Với thực phẩm chức năng, những lời đồn thổi có cánh như: “bí quyết làm đẹp từ cung cấm”, “mật mã cho nhan sắc hoàng cung” “xuân dược bột trân châu”, “sữa ong chúa-cuộc sống của bạn”, “nhau thai cừu-tiên dược xuân thì”… đã làm nhiều chị em mê đắm.
Không dừng lại ở đó, những loại thực phẩm chức năng (TPCN) này còn làm mưa làm gió trên thị trường vì những công dụng được giới thiệu là thần kỳ như: “bổ âm, tráng dương”, làm cho phái mạnh trở nên dũng mãnh trong vấn đề chăn gối.
Nó còn được “nổ” là sẽ giúp chị em có gia đình “se khít” lại như thời con gái. Quảng cáo công dụng thì“cao siêu”như vậy nhưng chả biết thực hư hiệu quả tới đâu. Thế mà nhiều người vẫn cứ mù quáng đổ xô mua về dùng để rồi… tiền mất tật mang.
Những loại thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc bày bán tràn lan
Đổ xô dùng “bí quyết làm đẹp từ cung cấm”- Thần dược hay tử dược?Sau những ngày theo chân một số quý cô, quý bà đến nhiều tiệm spa, cơ sở thẩm mỹ làm đẹp, chúng tôi được mục sở thị biết bao phương pháp để duy trì sắc đẹp. Đúng là mất không ít thời gian công sức. Riêng vấn đề da dẻ chiếm sự quan tâm lớn từ phái đẹp. Luôn bị ám ảnh bởi câu “nhất dáng nhì da”, từ bao lâu nay chị em không ngừng săn tìm rồi áp dụng bao bí quyết làm đẹp bất kể gian nan.
Để đạt được giấc mơ sở hữu làn da trắng mịn nõn nà, mướt mát như da em bé hay để ngăn chặn nếp nhăn thì nhiều chị em đã phát cuồng không ngừng đổ xô tìm kiếm các loại biệt phẩm. Gần đây, mọi người cứ râm ran về những tác dụng làm đẹp, cải thiện sức khỏe ngoài mong đợi của thần dược bột trân châu (bột ngọc trai). “Làn da mà sạm đen, kém sắc không tươi nhuận hồng hào thì còn gì là phụ nữ nữa.
Da phải trắng hồng, mịn màng mới sang trọng quý phái chứ. Giờ mà da đen thui, khô mà nhăn nữa thì lam lũ lắm. Nhiều người nhờ uống, massage với bột trân châu ngọc trai này mà đẹp lên trông thấy đó chị. Chị cứ an tâm mà dùng đi…”, một nhân viên tên Liên (tiệm Spa N.T trên đường Điện Biên Phủ, Q.3, TP.HCM) hồ hởi “tư vấn” cho khách hàng.
Từ những lời tư vấn có cánh đó mà chị em kéo nhau đi massage, làm đẹp với bột trân châu, thậm chí bỏ công đi Bình Thuận, Nha Trang, Phú Quốc, Quảng Ninh, Hải Phòng… để săn cho ra “xuân dược” thật 100% để uống, đắp da như cung tần mỹ nữ ngàn xưa nơi cung cấm.
Những lời chào mời bóng bẩy, đầy quyến rũ từ các trang web, cửa hàng bán ngọc trai hạt, bột ngọc trai thành phẩm đã khiến bao chị em mê mẩn. Và mang tâm lý thứ gì quý hiếm, đắt đỏ đều tốt, đều mang lại công dụng tuyệt vời mà các bà các chị không ngần ngại đắn đo mua ngay dù giá không hề rẻ và chất lượng khó kiểm định.
Hạt ngọc trai cũng được xem là thần dược.
