Từ vùng đất cằn cỗi, xuất hiện vườn sầu riêng 55ha công nghệ cao, hiện đại nhất Bình Phước

Từ đường quốc lộ, chúng tôi tới thôn 5, xã Đăng Hà, huyện Bù Đăng (Bình Phước) rồi băng qua một cánh rừng cao su để đến thăm trang trại trồng sầu riêng công nghệ cao Queen Farm. 

Trước mắt chúng tôi hiện ra một vùng đất đỏ mênh mông với bạt ngàn cây sầu riêng. Tại đây đang trồng 3 giống sầu riêng chủ lực là Musang King, Ri6 và sầu riêng Monthong. 

Toàn bộ cây sầu riêng được trồng theo lô có đánh số, khoảng cách đều tăm tắp.   

Tại trang trại Queen Farm, xã Đăng Hà, huyện Bù Đăng (tỉnh Bình Phước), những cây sầu riêng được trồng theo hàng thẳng tắp, xa xa là mái nhà màu xanh - nơi ở của những công nhân dân tộc S'tiêng đang làm việc tại trang trại. Ảnh: Minh Huệ

Chủ trang trại là anh Nguyễn Thế Tùng, sinh năm 1983, từng tốt nghiệp thạc sỹ chuyên ngành Quản trị kinh doanh tại Anh, sau đó về làm việc tại TP.HCM. 

Anh Tùng kinh doanh nhiều ngành nghề khác nhau và không liên quan tới nông nghiệp. Chính mẹ anh là người đã truyền cảm hứng, tạo cơ hội cho anh tìm hiểu nông nghiệp, học hỏi các mô hình nông nghiệp công nghệ cao. 

Từ những bỡ ngỡ ban đầu, dần dà anh Tùng ngày càng say mê với việc làm vườn, trồng cây ăn trái và mong muốn xây dựng một trang trại thực nghiệm trồng sầu riêng công nghệ cao, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2000. 

Chỉ tay vào những hàng sầu riêng xanh tốt, Tùng cho biết, trước đây toàn bộ khu vực này đều trồng cây cao su, đất đai sau nhiều năm bón phân hoá học đã bị chai cứng, khô cằn, nhan nhản đá tảng. 

Để làm trang trại trồng sầu riêng, việc đầu tiên anh Tùng tiến hành là đo đạc chất lượng toàn bộ khu đất bằng cách lấy mẫu nhiều điểm, xem đất thiếu những gì... 

Sau đó anh thuê máy xúc san lấp mặt bằng, đào hồ trữ nước, thực hiện cải tạo đất cho toàn bộ diện tích gần 60ha bằng những biện pháp vô cùng tỉ mỉ.

Anh Nguyễn Thế Tùng - Chủ trang trại Queen Farm bên những hàng cây sầu riêng được chia theo lô, ghi rõ số hàng, số cây/hàng, giống và thời gian trồng. Ảnh: M.H

"Ban đầu chúng tôi đo chất lượng đất thì thấy độ pH chỉ đạt 4,3, nếu trồng cây sầu riêng hay các loại cây ăn trái khác sẽ phát triển rất kém. 

Chúng tôi đã mất rất nhiều công sức để tiến hành cải tạo, nâng độ pH trong đất lên bằng cày xới, phơi đất, rải vôi bột để loại trừ các mầm bệnh còn lại ở đâu đó... 

Sau khoảng 6 tháng phơi đất, bổ sung phân bò ủ hoai mục, tôi tiến hành cày luống để trồng đậu phộng. Đây là loại cây trồng tuyệt vời, chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho đất" - anh Tùng kể. 

Thu hoạch vụ đậu phộng đầu tiên, anh Tùng lấy thân cây làm phân xanh, sau đó tiếp tục phủ xanh đất bằng cây lạc dại, hoa cứt lợn, cỏ trai, xuyến chi, rồi trồng cỏ Vetiver để chống xói mòn, rửa trôi... 

Anh Lê Văn Hiền - quê Đồng Nai, cán bộ quản lý tại trang trại cho biết: "Ở đây chúng tôi không dùng thuốc diệt cỏ, thậm chí còn phải "nuôi cỏ" để giữ ẩm cho đất. Khi cỏ lên cao, sắp ra hoa thì chúng tôi dùng máy cắt cỏ cắt sát gốc. 

Máy vừa chạy vừa băm cỏ tự động rồi rải đều trên mặt đất, làm phân hữu cơ tự nhiên. Nhờ áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp cải tạo, hiện nay độ pH trong đất đã tăng từ 4-4,5 lên 5,5 - 6, rất thích hợp cho cây sầu riêng phát triển". 

Theo anh Tùng - chủ nhân của Queen Farm, trang trại bắt đầu xuống giống trồng sầu riêng từ giữa năm 2020, khi đó giá sầu riêng chưa "nóng" như bây giờ nhưng anh Tùng đã xác định đầu tư bài bản, nghiêm chỉnh để cung cấp sản phẩm cho thị trường xuất khẩu. 

Cụ thể, anh Tùng đầu tư hệ thống tưới theo công nghệ của Israel, chỉ tính riêng đường ống rải quanh trang trại đã dài tới 75km. 

Hệ thống tưới hiện đại này được kết nối với app cài đặt trên điện thoại, theo đó người dùng có thể cài đặt thời gian tưới như ý muốn, cứ đến giờ định sẵn là sẽ tự động tưới cho cây. 

Hàng ngày, sẽ có 2 kỹ sư nông nghiệp đi thăm vườn để kiểm tra tình hình sâu bệnh hại, tình hình sinh trưởng, đo độ ẩm... 

Nhờ đó, việc chăm sóc từng gốc sầu riêng, vú sữa hay mít đều được kiểm soát chặt chẽ. Đơn cử như năm 2023, thời tiết diễn biến bất thường song chỉ có 4 cây sầu riêng bị chết trên tổng số gần 10.000 cây. 

Ngoài việc kiểm tra vườn thường xuyên, tại đây còn có hệ thống camera giám sát theo dõi cây và từng khu vực. Do đó khi đi công tác xa, anh Tùng chỉ cần vào app là điều hành được mọi công việc tại trang trại. 

"Khi tôi bắt tay vào cải tạo, khu đất này chưa có điện. Mà muốn áp dụng máy móc, công nghệ cao bắt buộc phải có điện, vì vậy tôi đã đầu tư đường dây điện trung thế đi ngầm dưới đất từ đường chính vào tận trang trại, mất rất nhiều công sức và chi phí. Nhưng nhờ đó, việc áp dụng công nghệ, máy móc tại đây ngày càng đồng bộ và hiện đại, chỉ cần 13 nhân công là đã vận hành được toàn bộ công việc cho trang trại rộng 55ha" - anh Tùng cho biết.

Ước tính mỗi cây sầu riêng từ lúc trồng đến khi thu hoạch chi phí đầu tư khoảng 4,5 triệu đồng. Dự tính đến năm thứ 7 hoặc 8 có thể thu hồi vốn.

Mọi diện tích đất trong trang trại đều được tính toán sử dụng hợp lí. Trong ảnh là khu vườn gần nhà điều hành đang trồng các loại rau củ quả theo mùa như mướp, dưa leo, bắp cải, dưa hấu, chuối... để phục vụ bữa ăn hàng ngày cho 13 lao động đang làm việc tại trang trại. Ảnh: M.H

Với mục tiêu xuất khẩu sầu riêng vào những thị trường khó tính, anh Nguyễn Thế Tùng đặc biệt tuân thủ nghiêm ngặt quy trình canh tác an toàn thực phẩm, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, các khâu quản lý đầu vào - ra đều được ghi chép hàng ngày. 

"Tôi luôn chú trọng tìm nhà cung cấp cây giống, vật tư đầu vào đạt chuẩn, có ý thức quản lý, đào tạo người lao động từ những việc nhỏ nhất. Bạn thấy đó, mỗi khu vực đều có lắp đặt biển cảnh báo, và mọi lối đi trong trang trại không có rác thải. Từ rác sinh hoạt đến phế phụ phẩm thải ra trong quá trình sản xuất đều được phân loại, bỏ vào thùng ở nơi quy định" - anh Tùng cho biết. 

Hiện, trang trại đang tạo việc làm cho 13 nhân công thường xuyên với thu nhập ổn định từ 8-15 triệu đồng/người/tháng.