Vụ cháy chung cư ở Hà Nội: HoREA chỉ ra loạt vấn đề liên quan đến cấp phép xây dựng

Trong kiến nghị mới nhất gửi Quốc hội và Bộ Xây dựng, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), cho hay, trong khi chờ cơ quan Nhà nước có thẩm quyền công bố kết luận về chấp hành pháp luật trong việc đầu tư, xây dựng, PCCC, kinh doanh cho thuê tại "nhà chung cư mini" số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội), HoREA nhận thấy có một số dấu hiệu vi phạm pháp luật về xây dựng, về PCCC, về kinh doanh...

Hai dấu hiệu vi phạm trong quản lý của UBND quận Thanh Xuân

Theo ông Lê Hoàng Châu, có một loạt các vấn đề cơ quan có thẩm quyền cần xem xét với vụ cháy ở nhà chung cư mini số 37.

Thứ nhất, có dấu hiệu vi phạm trong việc cấp Giấy phép xây dựng và một số hạn chế, bất cập trong công tác quản lý nhà nước của địa phương đối với "nhà chung cư mini".

Người có thẩm quyền của UBND quận Thanh Xuân cấp Giấy phép xây dựng số 89-2015/GPXD ngày 11/03/2015 cho lô đất có diện tích 240m2 cho phép mật độ xây dựng 70% có dấu hiệu không phù hợp với Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/04/2008 của Bộ Xây dựng ban hành Quy chuẩn xây dựng Việt Nam, mã số QCXDVN 01:2008/BXD.

Cụ thể, tại Bảng 2.6 quy định "mật độ xây dựng thuần (nét-tô) tối đa của lô đất xây dựng nhà ở liên kế và nhà ở riêng lẻ (nhà vườn, biệt thự…) > 200 m2 ≤ 300 m2" là 60%.

"Căn cứ quy định này thì lẽ ra Giấy phép xây dựng 89-2015/GPXD chỉ được cho phép mật độ xây dựng tối đa 60%, chứ không phải là 70%", ông Châu dẫn chứng.

Tiếp đó, người có thẩm quyền của UBND quận Thanh Xuân đã cấp GPXD số 89-2015/GPXD cho "nhà ở riêng lẻ" có nhiều tầng (dưới 7 tầng) trở thành "nhà chung cư mini" trong ngách sâu, xe chữa cháy không tiếp cận được là không phù hợp với quy định về cấp phép xây dựng, về PCCC đối với công trình xây dựng có nhiều tầng, nhiều căn hộ, có nhiều người sử dụng, có thể đã không phù hợp với quy hoạch xây dựng, đô thị và cơ sở hạ tầng khu vực.

Ngoài ra, theo Chủ tịch HoREA, người có thẩm quyền của UBND Q.Thanh Xuân chưa chú ý việc chủ nhà chia các "căn hộ mini" khi xem xét hồ sơ xin cấp GPXD cho "nhà ở riêng lẻ" được xây dựng thành "nhà chung cư mini".

Thứ hai, có dấu hiệu vi phạm về quản lý trật tự xây dựng, về kiểm tra công tác nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng và việc kinh doanh cho thuê của chủ "nhà chung cư mini".

Cụ thể, người có thẩm quyền của UBND quận Thanh Xuân, các cơ quan liên quan và phường Thượng Đình có thể đã chưa thực hiện đầy đủ công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn trong suốt thời gian chủ nhà thi công xây dựng công trình và cả trong công tác kiểm tra nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng, nhất là công trình PCCC.

Cơ quan chính quyền của địa phương có thể đã chưa quyết liệt xử lý hành vi vi phạm trật tự xây dựng của chủ sở hữu công trình, kể cả việc thực hiện Quyết định cưỡng chế của UBND quận Thanh Xuân (nếu có).

Ngoài ra, người có thẩm quyền của UBND quận Thanh Xuân và phường Thượng Đình có thể đã chưa chú ý quản lý hoạt động kinh doanh cho thuê "căn hộ mini" của chủ nhà, chưa kiểm soát, quản lý chặt chẽ người sinh sống, lưu trú tại "nhà chung cư mini". 

Bởi lẽ, mọi vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn, cấp phường đều nắm rõ "như lòng bàn tay" nên phải xử lý vi phạm được ngay từ khi bắt đầu, nhưng vẫn có tình trạng cơ quan chính quyền "chỉ lập biên bản cho có".

Theo đúng luật, nhà chung cư mini số 37 phải còn 96m2 đất trống

Ở góc độ chuyên môn, Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu cũng chỉ ra hàng loạt dấu hiệu vi phạm về trật tự xây dựng trong quá trình thi công xây dựng, trái với GPXD của chủ công trình nhà chung cư mini số 37.

Cụ thể, chủ công trình quá tham nên đã xây dựng trên 100% diện tích đất khuôn viên là 240m2 trong khi Giấy phép xây dựng chỉ cho phép căn xây dựng 167,4 m2, mật độ xây dựng 60%.

"Nếu chủ nhà xây dựng đúng GPXD trên diện tích 167,4m2 thì vẫn còn đến 72,6m2 đất thông hành địa dịch (đất trống) để xây dựng thang thoát hiểm bên ngoài tòa nhà, thậm chí có thể xây dựng cả chỗ để xe máy bên ngoài tòa nhà thì có thể không gây hậu quả thảm khốc như vụ cháy vừa qua.

Còn nếu GPXD 89-2015/GPXD chỉ cho phép mật độ xây dựng của "chung cư mini" này là 60% (đúng quy chuẩn xây dựng Việt Nam) thì diện tích xây dựng chỉ có 144m2 và diện tích đất thông hành địa dịch (đất trống) sẽ còn đến 96m2", ông Châu dẫn chứng.

Tiếp đến, một vấn đề khác là chủ công trình đã xây dựng công trình trái GPXD, tăng thêm 1 tầng hầm, 2 tầng nổi, dẫn đến công trình có tổng số 9 tầng, chưa tính tầng lửng tại tầng 1.

Chủ công trình đã xây dựng cầu thang bộ thông tầng từ hầm để xe máy lên các tầng căn hộ là không đúng quy định về PCCC.

"Do cầu thang bộ cũng là 1 "lối thoát hiểm" bên trong tòa nhà thì phải là "cầu thang kín" dẫn ra mặt ngoài "nhà chung cư mini" và cầu thang bộ này còn phải được trang bị máy phát điện dự phòng để bơm không khí tươi vào cầu thang bộ để duy trì áp suất không khí dương (+)  ngăn khói sục vào cầu thang bộ nếu xảy ra cháy", ông Châu nói thêm.

Cuối cùng, chủ "nhà chung cư mini" có thể đã chưa được kiểm tra nghiệm thu công trình, nhưng đã đưa vào sử dụng và kinh doanh cho thuê đến 45 "căn hộ mini".