thống, từ quá trình thẩm định, ban hành chứng thư định giá đất đến đấu giá để bán khu đất ở xã Tiêu Dương với giá rẻ.

Khu đất trong vụ án tại xã Tiêu Dương có tên thương mại là Helianthus Center Red River (Ảnh: Thái Nguyễn)

Cụ thể, năm 2020 BQLDA huyện Đông Anh tổ chức đấu giá lô đất 49.000m2 tại thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương. Bị can Tuyên liên hệ với Công ty CP Tư vấn thẩm định giá và đầu tư Hà Nội (Công ty VVAI) do Nguyễn Thị Diệu Linh làm Tổng giám đốc để thẩm định giá khu đất.

Công ty VVAI khảo sát thực địa, tiếp cận hồ sơ và xác định giá trị khu đất khoảng 504 tỷ đồng (tương đương 30 - 31 triệu/m2). Tuy nhiên bị can Tuyên yêu cầu doanh nghiệp này làm lại theo hướng hạ giá trị khu đất xuống còn khoảng 300 tỷ. Nhân viên của VVAI do vậy đã chỉnh sửa, định giá khu đất còn khoảng 334 tỷ đồng.

Tháng 8/2020, UBND TP.Hà Nội ra quyết định giao 49.000m2 đất nói trên cho UBND huyện Đông Anh để thực hiện dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất, trong đó hơn 16.000m2 đấu giá làm nhà ở.

Tuy nhiên, do dự án có quy mô trên 30 tỷ đồng nên thẩm quyền phê duyệt giá khởi điểm thuộc UBND TP Hà Nội. UBND huyện Đông Anh đã có tờ trình gửi UBND TP Hà Nội và Sở Tài nguyên Môi trường về việc xác định và phê duyệt giá khởi điểm để tổ chức đấu giá khu đất trên.

Sau khi được ký hợp đồng thẩm định giá, VVAI đã phát hành chứng thư xác định giá trị khu đất là hơn 284 tỷ, tương đương 17,6 triệu/m2. Sau đó, chính quyền Hà Nội xác định giá khởi điểm đấu giá khu đất là 18,2 triệu/m2.

Cùng với việc hạ giá đất thấp hơn thị trường, các công ty Bắc Từ Liêm, Thanh Trì và Mỹ Đình cùng tham gia đấu giá khu đất nói trên. Đồng thời, khoảng 90 tỷ đồng được "rót ra" để những pháp nhân này đặt cọc.

Với mục đích trúng đấu giá thấp nhất, bị can Loan và đồng phạm thống nhất cả 3 doanh nghiệp sẽ để cùng mức giá trong 3 vòng đấu đầu tiên. Như vậy đến vòng thứ 4 họ sẽ được bốc thăm và dù doanh nghiệp nào trúng, khu đất cũng về tay nhóm này. Kết quả, Công ty Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm trúng đấu giá khu đất ở mức 326 tỷ đồng.

Theo cơ quan điều tra, khu đất nói trên tại thời điểm tháng 10/2020 có giá thực tế hơn 462 tỷ đồng nên hành vi định giá thấp và dùng "quân xanh" đã giúp doanh nghiệp của bà Loan hưởng lợi bất chính hơn 135 tỷ đồng.

Những cán bộ của TP Hà Nội liên quan thế nào?

Ngoài các bị can trên, cơ quan truy tố cho rằng ông Lê Hồng Sơn - Phó Chủ tịch UBND TP.Hà Nội là người ký quyết định phê duyệt giá khởi điểm bán đất. Tuy vậy, ông Sơn được cho "không biết giá trị khu đất đã bị đơn vị tư vấn hạ giá trước khi phát hành chứng thư" nên không bị xử lý hình sự về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Đối với ông Mai Xuân Vinh, Thường trực hội đồng thẩm định giá đất Hà Nội, cơ quan truy tố cho rằng vị này phải trực tiếp chủ trì, điều hành cuộc họp Hội đồng nhưng đã ủy quyền ông Phan Văn Đồng – Phó phòng quản lý giá chủ trì cuộc họp.

Ông Vinh sau đó căn cứ vào báo cáo kết quả cuộc họp từ ông Đồng để ký biên bản họp, đồng thời gửi văn bản tới Sở Tài nguyên và Môi trường về xác định giá khởi điểm khu đất là 18,2 triệu đồng/m2. Hành vi này có dấu hiệu thiếu trách nhiệm.

Tuy nhiên, cơ quan truy tố cho rằng ông Vinh không biết các phiếu khảo sát trong chứng thư thẩm định giá của Công ty VVAI lập khống, cũng như không có sự bàn bạc, thống nhất với cán bộ Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Đông Anh và các đơn vị tham gia đấu giá trong việc giảm giá trị của khu đất. Cá nhân ông Vinh không được hưởng lợi nên không đủ căn cứ xử lý hình sự.

Đối với ông Nguyễn Trọng Đông, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường, nay là Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội, cơ quan điều tra xác định vị này là người ký tờ trình gửi UBND thành phố phê duyệt giá khởi điểm khu đất trong vụ án. Tuy vậy, không có căn cứ xử lý hình sự ông Đông.

Kết quả điều tra cũng cho thấy, ông Lê Tuấn Định, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường, nay là Chủ tịch UBND quận Đống Đa (Hà Nội) là người ký tờ trình gửi Hội đồng định giá đất xem xét phương án giá.

Do không có căn cứ thể hiện ông Định được đơn vị tư vấn hay các cá nhân tham gia đấu giá nhờ tạo điều kiện hạ giá khởi điểm nên phía truy tố không xử lý ông trong vụ án này.

Một số người khác liên quan vụ án nhưng không bị xử lý hình sự như ông Vũ Xuân Tùng, Chi cục trưởng Chi cục quản lý đất đai Sở Tài nguyên và Môi trường; bà Bùi Thanh Huyền, Chi cục phó đơn vị này; bà Bùi Thanh Hà, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội; ông Phan Văn Đồng, Phó phòng giá Sở Tài chính Hà Nội…