Một cửa hàng tự giới thiệu mình bán toàn mỹ phẩm có nguồn gốc thiên nhiên quý hiếm, đang có chương trình “ưu ái” giá cho khách hàng muốn thử phương pháp làm đẹp nơi cung cấm. Dược liệu quý đó là bột trân châu “thiên nhiên” từ biển khơi. Và chính nhờ hấp thụ những vi chất của đất trời như vậy mà ngọc trai giúp ngăn ngừa lão hóa da, hạn chế nếp nhăn và tăng cường sinh khí. “Sử sách cổ được giải mã đã hé lộ rằng, từ ngàn năm trước những cung phi mỹ nữ của Trung Hoa đã biết đến tác dụng của loại xuân dược này.
Nhờ uống bột và xoa đắp da bằng bột trân châu mà các mỹ nhân đã duy trì vóc dáng nuột nà, làn da tươi nhuận, mắt sáng long lanh phơi phới xuân tình. Nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên - một đại mỹ nhân nhờ dùng ngọc trai mà khí huyết luôn tràn trề, làn da tuổi ngũ tuần mà luôn thắm như tuổi xuân thì. Mỹ nhân Dương quý phi, Từ Hy thái hậu đều dùng loại xuân dược đỉnh cao này mà duy trì nhan sắc trời ban.”
Đông Phương huyền bí là thế thì Tây Phương cũng không hề bỏ qua thứ báu vật của tạo hóa này: “Bao giai nhân, doanh nhân, ngôi sao nổi tiếng cũng đều tin tưởng sử dụng ngọc trai…, đó là công nương Diana, phu nhân của tổng thống Obama, bà Hilary Clinton,… Nữ hoàng Cleopatra cũng nhờ bí quyết từ ngọc trai mà tiếng tăm nhan sắc vượt thời đại”….
Ám ảnh bởi những lời “thổi tai” ngọt ngào như vậy mà chị Kim Ngân (nhân viên kế toán, ngụ Q.5) đã bỏ ra hơn 5 triệu đồng để tậu về hai chục viên ngọc trai. Chị nói đó là ngọc trai thiên nhiên nhưng cũng không biết làm sao để phân biệt loại “thiên nhiên” và loại nhân tạo cả. Chị vò vè, nâng niu những viên ngọc màu ngà ngà với ánh nhìn đầy tin tưởng. Chị tâm sự, qua tuổi 40 chị cảm giác thời gian trôi nhanh hơn, nhan sắc như héo úa mau hơn.
Cơ thể, làn da không còn mỡ màng như trước, hay mệt mỏi hơn và ít thích “chuyện đó” bằng lúc trước. Trong khi đó chồng chị cũng ngang bằng tuổi và đang vô cùng sung mãn. Chạnh lòng lo lắng, chị tỏ bày cùng bạn thân và được mách nước dùng loại “xuân dược” này. Vậy là chị quyết đầu tư cho nhan sắc bằng ngọc quý. Chị cho biết sẽ nghiền bột chỗ ngọc trên, lớp thì uống trực tiếp, lớp thì trộn thành kem dưỡng thoa lên da theo sự “hướng dẫn” rất sơ sài của nơi bán. Chị Ngân cứ suy nghĩ đơn giản rằng bột trân châu ngọc trai quý thế, đắt thế thì sẽ rất tốt.
Chưa dừng lại ở bột trân châu ngọc trai trắng, một số chị em lắm tiền nhiều của còn quyết săn ngọc trai đen để thỏa mãn cơn khát làm đẹp. Chị em đồn thổi trên một số trang web là ngọc trai đen đắt tiền hơn và công dụng cũng thần kỳ hơn. Cứ thế tạo hiệu ứng lan truyền, nhiều người không tiếc tiền để rước về chứ nào biết tất cả đều là chiêu bài của những đầu nậu con buôn.
Cứ thế mà ngày càng đông người tìm hỏi nhau, lên các trang mạng, diễn đàn bàn luận sôi nổi về bột trân châu. Nhiều chị em còn “tám” vời nhau là mua bột trân châu tuy đắt nhưng đa công dụng lắm, vừa giúp bản thân đẹp da vừa cho chồng uống nữa thì “chuyện ấy” đúng là được cải thiện. Phải chăng đó là một hiệu ứng tâm lý khi bỏ bạc triệu rước thần dược về nhà thì không bổ ngang cũng bổ dọc.
Hình ảnh này được cho là nhau thai cừu dùng để làm thực phẩm chức năng
Để có cái nhìn khoa học về vấn đề sử dụng bột ngọc trai, chúng tôi tìm gặp Lương y Minh Đạo (Trưởng Phòng khám Kỳ Bá Linh - Hội Đông y TP.HCM). Ông khuyến cáo mọi người không nên nghe những lời đồn thổi, quảng cáo vô căn cứ mà uống, như thế chỉ rước thêm bệnh vào người. Lương y chia sẻ thêm: “Thời gian vừa qua, đã có đông phụ nữ tìm đến phòng khám để hỏi, tìm hiểu về các phương thuốc làm đẹp từ bột ngọc trai. Nhưng lần nào cũng thế, tôi đều khuyên họ chỉ nên đắp ngoài da nhằm loại bỏ tế bào chết, giúp da sáng mịn…, và tuyệt đối không được uống nếu không muốn rước thêm bệnh tật.
Dù rằng trong các y văn, các danh y như Tuệ Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông đều ghi bột ngọc trai có tác dụng an thần, điều hòa nhịp tim, mát gan… Tuy nhiên, cần phải hiểu biết rằng trong điều kiện hiện nay việc pha bột uống như thế rất có hại cho sức khỏe. Bởi điều kiện tự nhiên và đặc biệt nhất là cơ địa của con người ta thời bây giờ khác xa với cơ địa người xưa. Vì thế không phù hợp với kinh nghiệm dùng bột ngọc trai uống như ngày trước.
Người bây giờ sức khỏe yếu hơn, ăn nhiều loại hải sản nên lượng can-xi trong cơ thể dư thừa, nay uống thêm bột ngọc trai với thành phần chủ lực là can-xi càng khiến cơ thể bội thực, như thế sẽ khiến hệ thống tiết niệu không đào thải được, dẫn đến bệnh sỏi thận và nhiều bệnh lý nguy hại khác… Mặt khác bên cạnh những nguy hại trên, do ngọc trai thật rất đắt nên thị trường nhan nhản bột ngọc trai giả làm từ bột đá hoặc pha trộn vào để kiếm lời nhiều. Nếu uống vào người thứ bột từ loại ngọc dỏm thì chắc chắn kết quả không thể nào… tốt đẹp được”.
Sữa ong chúa, nhau thai cừu - Diệu kỳ “cải lão hoàn đồng”?
Ngoài TPCN bột trân châu thì sữa ong chúa và nhau thai cừu cũng đang là ngôi sao sáng, thu hút sự quan tâm lớn của người người có nhu cầu làm đẹp, bồi bổ cơ thể. Rất dễ tìm thấy, nghe thấy những lời quảng cáo bùi tai về những sản phẩm này. Nào là hàng xách tay từ Úc, Mỹ, châu Âu về với chất lượng được kiểm định gắt gao, được kiểm chứng có rất nhiều tác dụng, có thể làm đẹp từ dáng đến da, ngăn ngừa ung thư, chống lão hóa.
Trên nhiều trang mạng chuyên bán sản phẩm xách tay kiểu lẩu thập cẩm “quăng bom” về công dụng của sữa ong chúa. Được cho là có tác dụng tuyệt vời cho da, đặc biệt sữa ong chúa từ Úc. Nhiều người làm nghề móng tay móng chân, cắt tóc tin sái cổ là sữa ong chúa có thể trị độc, thanh lọc cơ thể. Sản phẩm này còn được khẳng định là ngăn ngừa ung thư, hỗ trợ điều trị ung thư và từ già tới trẻ nhỏ đều dùng được tất. Dù chẳng đưa ra được kết luận nào từ đơn vị kiểm định có uy tín cả.
