Vụ hàng chục con động vật hoang dã chết do nhiễm virus cúm A/H5N1: Bộ NNPTNT đề nghị các tỉnh tăng cường kiểm soát

Theo báo cáo của Cơ quan chuyên môn thú y của tỉnh Long An về tình hình dịch bệnh Cúm gia cầm (CGC) A/H5N1 trên cá thể hổ tại Vườn thú Mỹ Quỳnh, xã Tân Mỹ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An, từ tháng 8/2024 đến ngày 16/9/2024, tại Vườn thú Mỹ Quỳnh đã có 30 con hổ và sư tử bị chết (27 con hổ và 3 con sư tử). Trong đó, có 3 con hổ mới nhập từ Công ty TNHH Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai ngày 06/9/2024. 

Những cá thể còn lại có nguồn gốc từ Vườn thú Mỹ Quỳnh; nguồn thức ăn cho hổ và sư tử (thịt gà) được nhập về từ TP.HCM; Cục Thú y đã tiến hành xét nghiệm 1 mẫu bệnh phẩm trên hổ bị chết tại Vườn thú ngày 16/8/2024 và có kết quả dương tính với virus cúm gia cầm A/H5N1.

Tiếp đó, ngày 01/10/2024, theo báo cáo của Cơ quan chuyên môn thú y tỉnh Đồng Nai, từ ngày 08/9/2024 đến ngày 22/9/2024, đã có 21 con thú bị chết (20 cá thể hổ và 01 cá thể báo đen) trong tổng số 42 con hổ và 02 con báo được nuôi tại Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài của Công ty TNHH Khu Du lịch sinh thái Vườn Xoài. 

Cục Thú y đã tiến hành xét nghiệm 2 mẫu bệnh phẩm trên hổ bị chết tại Khu du lịch Vườn Xoài và có kết quả dương tính với virus cúm gia cầm A/H5N1. 

Theo Cục Thú y, virus cúm gia cầm A/H5N1 rất nguy hiểm, có thể gây bệnh trên gia cầm, nhiều loài động vật hoang dã và gây bệnh cho người. Cụ thể, từ năm 2003 đến nay, cúm gia cầm A/H5N1 đã gây bệnh cho 129 người tại Việt Nam, trong đó có 65 ca tử vong; hàng chục triệu con gia cầm tại nước ta bị tiêu hủy do nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N1.

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh làm chết nhiều cá thể hổ, sư tử và báo tại các Vườn thú, nguy cơ lây nhiễm virus cúm gia cầm A/H5N1 từ động vật hoang dã sang con người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, gây thiệt hại cho ngành chăn nuôi là rất cao. Trong khi đó, Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài chưa chủ động phối hợp với một số cơ quan quản lý động vật hoang dã, cơ quan thú y và các cơ quan có liên quan của địa phương để thực hiện điều tra ổ dịch, lấy mẫu giám sát, triển khai kịp thời các biện pháp phòng bệnh. 

Vì vậy, Bộ NNPTNT đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh Long An và Đồng Nai quan tâm, chỉ đạo các Sở, ban ngành, chính quyền các cấp của địa phương khẩn trương tổ chức triển khai các giải pháp kiểm soát, phòng, chống bệnh cúm gia cầm theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; trong đó chú trọng các biện pháp sau:

Giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở NNPTNT, Sở Y tế tổ chức thực hiện điều tra dịch tễ cúm gia cầm A/H5N1 trên hổ, sư tử và báo tại Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài, xác định nguồn dịch, các yếu tố nguy cơ (đặc biệt là truy xuất nguồn thức ăn cung cấp cho động vật và nguồn gốc động vật nhập về Vườn thú, Khu du lịch trong thời gian gần đây).

Yêu cầu Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh đối với các cá thể hổ, báo, sư tử còn lại trong đàn, các động vật hoang dã trong vườn thú, khu du lịch; cách ly con bệnh và thực hiện nghiêm việc báo cáo dịch bệnh cho cơ quan chuyên môn địa phương khi phát hiện các trường hợp động vật hoang dã mắc bệnh, nghi mắc bệnh, chết và tiếp tục phối hợp lấy mẫu gửi đến Trung tâm Chẩn đoán thú y Trung ương để tiến hành xét nghiệm xác định nguyên nhân bệnh và phân tích chuyên sâu;

Thực hiện vệ sinh tiêu độc khử trùng liên tục hàng ngày; không nhập, xuất động vật ra vào toàn bộ khu nuôi có động vật mắc bệnh, chết; Hạn chế cho người tiếp xúc với động vật trong thời gian xử lý dịch bệnh; Người chăm sóc động vật phải được trang bị bảo hộ đầy đủ; Quản lý chặt chẽ nguồn thức ăn cho động vật hoang dã trong Khu du lịch; Không mở cửa đón khách tham quan cho đến khi xử lý hết dịch bệnh.

Chỉ đạo Cơ quan thú y địa phương điều tra, lấy mẫu xét nghiệm, xác định nguyên nhân ổ dịch trên gia cầm và xử lý ổ dịch; Tăng cường công tác giám sát, phát hiện sớm các ổ dịch cúm gia cầm trên gia cầm, đặc biệt khu vực xung quanh nơi nuôi nhốt hổ, báo, sư tử, nơi cung cấp thức ăn cho động vật hoang dã để xử lý kịp thời, không để dịch lây lan trên diện rộng; 

Giám sát chủ động virus cúm gia cầm trên các loài động vật hoang dã đang nuôi tại Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài lấy mẫu phân, mẫu môi trường để giám sát, phát hiện sớm mầm bệnh, không để dịch bệnh lây lan trên nhiều loài động vật, lây lan sang con người; Khẩn trương rà soát, thống kê lại tổng đàn gia cầm trên địa bàn, tiếp tục triển khai tiêm phòng cúm gia cầm trên đối tượng thuộc diện tiêm, đảm bảo đạt tỷ lệ tiêm phòng trên 80%; 

Tăng cường thông tin tuyên truyền về tình hình, tính chất nguy hiểm của dịch bệnh cúm gia cầm, đảm bảo vệ sinh trong chăn nuôi, giết mổ động vật, không sử dụng động vật, sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch; hướng dẫn người dân chủ động giám sát, kịp thời; Tăng cường kiểm tra công tác kiểm dịch vận chuyển động vật, trong đó có động vật hoang dã, sản phẩm động vật vận chuyển trên địa bàn tỉnh theo quy định; Tăng cường kiểm tra việc bảo đảm vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm tại các cơ sở sơ chế, chế biến, tiêu thụ, kinh doanh, vận chuyển động vật; kiểm tra các cơ sở thu mua động vật, sản phẩm động vật để chế biến làm thức ăn cho động vật; 

Phối hợp với cơ quan y tế trong công tác phòng, chống bệnh lây truyền từ động vật sang người theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2013/TTLT-BYT-BNN&PTNT ngày 27/5/2013 của Bộ Y tế và Bộ NNPTNT về Hướng dẫn phối hợp phòng, chống bệnh lây truyền từ động vật sang người.

Xử lý nghiêm những trường hợp nuôi nhốt động vật hoang dã không tuân thủ các quy định về thú y, các quy định về báo cáo dịch bệnh và phòng, chống dịch bệnh động vật. Trường hợp không tuân thủ quy định pháp luật về thú y và để lây lan dịch bệnh, cần đóng cửa Vườn thú Mỹ Quỳnh, Khu du lịch sinh thái Vườn Xoài cho đến khi xử lý hết dịch bệnh và xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan.