Ai cần coi chừng bệnh gan?

Không cao sao được khi bên cạnh số nạn nhân viêm gan vì siêu vi có thêm lực lượng hùng hậu của số đối tượng viêm gan do rượu bia!

Độc chất trong rượu bia, nói cụ thể là tập hợp ethanol, trên nguyên tắc không thể gây nghiện cũng không thể hại gan nếu như các chất này được đào thải ra khỏi cơ thể trước khi kịp ra tay phá hoại. Muốn được vậy, cơ thể phải trông mong vào khả năng giải độc của lá gan.

Khổ nỗi là công suất của gan có giới hạn. Nếu hàm lượng ethanol trong máu quá cao vì gia chủ mỗi lần ngồi vào bàn đều hồ hởi đốn ngã cả mấy chai rượu mạnh, cả két bia thì gan có gồng mình cách mấy cũng làm không xuể. Lượng ethanol tích lũy trong máu vì gan chưa kịp xử lý khi đó thảnh thơi xơi tái tế bào thần kinh khiến người nhậu nhanh chân thành người nghiện!

Cùng lúc đó, chất cồn trong rượu bia gây xơ vữa mạch máu khiến huyết áp nhích lần lên trên để bệnh cao huyết áp sớm muộn cũng gõ cửa. Chưa xong, càng “chén chú chén anh” thì nhu mô gan càng mau bị đốt cháy để tế bào gan bị trám chỗ bởi tế bào mỡ. Viêm gan nhiễm mỡ, đòn bẩy của xơ gan và ung thư gan, khi đó thành cơn ác mộng của “đệ tử Lưu Linh”.

Đáng thương cho lá gan vì gan có khả năng chịu đựng ghê gớm. Bằng chứng là gan cả đời phải tiếp xúc với độc chất nhưng gan không hề ngã bệnh trong ngày một ngày hai. Gan chỉ bệnh khi “thủ phạm” nhất định không chịu nói không với rượu bia, khi gia chủ quên tiếp sức cho lá gan bằng hoạt chất sinh học trong cây thuốc thuộc nhóm “nhuận gan lợi mật” như atisô, rau má, linh chi, bồ công anh...

Bệnh nào cũng thế. Phát hiện cho sớm bao giờ cũng dễ chữa hơn đợi đến khi phải cấp cứu. Viêm gan nhiễm mỡ do rượu bia lại ít khi có dấu hiệu báo động nóng bỏng. Thái độ biết điều với lá gan vì thế nên được chú trọng ở các đối tượng dưới đây:

- Mệt mỏi vô cớ, nhất là sau bữa ăn, dù là không ăn no đến cành hông.

- Đầy hơi sau khi thức dậy dù là trong đêm không bỏ bụng miếng nào.

- Biếng ăn dù vẫn có cảm giác đói nhưng mới ăn ít miếng bỗng no ngang.

- Sụt cân rõ rệt trong thời gian ngắn.

- Vòng bụng tăng quá nhanh trong khi vòng 3 có khuynh hướng thất thoát.

- Ngứa ngáy ngoài da không thuyên giảm với thuốc chống dị ứng.

- Dễ bị xuất huyết dưới da dù không va chạm, dễ chảy máu răng khi đánh răng, hay chảy máu cam khi thay đổi thời tiết, hoặc rong kinh ngoài kỳ kinh.

- Đã có lần bị vàng da, vàng mắt.

- Sút giảm khả năng sinh dục về cường độ lẫn tần suất.

- Đãng trí hơn trước cho dù không làm việc căng thẳng.

- Có chế độ dinh dưỡng vừa thất thường, vừa đơn điệu.

- Phải dùng không dưới 4 loại thuốc đặc hiệu mỗi ngày.

- Đã phát hiện sỏi túi mật qua siêu âm.

- Đã phát hiện tăng men gan qua đợt khám sức khỏe gần đây.

- Trước đây đã có lần xăm mình, truyền máu, châm cứu...

- Có thân nhân trực hệ đã bị bệnh gan.

- Đã phát hiện viêm gan B, viêm gan C, viêm tụy, tiểu đường, nhưng chưa được điều trị đúng bài bản.

Với kỹ thuật siêu âm, sinh hóa hiện đại của ngành y không còn quá khó để phát hiện bệnh gan. Khó hơn nhiều là làm sao cho người biết rõ mình không còn khỏe để chịu gõ cửa thầy thuốc? Tất nhiên cũng phải thông cảm khi ở nước mình, việc khám bệnh ở nhiều nơi chẳng khác nào cực hình có thu lệ phí?!

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng