Bệnh gây tử vong rất nhanh
TS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, bệnh não mô cầu rất nguy hiểm, thường gặp ở lứa tuổi trẻ và có khả năng thành dịch. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tỷ lệ tử vong cao. Vi khuẩn gây viêm màng não mô cầu là Neisseria meningitidis thường cư trú ở vùng mũi, hầu, họng. Nguồn lây bệnh chủ yếu từ bệnh nhân và người lành mang vi khuẩn.
Ca bệnh viêm não mô cầu đang cấp cứu tại Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư (Ảnh: Nhân dân)
Theo ông Nguyễn Hồng Hà, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội), bệnh diễn tiến rất nhanh, có thể cướp đi sinh mạng của trẻ đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng. Không chỉ như vậy, nếu bệnh nhân mắc viêm não mô cầu ở thể tối cấp, tỷ lệ tử vong lên đến 60-70%, còn ở thể viêm màng não mủ thì tỷ lệ tử vong cũng lên đến 30-40%. Những diễn tiến bệnh rất nhanh, người nhà chủ quan bệnh nhân chỉ mới sốt, không kịp thời đưa đi bệnh viện điều trị thì bệnh nhân rất dễ nguy hiểm đến tính mạng chỉ sau vài giờ phát sốt.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như tăng áp lực nội sọ, phù não gây tử vong, hay áp xe não khiến tình trạng nhiễm trùng có thể lan ra toàn bộ cơ thể gây nhiễm trùng huyết và tử vong.Đối với nhiều ca bệnh được điều trị khỏi thì cũng để lại những di chứng nặng nề như chậm phát triển trí tuệ, điếc, liệt…
Theo bác sĩ Trần Thị Hải Ninh - Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư, bệnh viêm màng não do não mô cầu xuất hiện tản phát trong suốt năm. Tuy nhiên, số ca bệnh tăng cao vào mùa xuân. Trung bình một năm Hà Nội ghi nhận 5-7 ca viêm não mô cầu.
Bệnh rất dễ lây
TS, bác sĩ Nguyễn Văn Lâm - Trưởng khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Nhi T.Ư) cho hay, bệnh viêm não, màng não do não mô cầu có khả năng lây lan cao. Vi khuẩn lây truyền qua người khác bằng đường hô hấp do hít phải các giọt bắn của dịch tiết hô hấp của người bệnh có chữa mầm bệnh. Trẻ nhỏ là nhóm có nguy cơ mắc bệnh cao nhất và lứa tuổi trẻ cũng là nhóm tuổi này có số người lành mang vi khuẩn nhiều nhất.
Đó là lý do khi phát hiện bất cứ ca viêm não mô cầu nào, y tế dự phòng phải điều tra và cách ly những người đã tiếp xúc với bệnh nhân, tránh cho việc lây lan rộng ra cộng đồng.
Bệnh dễ chẩn đoán chậm
Viêm não mô cầu tiến triển nặng rất nhanh, tuy nhiên các biểu hiện ban đầu của bệnh lại khiến nhiều người nhầm lẫn cảm cúm nên chậm chễ đi viện.
Dấu hiệu điển hình của viêm não mô cầu thể nhiễm trùng huyết (Ảnh IT)
Vi khuẩn có thể tấn công vào bất kỳ cơ quan nào của cơ thể để gây bệnh. Dấu hiệu và triệu chứng đặc hiệu của bệnh tùy thuộc vào cơ quan bị vi khuẩn xâm chiếm như hệ hô hấp, hệ thần kinh trung ương, hệ tiết niệu sinh dục, máu, da… Hai bệnh cảnh thường gặp là viêm màng não và nhiễm trùng huyết do não mô cầu. Ở thể viêm màng não do não mô cầu, bệnh nhân thường sốt cao 39-40 độ, đau đầu dữ dội nhất là vùng trán và sau gáy, nôn và buồn nôn. Trẻ em có thể bỏ bú, mỏi mệt, lờ đờ. Dấu hiệu cổ cứng đặc trưng cho tình trạng viêm màng não. Trẻ dưới 12 tháng tuổi có thể bị thóp phồng.
Còn nhiễm trùng huyết do não mô cầu cũng khiến bệnh nhân đột ngột sốt cao 39-40 độ C, ớn lạnh, rét run nhiều lần, nhức đầu, nôn ói, đau khớp, đau cơ, đặc biệt đau nhiều ở sống lưng và hai chân. Bệnh nhân mạch nhanh, thở nhanh và có thể huyết áp thấp. Dấu hiệu điển hình của nhiễm trùng huyết do não mô cầu là tử ban, xuất hiện khoảng 75% trường hợp, trong vòng một hai ngày sau sốt. Tử ban có đặc điểm là màu đỏ hoặc tím thẫm, bờ không tròn đều, kích thước thay đổi 1-2 mm đến vài cm, bề mặt bằng phẳng không gồ lên mặt da, có khi hoại tử vùng trung tâm. Tử ban phân bổ khắp người, nhiều nhất ở vùng nách, hông, quanh khớp (khuỷu, gối, cổ chân). Đôi khi tử ban có dạng bóng nước (nốt phỏng) hoặc lan tràn rộng lớn như hình bản đồ.
10-20% người lành mang vi khuẩn não mô cầu
Theo TS Hồng Hà, trong cộng đồng tỷ lệ người mang vi khuẩn không có triệu chứng lâm sàng (người lành mang trùng) là 10-20%. Tuy nhiên, đa số các trường hợp có vi khuẩn não mô cầu đều không phát bệnh vì cơ thể có cơ chế tự bảo vệ. Tuy nhiên, nếu đã phát bệnh thì dễ lây lan và gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của người bệnh.
Theo TS Phu, để bảo vệ mình và người thân khỏi căn bệnh nguy hiểm viêm não mô cầu, người dân cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường; Thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc; Khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời. Đặc biệt, bệnh viêm não mô cầu nhóm A và B có thể phòng bằng cách tiêm vắc xin. Do đó, người dân nên chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho trẻ, vắc xin được tiêm tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.
Trong vài ngày qua, Hà Nội đã xuất hiện 1 trường hợp mắc viêm não mô cầu và 1 trường hợp nghi ngờ. Để đảm bảo an toàn cho cộng đồng, Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội đã tiến hành cách ly tổng số hơn 40 người tiếp xúc gần với 2 bệnh nhân này. Trường hợp thứ nhất là một bé gái 15 tuổi ở Ba Vì vào Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư trong tình trạng sốt, mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, đi ngoài không tự chủ.
Trường hợp thứ 2 là bé gái 14 tháng tuổi, vào Bệnh viện Nhiệt đới T.Ư với biểu hiện sốt cao liên tục, có các cơn co giật, tím tái, lơ mơ, bị nghi ngờ viêm não mô cầu.
|
Vui lòng nhập nội dung bình luận.