Quá bị hớp hồn trước những lời rao đánh trúng tâm lý, người trẻ tuổi mua dùng vì tin làm cho da sáng láng, bóng bẩy. Chị em có tuổi thì sử dụng vì tin rằng nó làm cho họ kiểm soát được cân nặng, kìm hãm lão hóa da, ngăn cản chảy xệ và cả sung mãn hơn trong việc chăn gối để chồng khỏi mèo mỡ. Đàn ông lắm người cũng tin dùng sữa ong chúa sẽ cải thiện được bản lĩnh đàn ông. Người lớn tuổi rủ nhau dùng vì “nghe nói” chữa được tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch tốt hơn, cải thiện trí nhớ, ngăn ngừa được bệnh ung thư…
Sau nhiều ngày liên hệ trên các trang mạng chuyên rao bán sữa ong chúa chính hiệu xách tay từ nước ngoài về. Chúng tôi gặp được người phụ nữ tên Phượng ở một quán cà phê trên đường Đồng Đen (Q.Tân Bình). Thấy khách, bà ta “nổ” rất kêu về sản phẩm sữa ong chúa thiên nhiên nhập khẩu từ Úc mang tên Ro.Je… Bà xưng mình là chuyên viên tư vấn khách hàng của shop và huyên thuyên đủ thứ về tác dụng sữa ong chúa.
“Giờ mới bắt đầu dùng sữa ong chúa hả cưng, mọi người giờ ai mà chẳng dùng để làm đẹp, còn chữa đủ thứ bệnh, ngừa tiền ung thư nữa đó. Tuyệt vời lắm em, chỉ dùng nửa tháng là có tác dụng ngay à. Da dẻ đẹp trắng liền, hồng hào ngay. Em mới sanh con là phải uống ngay, đảm bảo “se khít” y như con gái, khi đó chồng em không rời được đâu…”, bà ta tìm cách câu khách mua cho bằng được.
Thấy chúng tôi đắn đo do hộp thuốc thần dược 200 viên mà cả triệu đồng. Bà này tìm cách khác, bà nói giảm còn 700 ngàn, rẻ hơn thị trường 300 ngàn, bà nói hàng xách tay nên mới có giá đó và không mua thì đợt sau chưa chắc có hàng, phải chờ mấy tháng. Bà bồi thêm nhiều tác dụng thần thông của sữa ong chúa. Nào là sữa ong chúa chứa nhiều chất bổ dưỡng và quan trọng có cả chất gelatin, một trong những tiền chất collagen.
Mà collagen là thần dược chống lão hóa, cãi lão hoàn đồng. Sau khi chúng tôi đồng ý mua một hộp sữa ong chúa, đặt cọc trước 200 ngàn để được giao hàng thì bà này tiếp thị, mồi chài thêm: “Chỗ chị là có nguồn hàng xách tay, giá mềm, uy tín lắm. Cưng giới thiệu thêm khách đi, ba khách là chị tặng cưng hộp kem thoa da từ nhau thai cừu, xài sướng lắm em à. Hay em mua thêm dùng thử đi…”
Khi lên trang tìm kiếm thông tin phổ biến nhất trên mạng là google đánh cụm chữ “sữa ong chúa” thì chưa đầy 0,25 giây đã hiện ra trên 1,13 triệu kết quả tìm kiếm. Còn nếu đánh cụm chữ “công dụng của sữa ong chúa” thì 2,15 triệu kết quả đã hiện ra trong chưa đầy 0,18 giây.
