Vua Gia Long từng phong chức Đại tướng quân cho một con rái cá ở Vàm Kỳ Hôn ở tỉnh Tiền Giang

Có người lớn tuổi cảm khái: “Ghe lui còn để dấu dầm / người thương đâu mất chỗ nằm còn đây” để nhớ khoảng những năm… hồi đó, khúc miệng vàm này như cái chợ nổi. 

Chiều phai nắng tắt, nhất là khi trời dông, mùa bão, ghe thương hồ đậu chật mặt sông, đêm lấp loáng thắp lên ánh sáng các loại đèn dầu, đèn Hoa Kỳ, đèn măng-xông để xuồng trong vàm len lỏi khắp nơi, các cô bán ở vàm bán đủ thứ món ăn thức uống: Chè, cháo, nước ngọt, cà phê, hủ tiếu, bánh tằm bì, trái cây... và hải sản sò, ốc, tôm, cá; những chiếc ghe có mui bán nhiều hàng hóa, giống một tiệm tạp hóa di động trên sông vậy.

Từ kinh này, thời thuộc địa, lúa gạo đến Chợ Lớn với giá thành thấp hơn, khỏi phải vòng vèo theo rạch Bảo Định mất nhiều ngày hơn, ấy là nhờ họ điều chỉnh rạch Kỳ Hôn cho ngay thẳng và nối rạch vào kinh Chợ Gạo (có đặt tên Tây hẳn hoi). Còn nay, đây là tuyến giao thông thủy huyết mạch phục vụ vận chuyển hàng hóa từ các tỉnh miền Tây lên TP. Hồ Chí Minh.

Dưới vàm Kỳ Hôn, nay có kinh dẫn ngọt Xuân Hòa qua các xã Xuân Đông, Hòa Định…, thuộc huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang.

Nét mới Vàm Kỳ Hôn

Niệm Phật Đường Liên Hoa nằm ở đầu cồn Xuân Đông, thuộc ấp Tân Hòa, xã Xuân Đông, huyện Chợ Gạo, chỉ cách trung tâm TP. Mỹ Tho khoảng 10 km. 

Từ cổng chào phía Đông của TP. Mỹ Tho trên Quốc lộ 50 (giáp ranh huyện Chợ Gạo), bạn rẽ vào ngõ Lộ Vàm, qua phà sẽ gặp cống đập Xuân Hòa, rồi rẽ phải cặp bờ sông Tiền với hàng bần lung linh xanh mượt chỉ một quãng ngắn là tới Niệm Phật Đường.

Công trình là một quần thể, trung tâm là ngôi chùa rộng và sâu, kiểu dáng đối xứng cao 3 tầng, trên nóc tôn trí hai tượng Phật Bổn Sư và Phật Đa Bảo cao 15 m tư thế ngồi (chùa vẫn còn trong quá trình xây cất).

Trước sân nổi bật bức tượng Quan Âm Phật Đài “Mẹ Nam Hải” cao 33 m, đứng sừng sững bên bờ sông Tiền. Đây là dấu ấn chính, điểm nhấn kỳ vĩ của quần thể mà từ Công viên Lạc Hồng ở TP. Mỹ Tho đã có thể thấy, là Tôn tượng đầu tiên của công trình, được khởi công xây dựng từ đầu năm 2017, hoàn thành vào tháng 4-2018; cũng là tượng Phật Quan Âm quy mô lớn nhất nhì vùng Đồng bằng sông Cửu Long, có tư thế đứng nhìn về hướng Biển Đông, tay cầm bình Bát Nhã.

Theo Đại đức trụ trì Thích Minh Phước, Tôn tượng Bồ Tát từ bi trấn ngay bờ sông Tiền thuộc khu vực vàm Kỳ Hôn mang ý nghĩa thầm dõi theo và gia hộ cho những phương tiện thủy lưu thông trên sông Tiền, phù hộ cho mưa thuận gió hòa, hạn chế tai nạn giao thông trên khúc sông này.

Bờ sông trước tượng Quan Âm thuộc tiền diện chùa là một vườn tượng tâm linh với nhiều tượng Bồ Tát, La Hán…, có đường dẫn và bậc cấp xuống mặt sông để có thể cặp ghe. Vườn tượng này kết hợp sân vườn bên hông chùa, hòa trong màu xanh cảnh quan bát ngát những vườn dừa quanh vùng. Toàn công trình tạo nên một bối cảnh tâm linh đẹp, trang trọng, là nơi có thể vãn cảnh thư giãn, thành tâm hướng về những điều tốt lành.

Từ ngày có tượng đài Quan Âm Nam Hải, rồi Niệm Phật Đường được hình thành và cống đập Xuân Hòa có dáng đẹp hiền hòa, bắt mắt, du khách đến đây ngày một nhiều hơn. 

Ngày rằm, ngày tết, đứng trước tôn tượng Quan Thế Âm thành tâm khẩn nguyện những điều tốt lành, vào niệm đường thắp nén hương lòng thành lễ Phật nguyện cầu những điều tốt đẹp, cùng nhiều người dạo bước vãn cảnh khuôn viên (không lâu trước đây còn vắng vẻ), có lẽ bạn sẽ nhận về mình tâm thế bình yên, thanh thản hơn…

Phật đường vẫn đang xây dựng, đường Lộ Vàm còn hẹp, tải trọng nhỏ, lại phải qua phà nên chỉ xe 4 chỗ vô thoải mái; còn xe lớn hơn phải đi vòng xuống Chợ Gạo để vào...Đây sẽ là một trong những điểm du lịch miệt vườn và tâm linh hấp dẫn của tỉnh Tiền Giang trong tương lai gần.