Vụ bà hàng nước bị đâm gục: Chuyên gia pháp lý lên tiếng việc hung thủ có bệnh án tâm thần

Gã trai hành hung không chỉ một lần

Như Dân Việt đã đưa tin, khoảng 11h50 ngày 25/11, bà H.T.H (SN 1971, ngụ tại số nhà 406 Hoàng Hoa Thám, Thụy Khuê, Tây Hồ, TP.Hà Nội) đang ngồi bán nước trên vỉa hè trước cửa nhà bất ngờ bị một đối tượng dùng dao đâm gục ở vỉa hè. Nạn nhân sau đó không qua khỏi, tử vong tại chỗ, còn nghi phạm vứt con dao dính máu ở chậu cây cảnh rồi bỏ trốn khỏi hiện trường.

Nhà chức trách khẩn trương vào cuộc, nhanh chóng xác định được nghi phạm gây án là Hoàng Ngọc Chiến (SN 1985, trú tại phường Ngọc Thụy, quận Long Biên, Hà Nội). Chỉ sau ít giờ gây án, Chiến đã sa lưới khi đang lẩn trốn trong nhà một người quen tại quê nhà ở xã Liên Hà (Đan Phượng, TP.Hà Nội).

Tại cơ quan điều tra, Chiến khai trước đây từng sống cùng gia đình ở ngõ 29 phố Thụy Khuê. Năm 2017, Chiến nghi ngờ bà H.T.H chỉ đạo một người cháu ruột của bà đập cửa kính nhà mình nên Chiến bực tức lên kế hoạch giết bà này để trả thù.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Tây Hồ ngay trong ngày 25/11 đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Giết người", tạm giữ hình sự đối tượng Hoàng Ngọc Chiến để điều tra về hành vi "Giết người".

Cũng theo cơ quan công an, gia đình nghi phạm cho biết Chiến có tiền sử bệnh tâm thần và từng phải điều trị tại bệnh viện, có bệnh án.

Hoàng Ngọc Chiến bất ngờ xuất hiện và đâm gục bà hàng nước ở vỉa hè đường Hoàng Hoa Thám khiến nạn nhân tử vong ngay sau đó. Ảnh: MXH

Ở diễn biến mới nhất, theo gia đình nạn nhân H.T.H giữa đối tượng Chiến và bà H hoàn toàn không có mối quan hệ quen biết hay mâu thuẫn nào. Khoảng năm 2012-2013, Chiến sống cùng gia đình tại ngõ 29 phố Thụy Khuê và là hàng xóm với gia đình anh Đ.H.H (cháu ruột bà H).

Khi đó, anh H trong một lần say rượu có nảy sinh mâu thuẫn với Chiến, bị Chiến dùng dao chém một nhát vào vai gây thương tích. Sự việc được trình báo tới cơ quan chức năng, tuy nhiên sau đó 2 gia đình đã tự hòa giải.

Gia đình anh H cứ nghĩ rằng sự việc đã được giải quyết ổn thoả, nhưng đến năm 2015-2016, Chiến bất ngờ tìm tới khu vực phố Phan Văn Trị (quận Đống Đa, TP.Hà Nội), nơi chú ruột của anh H đang làm việc và có hành vi gây thương tích cho người này. Khi có sự vào cuộc của cơ quan công an, giữa hai gia đình lại một lần nữa tự hoà giải.

Đến năm 2020-2021, gia đình Chiến chuyển tới sinh sống tại phường Ngọc Thụy (quận Long Biên), mâu thuẫn giữa hai gia đình cũng dần rơi vào quên lãng. Tuy nhiên không hiểu vì lý do gì, chiều tối 11/7/2022, Chiến có mặt tại khu vực phố Thụy Khuê, lại một lần nữa tìm đến người thân của anh H để hành hung.

Vào thời điểm này, cậu ruột và bà ngoại của anh H đang có mặt tại điểm làm căn cước công dân trên phố Thụy Khuê thì người cậu của anh H bị Chiến truy sát, dùng dao chém gây thương tích.

Sự việc sau đó đã được trình báo cơ quan công an, tuy nhiên lần này gia đình anh H vẫn quyết định bỏ qua cho Chiến vì "không muốn gây thù chuốc oán".

Đại diện gia đình nạn nhân H.T.H chia sẻ, gia đình cứ nghĩ là hàng xóm và không muốn rắc rối hay có sự liên quan đến đối tượng nên không muốn làm lớn chuyện, đồng ý tự hòa giải dù đối tượng nhiều lần tìm chém những người trong gia đình.

Theo lời người nhà nạn nhân, khoảng 3 tháng trước khi vụ án mạng xảy ra, Chiến đã từng tìm tới nhà riêng của nạn nhân H.T.H và có hành vi gây rối, huỷ hoại tài sản tại đây.

Sau khi sát hại nạn nhân, Chiến vứt con dao gây án vào chậu cây cảnh rồi bỏ trốn. Ảnh: ANTĐ

Theo đó, Chiến đã xuất hiện ở khu vực phía trước số nhà 406 Hoàng Hoa Thám, dò hỏi nhân viên đứng quầy của hiệu thuốc để xác định địa điểm này có phải nhà riêng của bà H hay không. Ngay khi được xác nhận rằng đây đúng là nhà bà H, Chiến lập tức tìm nhặt một viên gạch trên đường, sau đó thẳng tay ném vỡ tủ kính quầy thuốc ở trước cửa nhà.

Phía bị hại cho rằng nguyên nhân khiến Chiến nhiều lần hành hung và sát hại những người không hề quen biết mình xuất phát từ sự thù hằn suốt nhiều năm qua của Chiến. Chỉ vì một mâu thuẫn nhỏ nhặt trong sinh hoạt hàng ngày xảy ra cách đây nhiều năm mà Chiến đã nhiều lần tìm cách trả thù bằng bạo lực.

Phải làm rõ sự thật - giả của bệnh án tâm thần

Nêu quan điểm về vụ việc, luật sư Đặng Xuân Cường (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho biết, để xác định đối tượng Hoàng Ngọc Chiến có bị tâm thần hay không, cơ quan điều tra sẽ thu thập hồ sơ bệnh án của đối tượng và có thể trưng cầu giám định để xác định năng lực hành vi của đối tượng khi thực hiện hành vi phạm tội.

Vị luật sư của Đoàn Luật sư TP.Hà Nội phân tích, theo quy định của pháp luật, người mắc bệnh tâm thần hoặc mất khả năng nhận thức mà thực hiện hành vi giết người sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Còn trường hợp đối tượng chỉ bị hạn chế khả năng nhận thức, vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng được xem xét giảm nhẹ khi lượng hình.

Chuyên gia pháp lý nhận định, việc làm rõ sự thật - giả của bệnh án tâm thần đối với Hoàng Ngọc Chiến là một trong những tình tiết rất quan trọng, ảnh hưởng tới việc giải quyết vụ án. Ảnh: CACC

"Nếu kết quả giám định cho thấy nghi phạm thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi mắc bệnh tâm thần thì các cơ quan chức năng sẽ căn cứ vào kết quả này sẽ đưa nghi phạm vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh mà không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi mình đã thực hiện. Trong trường hợp đối tượng không bị mất năng lực làm chủ hành vi, có khả năng nhận thức, cơ quan điều tra sẽ khởi tố bị can và bắt tạm giam đối tượng về tội "Giết người" theo Điều 123 Bộ luật Hình sự" – luật sư Đặng Xuân Cường nói.

Mặt khác, theo luật sư Cường, nếu bị xử lý về tội "Giết người" và nguyên nhân được xác định là do mâu thuẫn nhỏ nhặt từ nhiều năm trước, đối tượng Hoàng Ngọc Chiến có thể bị áp dụng tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự là vì động cơ đê hèn.

Khung hình phạt đối tượng có thể đối mặt là phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình, đồng thời, phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra đối với nạn nhân và gia đình nạn nhân.

Trong trường hợp đối tượng mắc bệnh tâm thần, đã điều trị hoặc đang điều trị bệnh, nhưng tại thời điểm phạm tội lại hoàn toàn bình thường, có khả năng nhận thức và làm chủ hành vi của mình thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Đối với trường hợp này, tòa án có thể quyết định đưa đối tượng vào một cơ sở điều trị chuyên khoa để bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, đối tượng vẫn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.

Còn nếu tại thời điểm gây án, nghi phạm bị bệnh tâm thần nhưng không mất hẳn khả năng làm chủ hành vi thì vẫn phải chịu trách nhiệm về hành vi phạm tội của mình nhưng có thể được áp dụng tình tiết giảm nhẹ là "phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra" theo Điều 51 Bộ luật Hình sự.