Điều này cho thấy sức hút, sự quan tâm của mọi người đối với sản phẩm sữa ong chúa lớn như thế nào. Đó là chưa kể trên các diễn dàn của chị em phụ nữ cũng hầm bà lằng thông tin buôn bán về thứ sản phẩm này. Các spa, thẩm mỹ viện cũng trưng bày sữa ong chúa để “kiếm thêm” vì sản phẩm này rất dễ bán, bà Xuân, một chủ spa khá đắt khách trên đường Lý Chính Thắng (Q.3) thổ lộ.
Vậy sữa ong chúa là gì, có thần diệu đến thế hay không ? Nhà nghiên cứu, tiến sĩ Võ Văn Chi (tác giả cuốn Từ điển Động vật và khoáng vật làm thuốc ở Việt Nam) cho biết sữa ong chúa hay còn gọi là phong nhũ. Các ong thợ khi ăn thật no mật phấn hoa rồi thì tuyến hạ hầu bị kích thích, các tế bào căng phồng lên vì phải chứa một thứ sữa màu vàng mỡ gà.
Tất cả ong thợ khi có sữa sẽ đưa vào kho dự trữ của tổ để làm thức ăn riêng cho ong chúa, ấu chúa và ấu trùng ong, cho nên gọi là sữa ong chúa. Sữa ấy còn quý hơn phấn hoa, phấn ong vì nó có tới 20 loại a-xít amin quan trọng, lại còn rất nhiều vitamin A, B1, B2, B6, B12, D, PP… và kích thích tố nữa. Sữa ong chúa là nguồn dược liệu quan trọng để chế ra nhiều thứ thuốc bổ.
Tiến sĩ Võ Văn Chi cũng phân tích rõ rằng sữa ong chúa có tới 20 loại a-xít amin nhưng trong đó có 12 loại mà cơ thể con người không thể tổng hợp được. Có thể dùng sữa ong chúa như mật ong thường nhưng với liều thấp hơn và hiện đang được sử dụng chữa một số bệnh khác như suy dinh dưỡng trẻ em, thấp khớp, hen suyễn, sởi, huyết áp cao, viêm gan truyền nhiễm, thần kinh suy nhược. Một ngày chỉ nên dùng 2-5g sữa ong chúa, dạng thuốc uống hoặc tiêm.
Tiếp tục tìm hiểu về các sản phẩm chức năng làm đẹp đang được rao bán nhan nhản thì sản phẩm từ nhau thai cừu đang thu hút nhiều người dù giá cả không hề rẻ chút nào. Nổi bật là nhau thai cừu của Úc hộp 200 viên uống giá thị trường 1,5 triệu đồng nhưng khi rao bán trên mạng giá chỉ còn 1,2 triệu đồng. Thế mà lúc nào cũng thấy để dòng chữ hết hàng phía dưới (có lẽ đó là chiêu câu khách của những chủ buôn bán).
Kem thoa da chiết xuất từ nhau thai cừu có giá gần 300.000 đồng cho hũ bé xíu. Bên cạnh đó còn có sản phẩm nhau thai cừu làm nở ngực tự nhiên hơn 400.000 đồng/tuýp, sữa dưỡng thể từ nhau thai cừu gần 700.000 đồng…
Khi chúng tôi trao đổi với người phụ nữ tên Liên (Q.Tân Phú) bán sản phẩm viên uống từ nhau thai cừu có giá khủng gần 6 triệu đồng cho lọ uống 150 viên nhộng. Chị ta tỏ vẻ kén khách: “Ai phải am hiểu mới dùng và kết sản phẩm của chị bán. Đảm bảo không ai có hàng nhau thai cừu xịn bằng chị đâu, xách tay về nên hàng cũng hiếm lắm, thi thoảng mới có loại này. Mấy loại cỡ triệu thì uống cũng tốt nhưng loại này của chị mới là đỉnh cao.
