Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể tiết lộ điều nhà đầu tư nước ngoài sợ nhất

Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể (ảnh quochoi.vn).

Sáng nay (11/11), Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP). Phát biểu tại tổ Sóc Trăng, Kon Tum, Yên Bái, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã có phát biểu góp ý nhằm tháo gỡ vấn đề vướng mắc khi thu hút nhà đầu tư nước ngoài hiện nay.

Vị tư lệnh ngành này cho biết, vừa qua đã đẩy mạnh đầu tư giao thông theo hình thức PPP. Tuy nhiên, chúng ta mới chỉ thu hút nội địa mà chưa thu hút được nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào các dự án lớn.

“Trong lĩnh vực GTVT, do chúng ta đang phát triển, đang từng bước hoàn thiện hệ thống giao thông. Do đó, quy hoạch của chúng ta 5 năm điều chỉnh 1 lần. Nhưng một dự án PPP có thể kéo dài tới 15 - 20 năm. Như vậy nếu tính vòng đời của dự án PPP, chúng ta có thể điều chỉnh quy hoạch 3 – 5 lần. Trong những lần điều chỉnh đó, chúng ta có thể thêm một số con đường cho hoàn chỉnh hệ thống giao thông”, Bộ trưởng GTVT nói và cho biết thêm: Nhà đầu tư lo là trong thời gian đó, chúng ta có thể làm những con đường thứ 2, thứ 3, hoặc những con đường cắt ngang con đường họ làm thì bị san sẻ lưu lượng, dẫn tới việc họ đã đầu tư có nguy cơ lỗ.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, khi tiếp xúc các nhà đầu tư ở châu Âu hoặc một số nhà đầu tư lớn, họ đòi hỏi chúng ta 3 việc:

Thứ nhất là bảo đảm doanh thu, chia sẻ rủi ro với họ, bởi quy hoạch của ta thay đổi liên tục, họ sợ rủi ro.

Thứ hai, nhà đầu tư nước ngoài mang tiền vào nước ta đầu tư là ngoại tệ, ví dụ đầu từ làm con đường hết 1 tỷ USD thì họ phải mang vào 1 tỷ USD để xây dựng; xây dựng xong rồi thì họ phải thu hồi 1 tỷ USD này đồng thời phải thu thêm cả tiền lãi. Do vậy, họ yêu cầu chúng ta phải bảo đảm chuyển đổi ngoại tệ để họ mang về nước ngoài. Không thể mang USD vào và mang tiền VNĐ về.

Vấn đề thứ ba, là nhà đầu tư sợ trượt giá. Khi họ mang vào nước ta, 1 USD có thể tương đương 20 nghìn đồng, nhưng khi họ đầu xong, thu lợi và mang tiền về thì có thể 1 USD tương đương 25 nghìn đồng. Tính tiền Việt thì có thể họ lãi, nhưng tính tiền USD thì lỗ.

Theo Bộ trưởng Thể, vấn đề về chuyển đổi doanh thu và chuyển đổi ngoại tệ đã được đề cập trong dự thảo Luật PPP, tuy nhiên, mức độ bao nhiêu %, như thế nào thì cần nghiên cứu thêm.

“Chúng ta không có tiền, mời nhà đầu tư nước ngoài vào đầu tư hạ tầng. Do đó chúng ta cần có chính sách bảo đảm doanh thu, chuyển đổi ngoại tệ. Tôi tin rằng khi ban hành Luật PPP này thì sẽ thu hút được nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt vào giao thông”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói và cho biết, vấn đề trượt giá, hiện dự thảo Luật chưa đề cập, cần phải nghiên cứu thêm để hoàn chỉnh.

Ở góc độ khác, trong phát biểu góp ý, ĐBQH Nguyễn Quốc Bình và ĐBQH Hoàng Văn Cường (cùng đoàn Hà Nội) cùng nêu quan điểm về rủi ro trong đầu tư PPP và phải giám sát chặt chẽ để ngăn chặn những yếu tố “mưu lợi” từ việc đầu tư này. “Chúng ta đã đấu thầu dự án PPP, đã ký hợp đồng, vì vậy với doanh nghiệp nếu lời thì ăn, lỗ phải chịu nay lại đòi bù doanh thu thì bất hợp lí và không công bằng. Nếu bù doanh thu thì sẽ tạo ra sự khó xử sau này và nhà đầu tư có tư tưởng ỉ lại”, ĐB Bình nói.