Tinh chất dữ lắm, toàn là các loại a-xít amin quan trọng được chiết ra đó. Đây là cừu Úc, được nuôi rất công phu để cho ra nhau nhiều dưỡng chất nhất. Do đó uống là tác dụng liền vì đây là tự nhiên 100%. Khác với cừu Mỹ, cừu Canada, phải nhau thai cừu Úc mới là tốt nhất. Uống cái này là tàn nhang, nám da mới hết được, bao nhiêu người hồi đầu so sánh nhưng uống sản phẩm của chị là mê luôn rồi mua hoài, đắt nhưng xắt ra miếng em ơi…”.
Nhiều trang web cũng xài lắm chiều trò để tạo uy tín, tỏ vẻ ta đây nhiều khách, ai mua đều không giao ngay, hoặc bắt đăng ký vì nói đợi hàng về, đặt trước giữ hàng… Chính thế càng làm cho nhiều người thêm tin và phát cuồng mong muốn sở hữu cho được “tiên dược” ấy. Nhiều người bán còn “thổi tai” khách là sản phẩm phải đạt tiêu chuẩn nghiêm ngặt thì châu Âu, Mỹ, Canada, Úc mới cho lưu hành, điều đó chứng minh sản phẩm cực kỳ công dụng (!?).
Thế nhưng thực tế thì nhau thai cừu có thần kỳ thế không, một lương y có phòng khám tại Q.5, TP.HCM giải thích rằng nhau thai động vật nói chung rất tốt nhưng không thể sử dụng tùy tiện: “Nhau thai được sử dụng làm thuốc phải là nhau của động vật khỏe mạnh. Phải biết rằng những sản phẩm nhau thai cừu dạng viên được rao bán hiện nay là TPCN chứ không phải thuốc, nên nếu có công dụng thì chỉ có tác dụng hỗ trợ mà thôi.
Vấn đề là những sản phẩm nhau thai cừu có mặt và được rao bán tại thị trường Việt Nam đều ở dạng xách tay, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, có khi là hàng giả nên rất nguy hại”. Lương y cũng khuyến cáo khi sử dụng bất kỳ loại TPCN nào người tiêu dùng cũng nên sáng suốt lựa chọn, chớ vội tin những lời tâng bốc, vô căn cứ khoa học, để rồi bỏ tiền triệu mà rước thêm bệnh vào thân.
Chúng tôi gặp một phụ nữ trung niên có điều kiện khá giả, chị đã thử qua nhiều sản phẩm sữa ong chúa, nhau thai cừu, bột trân châu, chị ngậm ngùi “Mới đầu thấy rao vậy háo hức quá, kem nở ngực ngăn chảy xệ gì chứ, tôi tốn cả triệu bạc mua kem thoa nhau thai cừu, thoa vài lần thấy người cứ nóng ran khó chịu quá, sợ nên bỏ luôn.
Sữa ong chúa mua uống hộp này hộp nọ để giảm béo mà có giảm đâu, da cũng có sáng được chút nào đâu nên nghỉ uống luôn. Bột trân châu mua hết cả mớ tiền mà nghe báo đăng có mấy người uống bị dị ứng làm tôi sợ quá. Thôi cứ ăn uống bình thường với tập thể dục là tốt nhất, giờ tôi không tin dùng mấy thứ đó nữa đâu, ai biết nguồn gốc xuất xứ ra sao đâu, giờ mới thấy mình thật dại...”
Trước cơn sốt lạm dụng thực phẩm chức năng, các nhà dược học cảnh báo người tiêu dùng phải có tìm hiểu kỹ, sử dụng phải đúng liều lượng với sự tư vấn từ người có chuyên môn. Đồng thời phải biết rõ nguồn gốc sản phẩm để tránh dùng phải hàng dỏm. Làm đẹp, bảo vệ sức khỏe là nhu cầu chính đáng của bao người nhưng đừng để trả giá đắt cho sức khỏe của mình từ sự thiếu hiểu biết…
Nguyễn Thịnh (Dòng Đời) (Nguyễn Thịnh (Dòng Đời))
Vui lòng nhập nội dung bình luận.